عصر همدان گزارش میدهد؛
نجات جمعیت، مأموریتی برای همه
کاهش نرخ باروری و سالخوردگی جمعیت خصوصا در استان همدان، آینده را با چالشهای جدی مواجه خواهد کرد؛ عبور از این بحران تنها با عزم ملی و مشارکت همگانی تمام نهادها و خانوادهها ممکن است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان»، کشورمان این روزها با چالشهای متعددی روبهروست که یکی از حیاتیترین آنها، مسئله تحولات جمعیتی و ضرورت جواننگاهداشتن ساختار جمعیت کشور عنوان میشود.
اما چرا جمعیت تا این اندازه اهمیت دارد؟ جمعیت را میتوان موتور محرکه توسعه هر کشوری دانست؛ یک جامعه جوان و پرانرژی، با نیروی کار توانمند و ایدههای نو، سهم بسزایی در رشد اقتصادی، پیشرفت علمی و پویایی اجتماعی ایفا میکند.
در مقابل، جامعهای با جمعیت سالخورده و روند کاهشی، با مشکلاتی همچون کمبود نیروی کار، افزایش هزینههای سلامت و مراقبت از سالمندان و کمرنگشدن نوآوری مواجه خواهد شد.
آمارهای رسمی از کاهش نگرانکننده نرخ باروری در ایران حکایت دارد؛ به طوری که این نرخ از مرز جایگزینی نیز پایینتر رفته است. این روند به معنای آن است که در سالهای آینده، با کاهش چشمگیر جمعیت و افزایش درصد سالمندی روبهرو خواهیم بود.
علل کاهش فرزندآوری از نگاه یک کارشناس
صالح قاسمی، کارشناس مسائل جمعیتی، در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان»، عوامل کاهش فرزندآوری در ایران را به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم کرد.
وی با اشاره به اینکه عوامل خارجی شامل برنامهریزیهای جهانی در حوزه مدیریت جمعیت است، افزود: این عامل بر الگوی خانواده در ایران نیز تأثیر گذاشته است.
این کارشناس مسائل جمعیتی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر، عوامل داخلی مانند دگرگونی سبک زندگی، مسائل اقتصادی و همچنین تغییر در نگرش به مفاهیم بنیادین خانواده و فرزند، از جمله دلایل اصلی این پدیده به شمار میروند.
قاسمی با اشاره به تحریف برخی مفاهیم در حوزه جمعیت، به تعریف فرزند باکیفیت پرداخت و گفت: امروزه بسیاری از خانوادهها با این توجیه که میخواهند امکانات و توجه بیشتری به فرزند خود اختصاص دهند، به سمت تکفرزندی حرکت میکنند.
وی با بیان اینکه این تنها نمونهای از تحریف مفاهیم مرتبط با خانواده است، تصریح کرد: همین موضوع نیازمند بازتعریف توسط نخبگان و رسانهها است.
این کارشناس مسائل جمعیتی ادامه داد: استان همدان از سال ۱۳۹۵ با نرخ رشد منفی جمعیت و افزایش شمار سالمندان مواجه بوده است.
قاسمی با بیان اینکه در استانی با پیشینه فرهنگی و سنتی مانند همدان، مفاهیمی چون خانواده گسترده، پیوندهای خویشاوندی و روابط عمیق نسلی باید از نو احیا و تبیین شود، گفت: به این صورت میتوان از تضعیف نهاد خانواده جلوگیری شود.
نقش دانشگاه علوم پزشکی در سیاستهای جمعیتی
بهروز کارخانهای، رئیس دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان» با اشاره به موضوع جمعیت، گفت: متأسفانه نرخ باروری در ایران کاهش چشمگیری داشته و در برخی شهرهای استان همدان حتی به نرخ ۱.۲ فرزند رسیده است.
وی با هشدار درباره پیامدهای کاهش جمعیت، افزود: اگر این روند ادامه یابد، در آیندهای نزدیک با کاهش نیروی کار فعال و افزایش نیاز به خدمات بهداشتی و مراقبتی برای سالمندان مواجه خواهیم شد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی همدان از برگزاری کارگاههای آموزشی متنوع برای دانشجویان و مادران باردار، راه اندازی گروههای اطلاعرسانی و حمایت از گروههای جهادی فعال در این حوزه خبر داد و تصریح کرد: موضوع جمعیت تنها مربوط به دانشگاه علوم پزشکی نیست و تمام نهادهای اجرایی و آحاد مردم در این مسئله نقش دارند.
افزایش جمعیت و فرزندآوری از اولویتهای مهم کشور است
کارخانهای در ادامه با اشاره به برگزاری دوازدهمین کنگره سالانه اخلاق پزشکی و نهمین کنگره اخلاق پرستاری در همدان، بر اهمیت مباحث اخلاقی در حوزه سلامت و جمعیت تأکید کرد.
وی با بیان اینکه اخلاق پزشکی به موضوعات مختلفی از جمله مسائل بسیار جدید در مورد سقط جنین میپردازد، تصریح کرد: در کنگره اخلاق پزشکی، چالشهای اخلاقی از منظر علمی مورد بررسی قرار میگیرد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی همدان در پایان خاطرنشان کرد: امروز افزایش جمعیت و فرزندآوری از اولویتهای مهم کشور است و اقداماتی در این راستا در حال انجام است.
فعالیت مرکز جامع تحکیم خانواده در همدان با حضور ۱۰۰ مشاور متخصص
زهرا شایستهفرد در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان» با اشاره به فعالیت مرکز جامع تحکیم خانواده در همدان، گفت: این مرکز با هدف ارائه خدمات تخصصی در حوزه خانواده و با تمرکز بر مسائل جمعیتی راهاندازی شده است.
وی با بیان اینکه در این مرکز ۱۰۰ مشاور فعالیت دارند، افزود: مشاوران تاکنون بیش از سه هزار جلسه مشاوره فردی همراه با ارزیابیهای تخصصی روانسنجی ارائه کردهاند.
مسئول فنی مرکز تحکیم خانواده همدان از برگزاری کارگاههای آموزشی در مدارس و ادارات خبر داد و تصریح کرد: این کارگاهها با هدف آگاهیبخشی به خانوادهها و کارکنان برگزار شده است.
شایستهفرد در پایان با بیان اینکه استان همدان در رویدادهای ملی حوزه خانواده رتبه نخست را کسب کرده است، گفت: نشستهای فصلی مشاوران با مسئولان منجر به ایجاد شبکهای مؤثر در سطح استان شده است.
نجات جمعیت، مأموریتی برای همه
کاهش نرخ باروری به کمتر از سطح جایگزینی، سالخوردگی تدریجی جمعیت و تغییر نگرشهای اجتماعی نسبت به خانواده و فرزندآوری، از جمله مهمترین هشدارهای مطرحشده هستند.
این شرایط، استان همدان را با چالشهای آیندهای همچون کمبود نیروی کار فعال و افزایش هزینههای سلامت و مراقبت از سالمندان مواجه خواهد کرد.
در مواجهه با این چالش، نهادهای مختلف استان از جمله دانشگاه علوم پزشکی و مرکز جامع تحکیم خانواده، اقداماتی را در دستور کار قرار دادهاند اما نکته مهم آن است که حل معضل کاهش جمعیت تنها از عهده یک نهاد برنمیآید و نیازمند عزمی جمعی و همکاری تمامی ارگانهای اجرایی، نهادهای فرهنگی و خود مردم است.
تداوم و گسترش برنامههای آموزشی، رفع موانع اقتصادی و فرهنگی فرزندآوری و بازتعریف مفاهیم اصیل خانوادگی در گفتمان عمومی، از جمله ضرورتهایی است که برای عبور از این چالش ملی و تضمین آینده جمعیتی استان همدان باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
در یک جمله باید بدانیم که برای برونرفت از این چالش جمعیتی، نیازمند عزم ملی و برنامهریزی یکپارچه هستیم. ارائه مشوقهای مالی و غیرمالی به خانوادهها، توسعه خدمات مراقبت از کودک، مرخصی زایمان مناسب و آگاهیبخشی عمومی از جمله اقدامات ضروری در این زمینه است.
بیتردید، گذر از چالش کنونی جمعیت بدون همراهی و احساس مسئولیت همگانی میسر نخواهد بود. آینده ایران در گرو تصمیمهای امروز ما در قبال این مسئله سرنوشتساز است.
انتهای خبر/
لینک کوتاه خبر
برچسبها
نظر / پاسخ از
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر میگذارید!