به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصرهمدان»؛ در منطقه حفاظت‌شده آلمابلاغ شهرستان بهار و در نزدیکی سه روستای باباعلی، قشلاق و همه‌کسی، معدنی قرار دارد که سال‌هاست نامش با حاشیه‌های زیست‌محیطی و اجتماعی همراه است؛ معدن سنگ‌آهن باباعلی.

ساکنان روستاهای مجاور بارها نسبت به شدت انفجارها، آسیب به منازل مسکونی و تخریب منابع طبیعی اعتراض کرده‌اند. به گفته یکی از اهالی روستای همه‌کسی، هفته گذشته انفجار شدیدی که در زمان اذان مغرب رخ داد، موجب لرزش خانه‌ها و نارضایتی گسترده مردم شد؛ اهالی می‌گویند ترک‌های متعددی در دیوار منازلشان ایجاد شده است.

در همین حال، برخی از روستائیان باباعلی نیز از نگرانی خود نسبت به استخراج در محدوده دو چشمه تأمین آب شرب روستا سخن گفتند؛ نگرانی‌ای که با مشاهده فعالیت اکتشافی در اطراف چشمه‌ها افزایش یافته است. تجمع نخاله‌ها و باطله‌های سنگ‌آهن در مسیر روان‌آب‌ها نیز به گفته دهیار باباعلی، موجب افزایش رسوبات، پر شدن بندهای آبخیزداری و تخریب بستر رودخانه شده است.

مجوز بدون استعلام از منابع طبیعی

مهدی محمدی، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بهار، در گفتگو با خبرنگار عصر همدان اظهار کرد: «معدن باباعلی در محدوده آبخیز آلمابلاغ و اراضی ملی قرار دارد. در زمان صدور مجوز، از اداره منابع طبیعی استعلامی صورت نگرفته است، درحالی‌که این فعالیت‌ها باعث تخریب پوشش گیاهی و پر شدن بندهای آبخیزداری شده است.»

او افزود: «هرچند معدن دارای مجوز رسمی است و بخشی از تعهدات اجتماعی خود را در قالب پرداخت پنج میلیارد ریال برای پروژه‌های آبخیزداری انجام داده، اما انتظار می‌رود مسئولان آن نسبت به ترمیم آسیب‌های زیست‌محیطی اقدام فوری داشته باشند.»

انفجار بیش از حد مجاز تأیید شد

محمد عقیقی شریف، رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان بهار نیز با تأیید وقوع انفجار بیش از حد مجاز گفت: «در هفته گذشته پیمانکار معدن مقدار مواد ناریه‌ای بیش از سهمیه تعیین‌شده در یک نوبت مصرف کرده، در حالی که باید در سه مرحله استفاده می‌شد. همین موضوع موجب شدت یافتن لرزش‌ها در روستاهای اطراف شد.»

وی درباره اکتشافات جدید افزود: «این فعالیت‌ها بر اساس مجوز معتبر معاونت امور معادن انجام می‌شود و گزارش‌های مربوطه به استان ارسال شده است.»

او همچنین با اشاره به دپوی مواد باطله در اطراف معدن گفت: «بر اساس دستور وزارت صنعت، خروج این باطله‌ها تا اطلاع ثانوی ممنوع است، چراکه ممکن است کاربردهای ثانویه‌ای برای آنها تعریف شود.»

عقیقی شریف ادامه داد: «در زمینه مسئولیت اجتماعی نیز معدن باباعلی اقداماتی نظیر احداث پایگاه درمانی و اختصاص ۵۰ میلیارد ریال برای ساخت مصلای صالح‌آباد و اصلاح مسیرهای روستایی داشته است.»

لزوم بازنگری در تمدید مجوز معدن

اکنون با نزدیک شدن زمان تمدید مجوز فعالیت معدن باباعلی، مطالبه‌ای جدی از سوی مردم و بخشی از مسئولان محلی مطرح است؛ اینکه صدور مجوز جدید تنها مشروط به رعایت پیوست‌های زیست‌محیطی و نظارت دقیق از سوی سازمان‌های مرتبط باشد.

حالا که این معدن در گستره‌ای بیش از ۱۳۰ هکتار از اراضی منابع طبیعی فعال است، لزوم تدوین سازوکار مشخص برای حفظ محیط‌زیست، منابع آبی و حقوق اهالی منطقه بیش از پیش احساس می‌شود.

فعالیت معادن، اگر با ضابطه، مراقبت و مسئولیت اجتماعی همراه باشد، می‌تواند در خدمت توسعه پایدار منطقه قرار گیرد — اما بی‌توجهی به محیط زیست و ساکنان بومی، توسعه را به تهدیدی بلندمدت برای طبیعت و جامعه بدل می‌کند.

انتهای خبر/