بابک بختیاری، در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان»، با اشاره به نامگذاری سوم دی ماه به عنوان روز ملی ثبت احوال در تقویم کشور، علت این امر را صدور اولین سند هویتی در تاریخ سوم دی ماه سال ۱۲۹۷ عنوان کرد.

وی هوشمندسازی و ارائه خدمات در بستر الکترونیک را یکی از مهم‌ترین برنامه‌های سازمان ثبت احوال کشور دانست و گفت: هدف از این کار، کاهش مراجعات حضوری مردم تا حد امکان است.

مدیرکل ثبت احوال استان همدان از «سامانه سهیم» به عنوان یک اقدام نوین و در حال تکمیل نام برد که در حال حاضر ۲۹ خدمت را به صورت الکترونیکی ارائه می‌دهد.

وی، «احراز هویت» را از دیگر مباحث محوری سازمان ثبت احوال برشمرد و تاکید کرد شیوه مرسوم احراز هویت که مبتنی بر ارائه تصویر مدارک هویتی است، مخاطرات جدی دارد و برابر بخشنامه سازمان اداری و استخدامی کشور، تخلف محسوب می‌شود.

بختیاری با تاکید بر اینکه هیچ دستگاه دولتی یا خصوصی اجازه مطالبه تصویر شناسنامه یا کارت ملی را از مردم ندارد، اعلام کرد: سازمان ثبت احوال با طراحی «سامانه هدی» (هویت دیجیتالی ایرانیان)، بستری برای احراز هویت بدون نیاز به ارائه فیزیکی مدارک فراهم کرده است که این اقدام را یکی از اقدامات شاخص و اثرگذار سازمان ثبت احوال کشور در حوزه هوشمندسازی عنوان کرد.

صدور الکترونیکی گواهی انحصار وراثت حداکثر ظرف ۲۰ روز

وی، از دیگر گام‌های هوشمندسازی این سازمان، به «صدور گواهی انحصار وراثت» اشاره کرد که از مرداد ماه امسال آغاز شده است.

مدیرکل ثبت احوال استان همدان با اشاره به بند ۳ ماده ۱۱۳ قانون برنامه پنج‌ساله هفتم، گفت: مقرر شده صدور این گواهی از سال دوم اجرای برنامه، از دستگاه قضایی به سازمان ثبت احوال کشور منتقل شود.

وی با اشاره به اینکه تا قبل از سوم مرداد ماه، صدور این گواهی کاملاً توسط مقام قضایی صورت می‌گرفت، افزود: پس از سوم مرداد ماه، این موضوع به سازمان ثبت احوال کشور محول شد و به عنوان یک تکلیف جدید برای این سازمان تعریف شد.

بختیاری با بیان اینکه روال کار به این شکل است که به محض ثبت فوت توسط مأموران ثبت احوال، برابر تکلیف قانونی، سازمان موظف است حداکثر ظرف ۲۰ روز نسبت به صدور گواهی انحصار وراثت اقدام کند، تصریح کرد: پروسه صدور گواهی، بلافاصله پس از ثبت سند وفات و بر اساس داده‌های پایگاه سببی و نسبی سازمان و داده‌های سایر مراجع قانونی، به صورت کاملاً الکترونیکی آغاز می‌شود.

وی ادامه داد: این پروسه حداکثر باید ظرف ۲۰ روز از تاریخ ثبت وفات انجام شود و نیاز به مراجعه حضوری بستگان متوفی ندارد.

مدیرکل ثبت احوال استان همدان با مقایسه رویه جدید و قدیم، مطرح کرد: در مجموعه قضایی، بستگان متوفی باید با ارائه درخواست و طی پروسه‌ای زمان‌بر و پرهزینه شامل نشر آگهی و ثبت دادخواست، اقدام می‌کردند.

وی با تاکید بر اینکه در روش جدید، بدون نیاز به مراجعه حضوری، گواهی صادر می‌شود، عنوان کرد: این گواهی از طریق «سامانه سهیم» و درگاه «وراثت.ncr.ir» اطلاع‌رسانی می‌شود.

بختیاری با اشاره به اینکه پس از صدور گواهی، پیامکی برای ورثه و ذی‌نفعان ارسال می‌شود که می‌توانند از طریق لینک ارسال شده، هزینه مربوطه را پرداخت و مجوز چاپ گواهی را دریافت کنند، تأکید کرد: تکلیف قانونی سازمان برای صدور این گواهی حداکثر ظرف ۲۰ روز است.

حذف مدارک فیزیکی و الکترونیکی‌سازی خدمات، اولویت ثبت احوال همدان

وی «الکترونیکی کردن صدور گواهی ولادت» را اقدام بسیار شاخص و اثرگذار دیگری از این سازمان عنوان کرد و با اشاره به رویه سابق، گفت: تا قبل از این، گواهی ولادت به صورت فیزیکی توسط ماما یا پزشک حاضر در بیمارستان صادر و به والدین تحویل داده می‌شد.

مدیرکل ثبت احوال استان همدان، با بیان اینکه والدین سپس با ارائه شناسنامه خود و گواهی فیزیکی ولادت، برای دریافت شناسنامه نوزاد به ادارات ثبت احوال مراجعه می‌کردند، خاطرنشان کرد: رویه جدید همکاران ثبت احوال، مبتنی بر حذف نسخه فیزیکی این گواهی‌ها است.

وی با برشمردن معایب گواهی فیزیکی، گفت: این گواهی‌ها علاوه بر هزینه قابل توجه، مخاطراتی مانند جعل، سرقت یا گم شدن به همراه داشت.

بختیاری با تاکید بر اینکه با تلاش مشترک این سازمان و وزارت بهداشت، سرویسی طراحی شده که واقعه ولادت به صورت الکترونیک از بیمارستان به سامانه ثبت احوال ارسال می‌شود، مطرح کرد: پس از ارسال این گواهی الکترونیک و مراجعه حضوری والدین، پروسه صدور شناسنامه نوزاد بدون نیاز به گواهی فیزیکی انجام می‌شود.

وی این اقدام را در کاهش هزینه‌های دولت و رفع مخاطرات امنیتی مرتبط با مدارک فیزیکی بسیار موثر دانست و افزود: در گذشته گاهی مشکلات مربوط به گواهی ولادت تا سطح مراجعه به مقام قضایی برای پیگیری پیش می‌رفت.

مدیرکل ثبت احوال استان همدان، از «راه‌اندازی پایگاه خانوار» به عنوان یک اقدام مهم دیگر در سال جاری نام برد و توضیح داد: برابر بند ۲ تبصره ۸ الحاقی به ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم، سازمان ثبت احوال موظف به طراحی و راه‌اندازی این پایگاه شد.

وی با بیان اینکه هدف، دسترسی سازمان هدفمندی یارانه‌ها به داده‌های دقیق و به‌روز خانوارهای ایرانی است، گفت: قبل از ۱۱ مرداد ۱۴۰۴، افراد برای هرگونه تغییر در اطلاعات یارانه، به مراکزی مانند فرمانداری، بخشداری یا دفاتر پلیس+۱۰ مراجعه می‌کردند.

بختیاری با بیان اینکه در استان همدان، از تاریخ ۱۱ مرداد ۱۴۰۴، سازمان هدفمندی یارانه‌ها به پایگاه داده ثبت احوال متصل شده است، تأکید کرد: تمامی تغییرات مربوط به تشکیل، انحلال یا اصلاح ساختار خانوار، از این تاریخ به این سازمان واگذار شده است.

وی مثال زد مواردی مانند ازدواج و تشکیل خانوار جدید، یا متارکه و بازگشت به خانوار پدری (برای افراد زیر ۱۸ سال) از این جمله است.

مدیرکل ثبت احوال استان همدان، با اشاره به اینکه درخواست‌ها از طریق «سامانه سهیم» به کارتابل ادارات ارسال می‌شود، تاکید کرد: همکاران وی موظفند با توجه به حساسیت موضوع، این درخواست‌ها را به صورت روزانه و بر اساس ضوابط، رسیدگی و نهایی کنند.

وی این اقدام را عاملی برای کاهش مراجعه مردم به دستگاه‌های دیگر و تسهیل استفاده از داده‌های دقیق برای خدمات‌رسانی دانست.

بختیاری در بخش دیگری از سخنان خود، به آمار نام‌گذاری نوزادان در هشت ماهه سال جاری در استان همدان اشاره کرد و گفت: در بین دختران، نام‌های «ماهلین»، «پناه»، «نورا»، «نیلا» و «رستا» شایع‌ترین نام‌ها بوده‌اند و در بین پسران نیز نام‌های «آیهان»، «شاهان»، «علی»، «آریا» و «امیرعلی» با بیشترین اقبال مواجه شده‌اند.

وی در پاسخ به سؤالی درباره کارت هوشمند ملی، گفت رضایت از فرآیند فعلی، به ویژه در مورد عکس کارت‌ها، چندان مطلوب نیست، اظهار کرد: سازمان ثبت احوال کشور در حال تحقیق و پژوهش برای تهیه نسل جدیدی از کارت‌های هوشمند ملی است که هدف از این اقدام تولید کارتی بدون نیاز به آیتم‌های فعلی، و همچنین سریع‌تر، راحت‌تر و ارزان‌تر است.

مدیرکل ثبت احوال همدان با اشاره به تمدید اعتبار کارت‌های فعلی تا پایان ۱۴۰۵، گفت: این طرح در دستور کار سازمان قرار دارد که در برنامه بلندمدت این سازمان برای «حذف شناسنامه فیزیکی» می‌باشد و دلیل این اقدام را غیرمرسوم بودن داشتن دو مدرک هویتی (شناسنامه و کارت ملی) در جهان ذکر کرد.

وی عنوان کرد: مجوزهای لازم از کمیسیون فرعی هیأت دولت اخذ شده و کارهای مقدماتی در حال انجام است که در آینده‌ای نه چندان دور، شناسنامه به صورت کاملاً الکترونیکی صادر و در اختیار مردم قرار خواهد گرفت.

بختیاری مزایای این طرح را حذف مشکلاتی مانند مفقودی، جعل، دستکاری شناسنامه و کاهش هزینه‌های سنگین برای دولت و مردم برشمرد.

تغییر نشانی الزام قانونی ۲۰ روزه است/ هشدار درباره کاهش تولدها

وی با اشاره به «تکلیف قانونی تغییر نشانی»، خاطرنشان کرد: بر اساس قانون، افراد پس از جابه‌جایی موظفند حداکثر ظرف ۲۰ روز، تغییر نشانی خود را به ثبت احوال اعلام کنند.

مدیرکل ثبت احوال استان همدان، با بیان اینکه این الزام را امری متداول در سطح جهان دانست و گفت در برخی کشورها این بازه حتی ۱ تا ۳ روز تعریف شده است، تأکید کرد: با هرگونه نقل مکان در سطح شهر یا بین شهرها، سازمان ثبت احوال باید در جریان قرار گیرد که با سازوکارهای جدید، دیگر نیازی به مراجعه حضوری برای این کار نیست.

وی با بیان اینکه افراد می‌توانند از طریق «پرتال ثبت احوال» یا «سامانه سهیم»، تغییر نشانی خود را به صورت الکترونیکی ثبت کنند، افزود:  داده‌های نشانی به صورت برخط و آنلاین در اختیار حدود ۲۳۰ دستگاه دولتی و در ۲۰۰ هزار نقطه کشور قرار می‌گیرد.

بختیاری هدف از این اقدام را حرکت به سمت خدمات الکترونیک و ضرورت اطلاع دولت از محل سکونت دقیق افراد برای خدمت‌رسانی عنوان کرد و مثال زد: اگر آدرس در سامانه به‌روز نباشد، شناسنامه چاپ‌شده به درب منزل ارسال و سپس برگشت می‌خورد و مشکلات بعدی ایجاد می‌کند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود، آمار ولادت استان همدان در هشت‌ماهه سال جاری را اعلام کرد و با بیان اینکه در این مدت ۱۲ هزار و ۶۹۲ واقعه ولادت در استان به ثبت رسیده است، افزود: از این تعداد، ۶ هزار و ۶۳۳ واقعه مربوط به پسران و ۶ هزار و ۶۱ واقعه مربوط به دختران بوده است.

مدیرکل ثبت احوال استان همدان، نسبت جنسی ولادت در استان را ۱۰۹ ذکر کرد، به این معنی که به ازای هر ۱۰۰ دختر، ۱۰۹ پسر متولد شده‌اند و با بیان اینکه این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال قبل کاهش دارد، گفت: کاهشی معادل ۷/۵ درصد ملاحظه می‌شود که این کاهش «اصلاً موضوع خوشایندی» نمی‌باشد.

وی در تفکیک شهری و روستایی اعلام کرد: هشت هزار و ۹۲۹ ولادت در مناطق شهری و سه هزار و ۷۶۵ ولادت در مناطق روستایی ثبت شده است که نرخ خام ولادت استان در سال گذشته ۱۱ در هزار و میانگین کشوری ۱۱/۶ در هزار می‌باشد که رتبه استان همدان در این شاخص در کشور، هفدهم است.

بختیاری در پاسخ به سؤالی درباره اخبار فضای مجازی در مورد نسبت طلاق به ازدواج، گفت: بیان این که آمار طلاق از ازدواج پیشی گرفته، نادرست است.

وی با اشاره به اینکه رقم نسبت طلاق به ازدواج در هشت‌ماهه امسال در استان همدان حدود ۰/۳ (یک‌سوم) بوده است، تأکید کرد: اما این به معنای آن نیست که از هر سه ازدواج امسال، یک مورد به طلاق منجر شده است.

مدیرکل ثبت احوال همدان با بیان اینکه طلاق‌های ثبت‌شده در سال جاری، ممکن است مربوط به ازدواج‌هایی باشد که سال‌ها قبل صورت گرفته‌اند، مطرح کرد: بنابراین، نسبت دادن طلاق‌های فعلی به ازدواج‌های ثبت‌شده در همان سال، اشتباه و گمراه‌کننده است.

وی میانگین سن مادران در اولین فرزندآوری در سال ۱۴۰۳ را در کشور ۲۷/۵ سال و در استان همدان ۲۷/۳ سال اعلام کرد و گفت: ۲۶/۷ درصد از ولادت‌های ثبت‌شده مربوط به مادران گروه سنی ۳۰ تا ۳۴ سال بوده که ۲۲/۲ درصد از ولادت‌ها نیز در مادران گروه سنی ۳۵ تا ۳۹ سال رخ داده است.

بختیاری در مورد چندقلوزایی گفت: در هشت ماهه امسال، ۲۶۶ مورد دوقلوزایی و ۴ مورد سه‌قلوزایی در استان همدان ثبت شده است.

وی به «میانگین فاصله ازدواج تا تولد فرزند اول» اشاره کرد و این رقم را در کشور ۴/۳ و در همدان ۴/۷ عنوان کرد و ادامه داد: متوسط فاصله تولد فرزند اول از فرزند دوم در کشور ۵/۹ سال و در همدان ۶/۴ سال است.

مدیرکل ثبت احوال استان همدان، متوسط تعداد فرزندان متولدشده از هر مادر را در کشور و استان همدان ۱/۴ ذکر کرد و رتبه استان را در این شاخص هفدهم اعلام کرد و گفت: در سال گذشته، ۵۵/۵ درصد از ولادت‌ها متعلق به مادران بالای ۳۰ سال بوده است.

وی آمار فوت در هشت ماهه سال جاری را هشت هزار و ۲۹۸ مورد اعلام کرد که چهار هزار و ۶۷۴ مورد مرد و سه هزار و ۶۲۴ مورد زن بودند و نسبت جنسی فوت ۱۲۹ است؛ به ازای فوت ۱۲۹ مرد، ۱۰۰ زن فوت شده‌اند.

بختیاری‌ با اشاره به اینکه نرخ خام فوت در سال ۱۴۰۳ در استان همدان ۶/۶ در هزار و میانگین کشوری ۵/۴ در هزار است که رتبه سوم کشوری را داریم، بیان کرد: میانگین سن فوت‌شدگان در استان همدان ۶۷/۶ سال و در کشور ۶۸/۶ سال است.

وی ادامه داد: در هشت ماهه امسال ۶ هزار و ۷۹۴ واقعه ازدواج در استان ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۷/۴ درصد کاهش نشان می‌دهد.

مدیرکل ثبت احوال استان همدان، در پاسخ به شائبه‌ای مبنی بر اخذ مدارک هویتی یا عقدنامه توسط این اداره کل در استان، گفت: چنین چیزی به طور خاص در همدان وجود ندارد.

وی با استناد به بخشنامه سازمان اداری و استخدامی، تأکید کرد: اخذ مدارک هویتی از مردم توسط هیچ دستگاهی مجاز نیست و دستگاه‌ها باید از سامانه ثبت احوال استفاده کنند.

بختیاری توضیح داد: تنها در مواردی که واقعه ازدواج یا طلاق در سامانه ثبت نشده باشد، همکارانش ناچار به درخواست ارائه عقدنامه یا طلاق‌نامه برای تکمیل اطلاعات هستند.

انتهای خبر/