
در میزگرد «عصر همدان» عنوان شد:
نقش پررنگ همدانیها در آزادسازی خرمشهر
رزمندگان استان همدان در آزادسازی خرمشهر نقش مهمی داشتند و 55 شهید و 120 مجروح را در راه دفاع از وطن تقدیم کردند؛ طبق آمار در مجموع این عملیات حدود ۶ هزار شهید دارد.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان» همزمان با سالروز آزادسازی خرمشهر در سال ۱۳۶۱ دلاور مردان همدانی در کنار سایر رزمندگان تلاش کردند تا رژیم بعث عراق را از خاک وطن بیرون برانند.
عملیات آزادسازی خرمشهر که بیتالمقدس نام داشت، منجر به پایان بخشیدن ۱۹ ماهه اشغال خرمشهر شد و در روز سوم خرداد ماه سال ۱۳۶۱ به نتیجه رسید.
در طول این عملیات چندین شبانهروز رزمندگان همدانی برای بررسی و شناسایی وضعیت منطقه تلاش کردند و هرشب مسیری ۱۴ کیلومتری را با پای پیاده طی میکردند و مجدداً همان میزان مسیر را باز میگشتند.
رزمندگان استان همدان در آزادسازی خرمشهر هم نقش مهمی داشتند و 55 شهید و 120 مجروح را در راه دفاع از وطن تقدیم کردند.
در میزگرد «عصرهمدان» چگونگی این عملیات و نقش رزمندگان همدانی مورد بررسی قرار گرفت و یاد و خاطره شهدای همدانی خصوصاً شهید حمید شهبازی که در این عملیات نقش پررنگی داشته و فرمانده وقت سپاه استان همدان بوده است گرامی داشته شد.
همدانیها، شاکله اصلی تیپ ۲۷ محمد رسولالله
سیدعلی مساوات در این میزگرد با بیان اینکه رزمندگان استان همدان از ابتدای دفاع مقدس در سال 59 در جبهههای خرمشهر و آبادان حضور فعال داشتند، گفت: حضور رزمندگان همدانی تنها به خرمشهر و آبادان محدود نمیشد، آنها در سوسنگرد، مهران، سرپل ذهاب، قصر شیرین و سایر مناطق عملیاتی نیز حضور داشتند و نقش مؤثری ایفا کردند.
وی با اشاره به اینکه یکی از پایگاههای اصلی رزمندگان همدانی در دوران مقاومت، حضور در عملیات آزادسازی خرمشهر بود، افزود: خرمشهر یکی از پایگاههای اصلی بچههای همدان بود و در آن زمان نیروهای جهاد سازندگی همدان نیز نقش بسیار مهمی ایفا کردند.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس ادامه داد: آنها در زمینه پشتیبانی، مهندسی رزمی و ساخت استحکامات فعالیت چشمگیری داشتند، همچنین، خواهران همدانی نیز در حوزه بهداشت و درمان حضور فعال داشتند و به مجروحان جنگی کمک میکردند و عدهای دیگر در قسمت پشتیبانی جنگ در همدان فعالیت داشتند.
مساوات با بیان اینکه عملیات الی بیتالمقدس در سال 1361 یک نقطه عطف در جنگ تحمیلی بود، گفت: این عملیات از چند بعد قابل بررسی است.
وی با اشاره به اینکه در دی و بهمن ماه سال 1360، تیپ 27 محمد رسولالله(ص) تشکیل شد که شاکله اصلی نیروهای آن از رزمندگان همدانی بودند، افزود: این تیپ در عملیات فتحالمبین نیز شرکت کرد و در عملیات الی بیتالمقدس نیز نقش بسیار مهمی ایفا کرد.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس خاطرنشان کرد: گردانهایی مانند گردان مسلم بن عقیل به فرماندهی شهید حبیبالله مظاهری، در این عملیات حضور داشتند و حماسههای بزرگی آفریدند.
مساوات با بیان اینکه یگان حضرت محمد رسول الله(ص) به فرماندهی سردار شهید حبیب الله مظاهری نقش مهمی داشت، گفت: محور عملیاتی نیروهای همدان، محور سلمان بود و شهید شهبازی در رأس آن قرار داشت.
وی با اشاره به اینکه گردان شهید مظاهری با گذر از کارون به سمت جاده اهواز-خرمشهر حرکت کرد و به سه راه حسینیه رسید، افزود: البته باید بدانید که قبل از عملیات، شناسایی منطقه توسط حاج محمود شهبازی و دیگر رزمندگان انجام شد.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس ادامه داد: نیروهای ارتش یعنی تیپ ۲ پادگان قهرمان به فرماندهی امیر محمد جوادی، محور شمالی عملیات را پوشش میداد، آنها با عبور از کرخه نور و انجام عملیات نظامی، دشمن را فریب دادند تا فکر کند فشار اصلی از محور شمالی است، در حالی که محور اصلی در قسمتهای جنوبی قرار داشت.
مساوات با بیان اینکه خلبانان شجاع با یک تیپ زرهی پروازهای متعددی انجام میدادند و با موشکها و بمبها به دشمن ضربه میزدند، عنوان کرد: آنها از ۱۰ اردیبهشت تا سوم خرداد ماه روزانه ۶۰ پرواز داشتند و چند ده هزار بمب بر مواضع دشمن ریخته بودند.
وی با اشاره به اینکه نیروهای مردمی، اکیپهای پزشکی، پرستاری، هلال احمر و بهداشت و درمان نقش مهمی در پشتیبانی از رزمندگان داشتند، تصریح کرد: کمیته امداد نیز با یک آشپزخانه از سال ۵۹ در دزفول، روزانه ۱۵ تا ۲۰ هزار وعده غذای گرم برای رزمندگان فراهم میکرد.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس خاطرنشان کرد: در ستاد پشتیبانی، خانمها به تهیه ، درست کردن ترشی و مربا و بستهبندی و ارسال آنها به جبهه مشغول بودند. همچنین، لباسهای رزمندگان را شستشو و تعمیر میکردند.
حضور ۵۲ بانوی همدانی در پشتیبانی مناطق جنگی
در ادامه خانم یوسفی، مسئول ستاد پشتیبانی بانوان همدانی در دوران دفاع مقدس با بیان اینکه بانوان همدانی در دوران دفاع مقدس نقش پررنگی ایفا کردند، گفت: برخی از بانوان در منطقه هم حاضر میشدند اما من به دلیل اینکه فرزند کوچک داشتم نتوانستم به منطقه بروم و در نتیجه در همدان مسئولیت پشتیبانی را برعهده گرفتم.
وی با اشاره به اینکه بستهبندی آجیل، ترشی و مربا توسط بانوان همدانی انجام میشد، افزود: سپس همه این مواد خوراکی به منطقه ارسال میشد.
مسئول ستاد پشتیبانی بانوان همدانی در دوران دفاع مقدس ادامه داد: بعداز عملیاتها پتو و لباس شهدا را از منطقه میفرستادند تا بشوییم، گاهی اوقات میان لباسهای شهدا تکههای اجزا بدن آنها باقی مانده بود، یکی از خواهران این تکههای بدن عزیزانمان را غسل و تیمم میداد و در جایی مشخص دفن میکرد.
یوسفی با بیان اینکه بعداز هر عملیات به مدت ۴۸ ساعت فعالیت اینچنینی داشتند، گفت: از همدان ۵۲ نفر از خواهران در منطقه نیز حضور داشتند.
نقش پررنگ نیروهای همدان در شناسایی منطقه
در ادامه باقر سیلواری، یکی دیگر از پیشکسوتان دوران دفاع مقدس با اشاره به اینکه بعداز آنکه عملیات فتح المبین تمام شد، گفتند کلیه نیروهایی که در عملیات شرکت کردند بروند برای مرخصی، افزود: همه آن نیروها بعداز بازگشت برای عملیات بیتالمقدس حاضر شدند که دارای سه قرارگاه بود.
وی خاطرنشان کرد: قرارگاه نصر، قدس و فتح بودند و منطقه عملیاتی نیز از شمال به رودخانه کرخه کور، از جنوب به رودخانه اروند، از شرق به رودخانه کارون و از غرب به هور الهویزه منتهی میشد.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس ادامه داد: منطقهای به نام انرژی اتمی وجود داشت، سه گردان آنجا مستقر شدیم.
سیلواری با بیان اینکه نیروهای رزمی و پشتیبانی در عملیات بیتالمقدس نقشآفرینی داشتند، تصریح کرد: در مجموع ۱۵ گردان بود که در گردان مسلم بن عقیل، بچههای همدان مسئولیت بیشتری داشتند.
وی با اشاره به اینکه حاج احمد متوسلیان فرمانده و جانشین او، شهید محمود شهبازی بود، افزود: مسئول ستاد نیز شهید همت بود.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس خاطرنشان کرد: حدود ۳۵۰ نفر نیرو داشتیم، شروع عملیات با گردان مسلم بن عقیل به فرماندهی سردار شهید حبیب الله مظاهری بود.
سیلواری با بیان اینکه شناسایی محور عملیاتی توسط تیپ ۲۷ که بیشتر از نیروهای بچههای همدان بودند، انجام میشد، عنوان کرد: نیروها هرشب برای شناسایی منطقه می رفتند و تا نماز صبح باز میگشتند.
وی با اشاره به اینکه نیروها آنقدر راه میرفتند که پاهایشان تاول میزد، گفت: صبحها پاهایشان را پانسمان میکردند و تاولها را با سوزن خالی میکردند تا برای شب مجدداً کمی بهبود پیدا کنند و بتوانند برای شناسایی منطقه بروند.
نحوه شهادت شهید شهبازی
پیشکسوت دوران دفاع مقدس ادامه داد: وقتی روز دوم خرداد ماه در منطقه خیّن بودیم عراقیها شروع کردند به یکباره خمپاره ۶۰ زدند، منطقهای که شهید همت، شهید متوسلیان و شهید شهبازی بودند حدود ۲۰ متر با ما فاصله داشت که شنیدیم صدا میزنند صورتش را بپوشان، با خود فکر کردیم که چه شده مگر؟
سیلواری با بیان اینکه یکی از رزمندهها به من گفت:«فکر کنم شهبازی چیزی شد»، افزود: در یک لحظه همهجا هیاهو به پا شد و داشتیم میرفتیم سمت آنها که داد زدند بروید عقب و ما جرأت نکردیم برویم جلو.
وی با اشاره به اینکه برای آنکه انگیزه نیروها از بین نرود اجازه ندادند کسی متوجه شهادت شهید شهبازی شود، عنوان کرد: صبح آن روز بالاخره خبر دادند که شهید شهبازی را از دست دادیم.
۶ هزار شهید در عملیات الی بیتالمقدس تقدیم به وطن شد
در ادامه اصغر حاجیبابایی یکی دیگر از پیشکسوتان دوران دفاع مقدس با بیان اینکه در آن شرایط سخت، شهید شهبازی نقش پررنگی داشت، گفت: ما وقتی به تیپ محمد رسولالله (ص) نگاه کنیم شاهد حضور همدان و تهران درکنار هم هستیم، میبینیم که اگر حاج احمد متوسلیان فرمانده تیپ بود، فرمانده سپاه استانی ما قائم مقام میشود.
وی با اشاره به اینکه دو نفر از فرماندهان گردان نیز یعنی شهید مظاهری و شهید شهبازی، از بچههای همدان بودند، تصریح کرد: اینها نشان از اهمیت و جایگاه رزمندگان همدانی دارد.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس ادامه داد: برای هر رزمندهای که در خط مقدم میجنگید، هفت نفر پشتیبان وجود داشت، این پشتیبانها در زمینههای تدارکات، توپخانه، ادوات و سایر موارد فعالیت میکردند و هدف این بود که رزمندهها با خیالی آسوده به رزم بپردازند.
حاجیبابایی با اشاره به نقش شهید محمود شهبازی و شهید نیکومنظر و شهید سماوات، عنوان کرد: شهید سماوات چون با بازار ارتباط داشت و کار بازاری کرده بود، مدیر بسیار موفقی بود؛ ما اگر مثلاً در عملیات فتحالمبین ماشینهایی داشتیم که ترکش میخوردند، باید آنها را به همدان میبردیم تا تعمیر شوند که این کار خیلی سختی بود، ولی بچههای همدان این پشتبانی را به خوبی فراهم میکردند.
وی با بیان اینکه میبینید که همه دست به دست هم دادند تا پشتیبانی و تدارکات تیپ محمد رسولالله (ص) به خوبی انجام شود، گفت: در اصل، همدان نزدیکترین مکان به منطقه خوزستان بود و تمام امکانات از آنجا میآمد.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس خاطرنشان کرد: ما در ابتدا توپخانه نداشتیم. وقتی تیپ تشکیل شد، ما ۸۴ توپ غنیمتی از عراقیها گرفته بودیم، اینها را همه را آوردند و توپخانه را تشکیل دادند.
حاجیبابایی با بیان اینکه یعنی اینطور نبود که فکر کنیم تیپ به راحتی تشکیل شد، افزود: تدارکات به قدری قوی بود که تمام مسائل را پوشش میداد.
وی با اشاره به عملیات الی بیتالمقدس عنوان کرد: ما کسی را داشتیم که واقعاً نسبت به آب و خاک منطقه آشنا بود، او در آبادان با قایق کار کرده بود و مسئول قایقهایی شد که نیروها را هدایت میکرد، اگر میخواستیم از بچههای تهران کسی را بیاوریم که این کار را انجام دهد، خیلی سخت بود.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس ادامه داد: اینها اصل عملیات شناسایی را انجام دادند و شناسایی از این جاده از رود کارون انجام شد، عراقیها بعد از پنج کیلومتر یواشیواش مستقر شده بودند و اگر چسبیده بودند به کارون، به هیچ وجه نمیتوانستیم عملیات انجام دهیم ولی چون پنج کیلومتر دورتر خطشان بود، شناسایی اینجا با محوریت شهید شهبازی، شهید همدانی، شهید موحد، ترکمان، فریدون عزیزی، حسین کشوری و دیگر عزیزان انجام شد.
حاجیبابایی با بیان اینکه شهید کشوری بچه لاریجان بود و خیلی دلاور بود، تصریح کرد: چند بار شناسایی انجام شد و تمام این سیمِ موشکها را به هم وصل میکردند و میبردند تا مسافت طی شده را بدانند.
وی با اشاره به اینکه بچههای همدان تا ۲۰ کیلومتری یعنی جایی که چسبیده به جاده بود را دقیق شناسایی کردند، عنوان کرد: گردان شهید حبیبالله مظاهری هم اولین گردانی بود که در عملیات شرکت کرد و توپخانه عراق را گرفت.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس خاطرنشان کرد: عراقیها تمام ریلهای راهآهن، تیرآهنهای اچ چهل سانتیمتری، اسکلهسازیها و ساختمانهای چند طبقه را از گمرک خرمشهر کنار هم انداخته و سنگری درست کرده بودند که با بمباران هم خراب نمیشد، اما بچههای ما آن را تسخیر کردند.
حاجیبابایی با بیان اینکه شهید شهبازی با شهید همدانی به خوبی هماهنگی ایجاد کرده بودند، افزود: شهید همدانی فرماندهی را به عهده داشت، سر جاده اهواز-خرمشهر، تانکهای دشمن همه میآمدند، خیلی فضا تنگ و تار بود اما آنقدر مقاومت کردیم که ۶ روز تمام در همان منطقه درگیر بودیم.
وی با اشاره به اینکه از ابتکارات شهید نیکمنظر در تأمین تدارکات هم نباید گذشت، گفت: این شهید بزرگوار بزرگترین کاری را انجام داد که در تاریخ هیچ جای دنیا نیامده است، یک تانکر شربت آبلیمو در بنز برای رزمندگان ایجاد کرده بود.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس ادامه داد: از جاده اهواز تا خرمشهر تا خود مرز ۱۴ کیلومتر بود که ۶ روز طول کشید بازپس گرفته شود، روز شانزدهم، مرحله دوم عملیات شروع شد، آقای امیری مجروح شد و شهید مظاهری هم شهید شد.
حاجیبابایی با بیان اینکه دشمن از داخل خاکریزها، رگبار میزد، گفت: ما دیدیم توپهای ضد هوایی را گذاشتهاند و نفرات را شهید میکنند.
وی با اشاره به اینکه روز بیست و نهم به نهر خیّن رسیدند، افزود: روز دوم خرداد بود که شهید شهبازی شهید شد و شهید همدانی با اینکه مجروح بود اما به منطقه آمد.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس خاطرنشان کرد: فرمانده محور حاج احمد متوسلیان بود. ما اولین گروه بودیم، بعد لشکر امام حسین (ع) و شهید کاظمی بودند، تمام ماشینها را عراقیها در خرمشهر گذاشته بودند و هر چه سیم خاردار بود، دور تا دور خرمشهر کشیده بودند.
حاجیبابایی با بیان اینکه در طول عملیات سه کمپ اسرا داشتند، عنوان کرد: هشت هزار نفر را در ۲۴ اسیر گرفته بودیم، اما ۱۱ هزار نفر دیگر هم اسیر شدند، یعنی یک شهری کلاً محاصره شد و اسیر شدند.
وی با اشاره به اینکه در عملیات بیتالمقدس، ۱۹ هزار نفر اسیر شدند، گفت: ما در کل عملیات، ۶ هزار شهید دادیم، یعنی از ابتدای اردیبهشت تا سوم خرداد.
وقتی شهید شهبازی، خبر از شهادت داشت...
در ادامه سعید بادامی، یکی دیگر از پیشکسوتان دوران دفاع مقدس با بیان اینکه در ابتدا به عنوان راننده در کنار شهید شهبازی و شهید همدانی حضور داشته است، تصریح کرد: خاطرات زیادی از حضور در کنار این رزمندگان و شهدا دارم.
وی با اشاره به خاطرهای از روز قبل از شهادت شهید شهبازی، گفت: در انرژی اتمی بودم دیدم شهید شهبازی با عجله و سر رو روی خاکی کنارم آمد و گفت کجا آب هست مرا ببری؟ من جایی را بلد بودم، به دنبال گرفتن لباس تمیز برای شهید رفتم و سپس او را به منطقهای بردم که استخر آب در آنجا بود.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس ادامه داد: بعداز آن که شهید شهبازی بازگشت صورتش مثل ماه میدرخشید، بعدهها که شهید شده بود با خودم گفتم آن روز غسل شهادت کرده بود و از قبل میدانست قرار است فردای آن روز شهید شود.
بادامی با بیان اینکه فردای آن روز عملیات مرحله سوم انجام شده بود و با شهید ترکمان به سمت نخلستان رفته بودند تا خود را به شهید شهبازی برسانند، گفت: دیدم در قسمتی یک خاکریز هست و شهید همت میگوید این شهید را به عقب ببرید.
وی ادامه داد: من به شهید همت گفتم آخه این ماشین تدارکات است و اگر اجازه بدید بچههای تعاون این کار را بکنند، شهید همت کمی با لحن تند گفت:« میگم این شهید را ببرید عقب»، من به شهید ترکمان گفتم تو شهید را آماده کن تا من با ماشین دور بزنم که یکدفعه دیدم دستانش را روی سرش گذاشته است.
پیشکسوت دوران دفاع مقدس ادامه داد: چفیه را از روی صورت شهید کنار زد، دیدم شهید شهبازی است و انگار هزار سال است که خوابیده.
بادامی در پایان با بیان اینکه از ابتدا در کنار شهید شهبازی بود، افزود: شروع به گریه کرده بودم که شهید همت گفت اینجا گریه نکنید رزمندهها در حال رزم هستند و روحیهشان را از دست میدهند.
انتهای خبر/
درباره نویسنده
لینک کوتاه خبر
برچسبها
نظر / پاسخ از
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر میگذارید!