به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان» یکی از رسم و رسومات غلط موجود در شهرستان بهار همانند بسیاری از نقاط دیگر کشور، موضوع ولیمه یا سفره اطعام، با نام خیرات نو گذشتگان است.

 در دین مبین اسلام پیامبر اکرم در روایاتی بر تکریم خانواده نوگذشتگان پرداختند و جامعه اسلامی را توسعه به همدردی با آن‌ها نمودند.

در فرهنگ دین مبین اسلام بنابر توسعه پیامبر اکرم و معصومین علیهم‌السلام، همسایگان بایستی تا هفت شبانه روز برای خانواده داغدار اقدام به تهیه غذا و تکریم آنان کنند تا رنج و غم نو گذشته آن خانواده برای بازماندگان کمتر شود.

 اما در فرهنگ امروزی ما به‌محض فوت و انجام مراسم خاکسپاری، صاحبان معزا بایستی در فکر اطعام دادن به طیف گسترده‌ای از بستگان و آشنایان باشند. از همین جهت مشکلات فراوانی گریبان‌گیر بسیاری از خانواده‌هایی که اکثراً توانایی ولیمه دادن به‌لحاظ مالی را ندارند به‌وجود می‌آید.

 یکی از شهروندان بهاری گفت: برخی از خانواده‌ها که توانایی مالی پرداخت هزینه‌ها را ندارند بنابر چشم و هم چشمی و فرهنگ غلط اقدام به انجام خیرات به‌صورت شام و یا ناهار می‌کنند.

 وی افزود: از آن‌جایی که مسئله مرگ یک انسان غیر پیش بینی شده می‌باشد، پس بیشتر خانواده‌های متوفیان آمادگی مالی برای برگزاری مراسم خیرات را ندارند و از همین جهت، اقدام به قرض مبالغ و یا روش‌های دیگر برای برگزاری مراسم ولیمه دادن انجام می‌کنند.

 این شهروند افزود: مواردی هست که خانواده متوفی ماه‌ها و حتی حدود یک سال، هزینه‌های ولیمه مربوط به مراسم متوفی خود را قرض کرده و هنوز پرداخت نکردند، چراکه توانایی مالی ندارد و حتی در مواردی بازماندگان برای تأمین هزینه‌های مراسم از ربا استفاده کردند.

حجت‌الاسلام والمسلمین علی اصغر زارعی مدیر حوزه علمیه آیت‌الله بهاری شهرستان بهار در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی عصر همدان یکی از کارهایی که بدعت بوده و نیاز به فرهنگ‌سازی دارد را مسئله ولیمه دادن در خانه نو گذشتگان عنوان کرد و گفت: ولیمه و یا سفره اطعام در خانه درگذشتگان در دین ما کراهت دارد و توصیه شده است که برای مصیبت‌دیدگان توسط همسایگان غذا تهیه شود، نه آن‌که خود صاحبان عزا دغدغه‌های ولیمه دادن به مردم را داشته باشند که این موضوع اصلأ خوب نیست.

 زارعی با ذکر یک مثال از حداقل هزینه‌های ولیمه در شهر بهار گفت: ما سالانه به‌طور میانگین حدود ۱۷۰ فوتی درسال در شهر بهار داریم که اگر یک وعده غذایی برای مراسم هرکدام از آن‌ها را با ۵۰۰ نفر دعوت شده درنظر بگیریم و برای هزینه هر غذا حدأقل ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال هزینه حساب کنیم، جمعاً ۲۱۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال حدأقل هزینه‌های یک وعده غذایی ولیمه درگذشتگان بدون در نظر گرفتن دیگر هزینه‌ها در شهر بهار است که با این مبلغ کارهای زیادی برای بیماران و خانواده‌های بی بضاعت و کمک هزینه ازدواج و تحصیل و امثال آن را می‌توان کرد.

 مدیر حوزه علمیه آیت‌الله بهاری در ادامه گفت: می‌شود خانواده‌های زیادی را نجات داد که ثوابش به روح گذشتگان می‌رسد که باید این‌کار تبدیل به فرهنگ بشود.

 وی افزود: ولیمه دادن حاجیان بازگشته از سفر حج مستحب بوده و الان ایام تشرف حجاج به حج است، که می‌توان با صرفه جویی در هزینه های سفره اطعام ولیمه، در شهرستان بهار بسیاری از مشکلات نیازمندان را رفع کرد.

زارعی گفت: هفته گذشته که ما برای نیازمندان اقدام به جمع آوری کمک‌های مالی می‌کردیم، یکی از خانواده‌های اهل همدان به ما مراجعه کرده و اظهار داشتند که برای مراسم سالگرد متوفای خود در نظر داشتن مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال را هزینه کنند که تصمیم گرفتند، این مبلغ را به بیماری که نیاز به عمل جراحی داشت و ما برای او کمک‌های مردمی را جمع آوری می‌کردیم، اهدا کنند که این‌کار بسیار خوبی است و باید تبدیل به فرهنگ شود

 البته آمار و ارقامی که مدیر حوزه علمیه آیت‌الله بهاری شهرستان بهار در رابطه با هزینه‌های ولیمه دادن در سطح شهر بهار در طول یک‌سال عنوان نمود، با درنظر گرفتن کمترین هزینه‌ها و حدأقل آن‌ها است که قطعاً مبلغ و عدد واقعی جمع هزینه‌های ولیمه متوفیان بهار در طول یکسال بیشتر از ۲۱۲ میلیارد ریال است. 

حرکتی که ناتمام ماند اوایل سال ۱۳۹۸ بود که جمعی از معتمدین و بزرگان شهر بهار با همراهی یکی از روحانیون برای از بین بردن فرهنگ ولیمه نو گذشتگان اقدام به تشکیل گروه نموده و برای خانواده‌های متوفیان موضوع را تشریح کرده و از آن‌ها درخواست همکاری داشتند که مواردی هم موفق بوده و خانواده‌های متوفی هزینه‌های شام و ناهار ولیمه را به بیماران نیازمند اهدا نمودند.

چند ماه پس از آن بود که بیماری کرونا همه گیر شده و بسیاری از مراسمات این‌گونه و مشابه آن متوقف شدند؛ اما پس از اتمام این دوره، دوباره این فرهنگ غلط در بین شهروندان رواج یافته است که دغدغه‌مندان اجتماعی بهار را به آن وا داشته است که دوباره برای فرهنگ سازی و مقابله با بدعت‌ها فرهنگ غلط تلاش کنند. 

حجت‌الاسلام والمسلمین علی قاسملو مسئول آرامستان شهر بهار گفت: امروزه هزینه‌های کفن و دفن و مراسم ختم به‌تنهایی بار سنگینی بر دوش بسیاری از بازماندگانی که توانایی مالی ندارند است؛ چه برسد به هزینه‌های مراسم ولیمه و یا اطعام دادن که به‌جز افزایش دغدغه و ناراحتی فکری و مالی برای بازماندگان آورده‌ای ندارد.

وی افزود: آرامستان و مراسم خاکسپاری محلی است که بایستی بازماندگان فقط به انجام مراسم خاکسپاری و وداع با نو گذشته خود بپردازند؛ نه این‌که قبل از اتمام این مراسم بازماندگان در فکر دعوت از حضار برای مراسم شام و ناهار باشند.

 قاسملو گفت: مستحب است که بازماندگان پس از خاکسپاری مدتی در کنار متوفی بمانند و با او وداع کنند تا شرایط عالم قبر و قیامت برای متوفی مقداری آسان شود، چرا که سخت‌ترین روز عمر یک انسان روزی است که در قبر خود به خاک سپرده می‌شود.

وی افزود: اما متأسفانه این‌گونه نیست و بازماندگان به سرعت آرامستان را ترک کرده و در فکر برگزاری مراسمات دیگر برای اطعام دیگران هستند. نقش رسانه‌ها و کنش‌گران اجتماعی فرهنگ سازی و مبارزه با فرهنگ‌های غلط که منجربه آسیب‌های اجتماعی می‌شود، نیاز به پرداخت هزینه‌های اجتماعی و استمرار در حرکت فرهنگی دارد. بسیاری از هزینه‌های مراسماتی همچون؛ مراسم ختم و اطعام در آن مراسم برای کسانی که تمکن مالی ندارند و هزینه‌های دیگر مانند تاج گل‌های گران قیمت، چیزی جز اسراف نیست؛ اما بازماندگان با علم بر این موضوع، به‌خاطر چشم و هم‌چشمی اقدام به صرف این هزینه‌ها می‌کنند.

در این مسیر اقدام کنشگران و دغدغه‌مندان اجتماعی شهر به همراهی رسانه‌ها می‌تواند راهبرد موثری در فرهنگ سازی باشد. 

انتهای خبر/ع