فرهاد بختیاری‌فر، با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان»، آغاز زودهنگام گرمای بی‌سابقه و کاهش بیش از ۳۰ درصدی نزولات جوی نسبت به سال گذشته را دو عامل اصلی و تعیین‌کننده در شکل‌گیری وضعیت کنونی دانست و اظهار کرد: متاسفانه امسال، این دو عامل مهم و حیاتی، وضعیت مناسبی را برای منابع آبی استان رقم نزده‌اند.

وی با اشاره به محدودیت‌های ذاتی منابع آبی استان، افزود: با وجود تلاش‌های گسترده دولت در راستای تکمیل و به بهره‌برداری رساندن طرح آبرسانی همدان از سد تالوار و ایجاد پایداری نسبی در تامین آب شرب شهر همدان، حفظ ذخایر استراتژیک ما در سد اکباتان و همچنین سد تالوار که علاوه بر همدان، دو استان دیگر نیز از آن منتفع می‌شوند، نیازمند صرفه‌جویی جدی و مسئولانه است.

 وی تأکید کرد: عدم توجه به این مهم می‌تواند در آینده نزدیک، چالش‌های جدی را به همراه داشته باشد.

بختیاری‌فر در ادامه به تفکیک مصارف آب در استان پرداخت و خاطرنشان کرد: حدود ۶ تا ۷ درصد از کل مصارف آب در استان به بخش آب شرب و صنعت اختصاص دارد، در حالی که بیش از ۹۴ درصد مصرف آب مربوط به بخش کشاورزی است.

 وی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در هر بخش، عنوان کرد: در بخش کشاورزی، سازمان جهاد کشاورزی متولی اصلی است و برنامه‌هایی همچون تغییر الگوی کشت و بهینه‌سازی مصرف آب کشاورزی را در دستور کار دارد. اما مسئولیت اصلی شرکت آب و فاضلاب، مدیریت و تامین حدود چهار درصد آب شرب است که منابع آن عمدتاً از چاه‌ها و رودخانه‌های فصلی تأمین می‌شود.

مدیرعامل آب و فاضلاب همدان با بیان یک چالش مهم، تصریح کرد: با شروع فصل کشاورزی و آغاز کشت، بسیاری از رودخانه‌های فصلی از دسترس ما خارج می‌شوند، در نتیجه، بار تأمین آب شرب به صورت کامل بر دوش سد اکباتان و سد تالوار می‌افتد. بنابراین، حفظ این ذخایر تحت هر شرایطی، اولویت اصلی ماست.

وی با تأکید بر وضعیت حساس روستاها، دو توصیه حیاتی را مطرح کرد: موضوع آب در روستاها، به ویژه در مناطق حاشیه دشت‌ها که از نظر منابع آبی بسیار فقیر هستند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با گرم شدن هوا و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، بسیاری از منابع تامین آب شرب روستایی مانند چشمه‌ها، قنات‌ها یا چاه‌های کم‌عمق، از مدار خارج شده یا با کاهش فاحش آبدهی مواجه می‌شوند.

بختیاری‌فر خواستار همکاری جدی روستاییان شد: با قاطعیت می‌توانم بگویم که شاید چهار تا پنج درصد روستاهای ما، از نظر تأمین آب، با چالش‌های بیشتری نسبت به سایر مناطق مواجه هستند که با یک مدیریت مصرف صحیح و رعایت الگوی مصرف، این روستاها می‌توانند از منابع موجود به نحو احسن استفاده کرده و از جیره‌بندی و قطع آب جلوگیری کنند. 

وی افزود: استفاده از آب شرب برای مصارف کشاورزی در حیاط منازل، مانند کاشت سبزیجات و سایر محصولات، به معنای واقعی کلمه، یک گناه نابخشودنی است. این اقدام، موجب محرومیت هم‌وطنان و هم‌روستاییان از نعمت حیاتی آب شرب می‌شود. در روستاها، این مسئله حادتر است و عاجزانه خواهش می‌کنم به این موضوع توجه ویژه کنند و از آب شرب برای مصارف کشاورزی استفاده نکنند.

مدیرعامل آب و فاضلاب همدان در ادامه، لزوم رعایت الگوی مصرف در مناطق شهری را نیز یادآور شد: در شهر نیز همین توصیه را داریم، وزارت نیرو به دلیل کمبود منابع آبی در سطح استان و کشور، امسال الگوی مصرف آب را برای هر خانوار و اشتراک، از ۱۵ متر مکعب در ماه به ۱۲ متر مکعب کاهش داده است. به عبارت دیگر، یک خانواده چهار نفره که پیشتر می‌توانست ماهانه ۱۵ هزار لیتر آب مصرف کند، اکنون الگوی مصرفش به ۱۲ هزار لیتر کاهش یافته است.

وی با اشاره به ابعاد اقتصادی و اجتماعی این تغییر، تصریح کرد: خواهشی که دارم، هم به اقتصاد خانواده کمک کنند و هم به حفظ منابع آبی استان. واقعاً اگر مصرف آب خانوارها بالاتر از الگوی تعیین شده باشد، علاوه بر تاثیر منفی بر اقتصاد خانواده به دلیل محاسبه پلکانی و صدور قبض‌های با ارقام بالا، مسئولیت ما در قبال صرفه‌جویی و حفظ منابع آبی نیز به درستی ایفا نخواهد شد.

بختیاری‌فر گفت: آب چاه نیز بخشی از منابع آب زیرزمینی استان و کشور است و دلیل نمی‌شود که چون آب چاه است، بی‌رویه از آن استفاده کنیم.

وی با اشاره به برخی از معضلات عمده در مصرف آب شهری گفت: شستشوی پارکینگ‌ها و راه‌پله‌ها با آب شرب، یکی از معضلات اساسی در شهرهای ماست، این اقدام باید به طور کامل حذف شود و نظافت این فضاها به صورت خشک و با استفاده از جارو انجام گیرد.

مدیرعامل آب و فاضلاب همدان تأکید کرد: هیچ گناهی بالاتر از این نیست که ما نتوانیم آب شرب برخی هم‌وطنان و مشترکین را به دلیل استفاده بی‌رویه عده‌ای دیگر تأمین کنیم.

وی در پایان، به چند راهکار ساده و موثر برای کاهش مصرف آب اشاره کرد: در هنگام استحمام و مسواک زدن، به شدت صرفه‌جویی کنید. از شستشوی خودرو با آب شرب و به خصوص شستشوی بی‌رویه پارکینگ‌ها پرهیز شود. همچنین، با گرم شدن هوا، استفاده از کولرهای آبی افزایش می‌یابد. حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ لیتر به مصرف آب شرب شهر همدان با روشن شدن کولرها افزوده می‌شود. شهروندان می‌توانند با نصب سایه‌بان بر روی کولرها، این مصرف را مدیریت کنند.

بختیاری‌فر ابراز امیدواری کرد که با رعایت جدی توصیه‌های ارائه شده و مشارکت همگانی، استان همدان بتواند تابستان ۱۴۰۳ را بدون مشکل سپری کرده و ذخایر آبی مناسبی برای سال آینده حفظ شود.

انتهای خبر/