به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان»، راضیه حاجیلویی طی یادداشتی نوشت: جنگ دوازده روزه، اگرچه کوتاه بود، اما تأثیرات عمیقی بر جامعه گذاشت. ترس از ناامنی، افزایش جرایم و سوءاستفاده‌های احتمالی، نگرانی‌هایی را در میان مردم ایجاد کرده بود. در چنین شرایطی، تجربه و سازماندهی بسیج، در کنار حس مسئولیت‌پذیری بالای مردم، به کمک نیروهای نظامی آمد.

در روزهای پس از آتش‌بس، شاهد شکل‌گیری خودجوش ایست‌های بازرسی در نقاط مختلف شهرها و حتی جاده‌های بین شهری بودیم. این ایست‌ها نه توسط یک نهاد مرکزی، بلکه با ابتکار عمل مردم محلی، معتمدین و جوانان داوطلب آغاز شدند. هدف اصلی این بود که با کنترل ترددها، از ورود افراد مشکوک یا حامل سلاح و مواد غیرمجاز جلوگیری شود. اما چیزی که به این حرکت خودجوش سازمان و قدرت بخشید، حضور هوشمندانه و هدفمند نیروهای بسیجی بود.

بسیجیان با لباس فرم یا حتی شخصی، اما با نظم و دیسیپلین خاص خود، به این ایست‌ها پیوستند. آن‌ها دانش نظامی و امنیتی خود را در اختیار مردم قرار دادند. آموزش‌های سریع در مورد چگونگی بررسی مدارک، شناسایی رفتارهای مشکوک و رعایت اصول ایمنی به داوطلبان مردمی ارائه شد. این همکاری دو سویه، نه تنها کارایی ایست‌ها را افزایش داد، بلکه حس اعتماد و آرامش را در میان مشارکت‌کنندگان و عابران تقویت کرد.

یکی از نکات کلیدی در موفقیت این همکاری، ماهیت مردمی بسیج است. بسیج از دل مردم برآمده و اعضای آن نیز اغلب همسایه‌ها، دوستان و آشنایان همان محله‌ها هستند. این ارتباط نزدیک، باعث شد که مردم حضور بسیجیان را نه به عنوان یک نیروی بیرونی، بلکه به عنوان بخشی از جامعه خود بپذیرند و با آن‌ها همکاری صمیمانه داشته باشند. این همزیستی و اعتماد متقابل، عاملی حیاتی در ایجاد یک فضای امن و جلوگیری از هرگونه تنش یا سوءتفاهم بود.

حضور بسیجیان در ایست‌های بازرسی، ابعاد مختلفی داشت. از یک سو، آن‌ها به عنوان بازوی اجرایی، در کنار نیروی انتظامی، به برقراری نظم و اجرای مقررات کمک می‌کردند. از سوی دیگر، نقش آموزشی و راهبری آن‌ها برای مردم عادی بسیار ارزشمند بود. بسیجیان به مردم یاد دادند که چگونه بدون ایجاد ترس و وحشت، هوشیار باشند و نکات امنیتی را رعایت کنند. این همکاری همچنین به جمع‌آوری اطلاعات ارزشمند از وضعیت مناطق مختلف و شناسایی نقاط آسیب‌پذیر کمک کرد که در تصمیم‌گیری‌های امنیتی کلان‌تر نیز مؤثر بود.

پیامدهای این حضور مشترک، فراتر از صرفاً برقراری امنیت فیزیکی بود. این تجربه، حس همبستگی ملی و خودباوری را در میان مردم تقویت کرد. نشان داد که در شرایط بحرانی، مردم می‌توانند با اتکا به ظرفیت‌های درونی خود و با کمک نهادهای برآمده از ملت، امنیت جامعه را تضمین کنند. این هم‌افزایی، پیوند میان مردم و نیروهای امنیتی را محکم‌تر کرد و زمینه‌ساز آمادگی بیشتر برای مقابله با بحران‌های احتمالی آینده شد.

یکی از جنبه‌های کمتر دیده شده اما حیاتی این همکاری، تسکین روانی جامعه بود. پس از روزهای پر از اضطراب جنگ، دیدن جوانان بسیجی در کنار هموطنان خود در ایست‌های بازرسی، حس «با هم بودن» و «&حمایت» را به مردم القا می‌کرد. این حضور، نه تنها از نظر فیزیکی به امنیت کمک می‌کرد، بلکه به آرامش خاطر شهروندان نیز می‌افزود و به آن‌ها اطمینان می‌داد که در برابر تهدیدات تنها نیستند. این اطمینان خاطر، به خصوص برای خانواده‌ها و افراد مسن، بسیار ارزشمند بود و به آن‌ها کمک کرد تا از شوک و ترس جنگ رهایی یابند و به زندگی عادی خود بازگردند.

ایست‌های بازرسی که با همکاری خودجوش مردم و حضور سازمان‌یافته بسیجیان شکل گرفتند، نمادی از پایداری و تاب‌آوری جامعه در برابر تهدیدات بودند. این تجربه، الگویی موفق از مشارکت مردمی در تأمین امنیت را به نمایش گذاشت و اثبات کرد که نیروی بسیج، به عنوان یک بازوی قدرتمند و مردمی، می‌تواند در کنار سایر نهادها، نقش بی‌بدیلی در حفظ آرامش و امنیت کشور ایفا کند. این همیاری، نه تنها به بازگرداندن ثبات کمک کرد، بلکه درس‌های ارزشمندی برای آینده امنیت ملی به ارمغان آورد.