در پی انتشار فیلم از یک روانشناس که ظاهرا” خود را جافظ قرآن میداند، چند شبهه در خصوص شب قدر مطرح شده که یک کارشناس به آن پرداخته و پاسخ می دهد.
به گزارش عصر همدان؛ در پی انتشار فیلم از یک روانشناس که ظاهرا” خود را حافظ قرآن میداند، چند شبهه در خصوص شب قدر مطرح شده که هوشنگ نادری، یک کارشناس ذینی و فرهنگی به آن پرداخته و پاسخ می دهد که در زیر می خوانید.
عمده شبهه های او به این ترتیب است:
۱* شب قدر شب بخشش است و چون بخشش الهی اتفاق افتاده است پس نیازی به گریه نیست بلکه باید خوشحالی کرد.
۲* مراسمات فعلی شامل گریه و زاری نتیجه خصوصیات اخلاقی شیخ عباس قمی است و چون شیخ عباس آدمی بوده است گریه کن، پس مطالبی را مطابق سلیقه خود جمع آوری کرده است در نتیجه هیچ ضرورتی ندارد که ما هم پیرو خصوصیات اخلاقی شیخ عباس قمی باشیم پس همان بهتر که دست افشانی و پایکوبی کنیم!
اول اینکه حتی اگر بپذیریم که این فرد روانشناس، حافظ قرآن بوده است، با این وجود، دلیل نمی شود که هر حافظ قرآنی سواد تفسیری نیز داشته باشد و کارشناس دین به حساب آید بنابراین حفظ قرآن یک امر است و استخراج احکام دینی امر دیگری.
در تعالیم اسلامی ما با چندین دسته از حقوق در ارتباط هستیم اما دو بخش از این حقوق بسیار مورد تاکید قرار گرفته است. یکی حق الله و دیگری حق الناس.
آموزه های دینی به ما آموخته است که برای بخشش حق الله ضرورت دارد تا همواره به درگاه الهی توبه کنیم ونیز برای رهایی از تبعات حق الناس اقدام به جبران مافات نماییم.
توبه و استغفار و انابه در درگاه الهی دستوریست که طبق روایات وارد شده از همان لحظه ارتکاب گناه تا لحظاتی قبل از مرگ مکرر در مکرر به انسان ها سفارش شده است و همین جبران خطا و اشتباه و ظلم و ستم و تلاش برای ایفای حقوق ضایع شده از دیگران را در مورد حق الناس هم داریم.
اما بایستی ندایی درونی در ما تولید شود تا اینکه این جبرانها را در اولویت زندگی خود قرار دهیم و به آن همت گماریم.
توبه انابه و استغفار جزو سفارشات اساسی دین است به شکلی که از اولین ترک اولایی که توسط حضرت آدم و حوا سلام الله علیهما صورت پذیرفت در صفحه عملکرد بشری نقش بست تا جایی که در آیات متعددی از قرآن به توبه آدم و حوا و دیگر انبیاء و اولیا اشاره شده است.
این مبحث استغفار (فارغ از اینکه ممکن است در روایات هر کدام از توبه و انابه و استغفار مفاهیم جداگانه و مستقلی داشته باشد، در اینجا در قالب کلی درخواست بخشش از درگاه الهی و تقاضای توفیق برای تکرار نکردن آن خطاها از محضر الهی در نظر گرفته می شود) برای بسیاری از اولیای الهی نیز تکرار شده است که یکی از نمونه‌های بارز ان ذکر یونسیه است.
همچنین در مورد شب زنده داری و ادای نماز و استغفار خداوند در قرآن مجید به پیامبر مکرم اسلام ص چند جا دستور به شب زنده داری و ادای نافله شب فرموده و سفارش به استغفار کرده است.
همانجا که می فرماید: قم الیل الی قلیلا
و نیز فرموده است: و من اللیل فتهجد
اهل معرفت گفتند که خداوند در قرآن به تمام قطعات زمان سوگند یاد کرده است مانند:” والفجر”والصبح”والنهار”والعصر” اما به سحر که میرسد سه بار سوگند یاد کرده است: “والیل اذا یسر”والیل اذا عسعس”والیل اذ ادبر” در مورد استغفار در سحر دو آیه آمده است.
“وبالاسحار هم یستغفرون”والمستغفرین بالاسحار”
خداوند در مورد صفات متقین می فرماید:”کانوا قلیلا من اللیل ما یهجعون و بالاسحار هم یستغفرون”
حتی خداوند در سوره غافر به پیامبر گرامی اسلام می‌فرمایند: “فاصبر ان وعدالله حق واستغفر لذنبک”
پس با این تفاسیر مشاهده می‌کنیم که توبه،انابه و استغفار از ابتدای هبوط آدم بر روی زمین جزو اعمال اولیا بوده است ونیز تمامی انبیا الهی شب زنده داری و نماز شب همراه با استغفار به درگاه الهی را داشته اند و برای رسول مکرم اسلام ص نیز این امور در قرآن آمده است.
و تبعیت از پیامبر صل الله علیه وآله و سلم در شب زنده داری و ادای نافله شب برای متقین که سر آمد متقیان معصومین علیهم السلام هستند وارد شده است زیرا رسول الله صلی الله علیه واله و سلم اسوه حسنه بشریت هستند و تا جایی که ممکن و میسر است برای افزایش ظرفیت ما انسان‌های کم ظرفیت سفارش شده تا از سیره آن حضرت پیروی کنیم.
درخطبه همام در توصیف متقین امیرالمومنین علیه السلام می فرمایند: پرهیزکاران در شب برپا ایستاده مشغول نمازند قرآن را جز جز و با تفکر و اندیشه می خوانند… و در آن خود را اندوهگین می سازند… و هنگامی که به ایه هایی برخورد می کنند که در آن بیم داده شده است گوش دل های خویش بدان می دهند چونان که گویا شیون اهل دوزخ در بیخ گوش ایشان است پس قامت به شکل رکوع خم کرده پیشانی و دست و پا بر خاک مالیده و از خدا آزادی خود را از آتش جهنم می طلبند.
و نیز در وصف متقین فرموده است: رهبان باللیل لیوث النهار: زاهدان شب و شیران روز هستند و همین توصیف را در روایات در مورد خصایل یاوران امام زمان عج مشاهده می‌کنیم.
امیرالمومنین طی یک روایت این خصایص را به عموم شیعیان مترتب دانسته است آنجایی که آن حضرت به “نوف بکالی” فرمود: ای نوف آیا میدانی شیعه من کیست عرض کرد نه به خدا؛ فرمود: شیعیان من آنانند که لبانشان از تشنگی [روزه داری] خشکیده و شکم هایشان [از گرسنگی] به پشت چسبیده است آنان که پارسایی در رخسارشان پیداست راهبان شبند و شیران روز به این ترتیب ملاحظه می‌کنیم که شب زنده داری، نافله شبانه و استغفار به درگاه الهی؛ از باب توبه و پشیمانی از گناهان گذشته و پیشگیری و تولید ایمان و انگیزه برای پرهیز از ارتکاب گناهان و محاسبه نفس جزو اوصاف شیعیان شمرده شده است.
پس هنگامی که شب قدر به لحاظ ارزش برتر از هزار ماه دانسته شده است.
کدام عمل به اندازه قرائت قرآن و بر پا داری نماز و استغفار به درگاه الهی میتواند برتر شمرده شود و باعث افزایش ظرفیت قلبی ما انسان ها برای دریافت معرفت الهی و کسب بهره حداکثری در این شب عزیز بوده باشد. زیرا روایت شده است که این قلب ها مانند ظروف هستند و بهترین آن پر گنجایش ترین قلبهاست. پس چه چیزی مانند قرائت قرآن، برپایی نماز، توبه به درگاه الهی میتواند باعث افزایش گنجایش قلب برای دریافت معرفت الهی شود و کدام زبان از زبان معصومین علیهم‌السلام برای بیان وصف ارتباط بنده با معبود میتواند گویاتر باشد؟
پس مراجعه ما در شب های قدر به درگاه الهی از مسیر دعاهای وارد شده از جانب معصومین سلام الله علیهم به منظور بیان سلیس، دقیق و کامل خواسته‌های بندگان به درگاه معبود یگانه است.
با این توضیحات ملاحظه می شود که اعمال وارد شده در شب های قدر مانند دعا و نماز و استغفار اولاً در تاریخ بشریت بی سابقه نبوده است بعد در تاریخ اسلام نیز از همان صدر اسلام بصورت تاکید سفارش شده است.
نیز میدانیم که شب زنده داری شبهای قدر نیز مختص شیعیان نیست که آن را از ابداعات شیخ عباس قمی معرفی کنیم بلکه همه مسلمانان شب قدر را با قرائت قرآن و نماز، شب زنده داری میکنند و در هیچکدام از فرقه های اهل سنت و شیعه خبری از رقص و پایکوبی در شب قدر نیست.
از جانب دیگر جایگاه شیخ عباس قمی در این مبحث به همین میزان است که ایشان به تدوین دعاها و تنظیم برنامه های عملی وارد شده حسب روایات معصومین ع در قرن اخیر اقدام نموده است و نه بیشتر
بد نیست بدانیم که شیخ عباس قمی با توجه به اینکه بعد از نهضت تنباکو تا جنگ جهانی دوم تقریباً تمامی تحولات جهان معاصر مخصوصاً تحولات در حوزه ایران و عراق را از نزدیک مشاهده نموده و در جریان مشروطیت از طرفداران مشروعه بوده است و با مخالفتهایی که غربگرایان با اصل دین داشتند نیز آشنا بوده است و می دانست که رفرم های مذهبی دنیای مسیحیت را این غربگرایان در جهان اسلام نیز دنبال خواهند کرد و نتیجه بازاندیشی های دینی ای که ماسون های شیطان پرست در جهان دنبال می کنند دوری از خداوند و نزدیکی به شیطان را محقق خواهد کرد.
برای همین چاره را در اتصال بندگان باقدرت لایزال الهی می دانست برای همین نسخه‌های وارد شده از معصومین علیه السلام، برای تنظیم تقویت رابطه بین بندگان با الله را مدون ساخت بگونه ای که با تنظیم مفاتیح الجنان ارتباط قوی تری بین عبد و معبود به وجود آورد.
از همین روست که در دهه های معاصر همواره مفاتیح الجنان را در کنار قرآن و نهج البلاغه و صحیفه سجاده در منازل عموم شیعیان در دسترس میبینیم و مبنای رجوع خانواده ها برای ارتباط گیری معنوی با منشاء بی انتهای نور شده است.
لازم به یادآوری است، همانگونه که بعد از گرفتار شدن جهان تشیع به اخباری گری دنیای تسنن، در انتهای دولت صفویه، آیت الله وحید بهبهانی تلاش‌های زیادی را به عمل آورد تا حوزه‌های علمیه معارف شیعه را از ابتلائات اخباری گری نجات دهد،شیخ عباس قمی نیز همین رویه را برای بدنه جامعه شیعیان با تنظیم مفاتیح الجنان دنبال نمود تا بلکه عموم بتوانند مطابق روایات صحیح و سنن وارده از معصومین ع با اتکال به قرآن ارتباط برقرار نمایند.
ارتباطی از جنس زلال که مبتنی بر سنت نبوی و سیره معصومین علیهم السلام بوده باشد تا بلکه رابطه جامعه شیعه با خداوند به دور از پیرایه های اخباری گری و آنچه که رفرمیستهای مقلد کورکورانه از غرب دنبال میکردند را باز تنظیم نماید.
در آخر یادآور می شود نسخه این آقای دکتر روانشناس با دستورات معصومین علیهم السلام به هیچ عنوان همخوانی ندارد و بلکه اگر دقت کنیم همسویی هایی با روشهای خودساخته دراویش را در آن مشاهده خواهیم کرد.
به امید پیروی از معصومین (ع) عاری از هرگونه پیرایه های متقدم و معاصر
انما یتقبل الله من المتقین
هوشنگ نادری
انتهای پیام/ن