مناقشه قره باغ یکی از قدیمی ترین اختلافات سرزمینی در جهان به شمار می آید. در حالی که این مناقشه دارای عقبه تاریخی به قدمت جنگهای ایران و امپراطوری روم و به عبارتی نبردهای ایران و روسیه دارد به نظر می رسد اکنون قره باغ تبدیل به یک ابزار در جهت اعمال زور و قدرت دولتهای مداخله گر شده است.
به گزارش عصر همدان، هر چند در ظاهر و بر اساس شواهد این ارمنستان و آذربایجان است که در این میان با یکدیگر دارای درگیری های نظامی در طی ۳۰ سال گذشته بوده اند اما واقعیت آن است که در پس پرده این مناقشه جنگ قدرت میان قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای در جریان است.
اساس درگیری های قره باغ بر سر منطقه ای در قره باغ کوهستانی است که مالکیت آن توسط آذربایجان توسط سازمان ملل متحد در قطعنامه های متعددی به رسمیت شناخته شده است اما از آن جهت که دارای مردمانی با مذهب ارمنی است ادعای خودمختاری کرده و دارای تشکیلات خودمختاری است.
سرزمینهای شمالی ایران اعم آذربایجان و ۱۷ شهر و سرزمین حاصلخیز دیگر در شمال ایران به لحاظ مشترکات تاریخی تا قبل از جنگهای ایران و روسیه متعلق به سرزمین کهن و پهناور ایران است.
در واقع تا قبل از شکست تلخ و جانکاه ایران در زمان فتحعلی شاه از روسها که با دسیسه انگلیسی ها در سه جنگ متوالی روی داد تمام این سرزمینها جزئی از خاک ایران بودند.
با وجود جدایی این سرزمینها پس از عهدنامه های ننگین ترکمانچای و گلستان و جدایی این سرزمینهای وسیع از ایران نیز مردمان این سرزمینها به دلیل داشتن اشترکات فرهنگی و اعتقادی دیرین جزئی از جغرافیای بزرگ فرهنگی ایران اسلامی باقی مانده اند و این واقعیتی انکار ناپذیر است.
در سالهای پس از اشغال این مناطق توسط روسها و بعد از شکل گیری اتحاد جماهیر شوری منطقه قره باغ به محلی برای پاکسازی های گسترده قومی و اعتقادی توسط امپراطوری تزاری روس و سپس دولت کمونیست شوروی بدل شد.
در طی این پاکسازی های قومیتی که از جنگ های روسها و امپراطوری عثمانی نیز تاثیر پذیرفت سرزمین قره باغ کوهستانی بارها بین ارامنه و آذری های دارای اصالت ایرانی و شیعه مذهب دست به دست شده است.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در حالی که طبق تقسیم بندی های درون شوروی قره باغ جزئی از آذرباجیان محسوب می شد ساکنین این منطقه با این دلیلی که اکثریت ارامنه آن را تشکیل می دهند ادعای خودمختاری و حکومت مستقل کردند که با حمایت ارمنستان به درگیری های گسترده در طی چند سال منجر شد و گفته می شود جمعیتی بالغ بر ۳۰ هزار نفر در این درگیری ها کسته شدند.
بر اساس معاهدات بین المللی سرزمین قره باغ متعلق به آذربایجان است و در این مسئله کسی شک ندارد.اما واقعیت آن است که مسئله قره باغ امروز به ابزاری برای رقابتهای قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای تبدیل شده است.
در سالهای گذشته با تلاشهای اردوغان در جهت احیای حوزه نفوذ عثمانی گری در کشورهای اسلامی و لشکرکشی های بی حاصل و جنایتکارانه وی در سوریه ،عراق و حالا آذربایجان ،قره باغ نیز به بخشی از سیاستهای سلطه طلبانه اردوغان و رقابتهای وی با روسیه و ایران بدل شده است.
به نظر می رسد درگیری های اخیر آذربایجان و ارمنستان که به کشته شدن هزاران غیر نظامی و آواره شدن تعدادی منجر شده است با سیاستهای اسرائیل،ترکیه و آمریکا در انتقال نقطه درگیری و کانونهای نا آرامی به نزدیک ایران و تحت فشار قرار دادن ایران ارتباط دارد.
در حالی که در درگیری های اخیر آذربایجان دست برتری را دارد رژیم صهونیستی به عنوان یک طرف درگیری بصورت کاملاً آشکا در حمایت از آذربایجان وارد شده است.
موضوع محوری برای ایران آن است که هر چند سرزمین قره باغ حق و در مالکیت کشور آذربایجان می باشد اما اگر بنا است این سرزمین آزاد شود نمی تواند این آزادی به دست اشغالگر بزرگ جهان اسلام یعنی اسرائیل و ترکیه که با انتقال تکفیری ها به نزدیکی مرزهای ایران به دنبال مطامع خود است باشد.
حضور تروریستهای تکفیری در مرزهای ایران آنسوی رود ارس و سد خدا آفرین هیچ گاه نمی تواند برای نیروهای مسلح و حاکمیت جمهوری اسلامی امری قابل پذیرش باشد.
تحریک گسلهای قومیتی و جاهلان پان ترک یا پان فارس و ایجاد زمینه رفتارهای جدایی طلبانه که توسط سرویس امنیتی آذربایجان،اسرائیل و ترکیه پشتیبانی می شود نیز یکی از مهمترین راهبردهای جریانهای ضد ایرانی در دمیدن بر آتش مناقشه قره باغ است.
اما سیاست اصولی جمهوری اسلامی در این بحران ضمن حمایت از تمامیت ارضی آذربایجان و شهروندان آن مقابله کامل با سیاستهای نا امن کننده از طرفی و تجزیه طلبانه از طرف دیگر است.
ایران به عنوان قدرت اول در غرب آسیا هرگز نه حضور تکفیری ها مزدور اردوغان در مرزهای خود را تحمل میکند و نه خیمه شب بازی مشتی جاهل پان ترک و یا پان فارس را.
ایران ثابت کرده است در مورد حاکمیت، امنیت و تمامیت ارضی خود با احدی کوچکترین مماشات را نخواهد کرد و ضمن آن بر دفاع از حقوق مالکیت آذری ها بر قره باغ نیز مهر تایید خواهد زد.
در واقع این خط سومی است که کاملاً عاقلانه ترسیم شده است و اگر لازم باشد ایران بر طبق تمام موازین بین المللی حتی قادر به ایجاد منطقه حائل در محدوده امنیتی مرزهای کشور نیز خواهد بود.
حبیب میرزایی
انتهای پیام/م