شورای فرهنگ عمومی در سطح استان ها می تواند عنوان اصلی ترین نقش را در ترویج فرهنگ صحیح در بین مردم ایفا کند اما این شورا از پایه دچار نواقصی است که مانع از عملی شدن مصوباتشان می شود و خروجی آن در بروکراسی ها و تشکیل کمیته های صورت و تنظیم جلسات مانده و نتوانسته در عالم خارج اثرگذار باشد.
به گزارش عصر همدان، فرهنگ از موضوعات اساسی و حیاتی هر جامعه و تمدن است، توجه به فرهنگ عمومی همواره از ارکان اصلی نظام اسلامی بوده است، فرهنگ تعیین کننده چگونگی تفکر و احساس اعضای جامعه است و در واقع فرهنگ عمومی تأثیر مستقیم و غیرقابل انکاری در حرکت جامعه به سمت اهداف و آرمان های خود دارد.
این موضوع به قدری اهمیت دارد که بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره)، آن را «سایه‌ای از نبوت» و «کارخانه آدم‌سازی» قلمداد نموده و مقام معظم رهبری آن را به مثابه «اکسیژنی برای حیات اجتماعی» معرفی فرموده‌اند.
همچنین مقام معظم رهبری در سخنی دیگر به تبیین وظایف دولت و حکومت در عرصه فرهنگ عمومی پرداخته و می فرمایند:« آن چه که در مقوله فرهنگ بر عهده حکومت است عبارتست از نظارت هوشمندانه، متفکرانه، آگاهانه، مراقبت از هرز روی نیروها و هرزه رویی علف هرزه ها، هدایت جامعه به سمت درست، کمک به رشد و ترقی فرهنگی افراد جامعه»
در خصوص فرهنگ عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی که براساس فرمان حضرت امام خمینی (ره) در سال ۱۳۶۳، شکل گرفت نقش کلیدی دارد.
این شورا در راستای عملی کردن مصوبات فرهنگی در سطح کشور در سال ۱۳۸۵ طبق مصوب پانصد و هشتاد و یکمین جلسه آیین نامه شورای فرهنگ عمومی استانها را ابلاغ کردند.
شورای فرهنگ عمومی یکی از واحدها و شوراهای اقماری شورای عالی انقلاب فرهنگی است که به منظور سیاست‌گذاری، هدایت و نظارت بر فرهنگ عمومی کشور، زیر نظر آن شورا تشکیل شده است.
شورای فرهنگ عمومی پایگاه اصلی پایش فرهنگ اجتماعی استان ها
شورای فرهنگ عمومی بعد از شورای عالی انقلاب فرهنگی، فراگیرترین و عالی‌ترین مجمع مشورتی و تصمیم‌گیری فرهنگی و به تعبیری دارالشفای فرهنگی کشور و استان‌هاست. به تعبیری شورای فرهنگ عمومی “یک پایگاه اصلی برای پایش فرهنگ اجتماعی در استانها است”.
اعضای شورای فرهنگ عمومی استان ها به این صورت است که امام جمعه به عنوان رئیس شورا و اکثر مدیریان استانی و یکی از نمایندگان مجلس باید عضو آن شورا باشند.
اما نکته قابل توجه در خصوص این شورا این است که ما شاهد اثرگذاری چندان آن در سطح کشور نیستیم و یکی از دلایلش ضعف ساختاری آن از پایه است که نیازمند اصلاح و بازنگری مجدد از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
شورای فرهنگ عمومی نقش رصد و مدیریت فرهنگی را در استان ها به عهده دارد
در این خصوص آیت الله حبیب الله شعبانی، نماینده ولی فقیه در استان همدان در گفتگو با خبرنگار عصر همدان با بیان اینکه مهمترین مجموعه ای که می تواند و باید در واقع رصد فرهنگی و مدیریت فرهنگی را در استان یا در هر شهرستانی انجام دهد شورای فرهنگ عمومی است گفت: یک مقداری در منزلت و ساختار فرهنگی این شورا اشکالاتی از پایه مشکلاتی وجود دارد.
امام جمعه همدان ادامه داد: در این خصوص با افرادی هم که از شورای عالی انقلاب فرهنگی آمده بودند صحبت کردم و برخی از این نواقص به تعریف از جایگاه این شورا در شهرستان ها برمی گردد.
لزوم تعیین جایگاهی خاص برای شورا
وی با تاکید بر اینکه باید برای شورای فرهنگ عمومی جایگاهی تعریف شود گفت: الان با وجود اینکه مهترین شورا در عرصه فرهنگی است خیلی جایگاهی برایش تعریف نشده است.
شورا نیازمند ارتقا از پایه است
آیت الله شعبانی تصریح کرد: شورای فرهنگ عمومی طبیعتا چه از لحاظ آن منزلتی که باید داشته باشد چه از لحاظ جایگاه مصوبات این شورا چه از لحاظ اجرایی کردن تصمیماتش نیازمند ارتقاء است.
وی خاطر نشان کرد: در میزان تاثیر گذاری شورای فرهنگ عمومی در فرهنگ و حق دخالتش در عرصه های مختلف فرهنگی اینها ضعف هایی است که باید از پایه اصلاح شود.
نماینده ولی فقیه در استان همدان ادامه داد: حتی در بحث ترکیب اعضا علاوه بر اعضای محترمی که هستند و تشریف دارند نیاز است که ان را یک مقداری تکمیل تر کنیم.
وی تاکید کرد: یکی از مشکلات ما در تعریف ساختار قانونی این جایگاه است ببینید به هر حال مسئله فرهنگ اول باید رصد و اولویت شناسی، ایده پردازی و سپس برنامه ریزی شود و واقعا باید به منصه ظهور برسد تا تاثیر گذاری خود ش را داشته باشد.
آیت الله شعبانی با بیان اینکه شورای فرهنگ عمومی نیازمند این است کمیته های تخصصی تر و پژوهشی تر داشته باشد افزود: ما هم سعی می کنیم و برنامه امان این است که بتوانیم بیشتر از جنبه های پژوهشی و علمی پژوهشی استفاده کنیم.
وی در خصوص برگزاری تعداد جلسات شورای فرهنگ عمومی در سطح شهرستان همدان گفت: در خصوص تشکیل جلسه ما یک توافقی با دوستان داشتیم که روزهای یک شنبه اول هر ماه برگزار شود که طبیعتا به لحاظ شرایط کرونایی که با آن مواجه شدیم یک مقداری تشکیل جلسات کمرنگ تر شده است.
تشکیل یک شورای راهبردی جهت کیفی کردن مصو.بات شورای فرهنگ عمومی
امام جمعه همدان با بیان اینکه درست است تعداد جلسات از لحاظ کمی کم است ولی از لحاظ کیفی ما سعی کرده ایم مصوبات خوبی داشته باشیم افزود: قبل از اینکه در شورا شرکت کنیم یک سری کمیته ها را در داخل دفتر تشکیل داده ایم و یک شورای راهبردی داریم.
وی عنوان کرد: این شورای راهبردی ۴ کمیته اعم از کمیته فرهنگی، کمیته سیاسی، اجتماعی و کمینه اقتصادی است که در آن ایده های فرهنگی را بررسی می کند، لذا یک کمیته تخصصی که مطالعه محور باشد را داریم.
آیت الله شعبانی با بیان اینکه ما جلسه کمیته فرهنگی ما تعطیل نیست گفت: الان دوستان فراوانی دارند سند فرهنگی و الویت های فرهنگی را مطالعه می کنند و اینها پشتوانه فکری و ایده پرداز ما هستند.
وی اظهار کرد: مسائلی هم که در شورای فرهنگ عمومی مطرح می شود چون رویش بحث، گفتگو و مطالعه شده وقتی در این شورا مطرح می شود طبیعتا محتواهایش تقویت می شود.
تصویب پیوست نگاری فرهنگی پروژه های شهری
امام جمعه همدان عنوان کرد: در مورد تصمیمات جزیی در عرصه فرهنگ تصمیمی که اخرین جلسه در شورای فرهنگ عمومی گرفته شد این بود که برای بحث پیوست نگاری یک کمیته ای را در استان داشته باشیم که پروژه هایی که در مدیریت شهری می خواهند اجرا شوند پیوست نگاری فرهنگی داشته باشند.
وی ادامه داد: این طرح را تقریبا در شورا مصوب کرده ایم، البته اینکه چگونه باید روند قانونی طی شود داریم بحث می کنیم. ولی پیوست فرهنگی از مصوبات خوب و قابل دفاع است ولی هنوز عملیاتی نشده که به دلیل شرایط کرونا طبیعی است.
آیت الله شعبانی تاکید کرد: محتواها و مصوباتی که در شورای فرهنگ عمومی داریم به لحاظ اینکه مطالعه روی آن ها شده است قابل دفاع هستند.
اعضای اصلی شورا باید نگاه فرهنگی تری داشته باشند
وی در ادامه با بیان اینکه اعضای اصلی که در شورای فرهنگ عمومی هستند باید نگاه فرهنگی تری داشته باشند گفت: البته استاندارد همدان در این خصوص همکاری هایی داشته اند ولی نیاز است که مسئولین دولتی توجه بیشتری داشته و اعضا باید تکمیل شوند و این نیازمند اصلاح و تقویت ان از پایه است.
نماینده ولی فقیه در استان همدان در پایان با بیان اینکه در نحوه جلسات شورای فرهنگ عمومی نقدهایی وجود دارد گفت: این البته دراختیار ما نیست و باید از ساختار در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطالعه بشود و لازم است که سند فرهنگی داشته باشیم.
در ادامه حجت الاسلام والمسلمین احد آزادی خواه، عضو سابق کمیسیون فرهنگی مجلس در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به جایگاه شورای فرهنگ عمومی اظهار کرد: شورای فرهنگ یک شورای سیاست گذاری است که باید راهبردها را تعیین کند.
شورای فرهنگ عمومی در خصوص ایجاد نقشه راه در بخش عمومی تلاش کند
وی افزود: این شورا برای ایجاد نقشه راه و استراتژی فرهنگی کشور بخصوص در بخش عمومی باید تلاش کند.
نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اقدامات موفق شورای فرهنگ عمومی تصریح کرد: در حوزه ارتقا سطح فرهنگ کشور نباید دستیابی به برخی از قله ها را انکار کرد که موفق عمل شده است.
وی افزود: امروز فرهنگ عمومی ما در بخش های چون عاشورا پژوهی، فرهنگ مهدویت، غدیر شناسی و آداب و رسوم ملی و مذهبی همچون روز طبیعت توانسته در این چهل سال موفق عمل کند و این مسایل تقویت شده است
حجت الاسلام آزادی خواه تاکید کرد: اما باید گفت شورای فرهنگ عمومی در حوزه کلی نتوانسته نمره قابل قبولی کسب کند و باعث ایجاد تحول شده و سیاست ها و استراتژی های فوی را تعیین کند.
ارتباط مستقیم فرهنگ با فضای مجازی
وی به ارتباط مستقیم فرهنگ با فضای مجازی اشاره و بیان کرد: تا زمانی که ما درگیر فضای مجازی و دهکده جهانی نبودیم شورای فرهنگ عمومی تاثیر گذار بود اما امروز با توجه به انفجار اطلاعات و تبادل اطلاعات از درگاه اینترنت فرهنگ سازی بسیار سخت شده است.
لزوم هماهنگی بین شورای فرهنگ عمومی و شورای عالی فضای مجازی
عضو سابق کمیسیون فرهنگی مجلس افزود: امروزه حفظ یک فرهنگ خاص کار مشکل و سختی است و شورای فرهنگ عمومی زمانی می تواند موفق عمل کند که با شورای فضای عالی مجازی همراه باشد.
وی تاکید کرد: این دو شورا باید دوشادوش هم برای حفظ فرهنگ عمومی تلاش کنند و با استفاده از درگاه فضای مجازی حداکثر ظرفیت ها و امکانات را بشناسند و قابلیت های کشور را رصد کنند تا بتوانند در حوزه های مختلف فرهنگی موفق عمل کنند.
نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی با اشاره به نقش ادارات و سازمان های در شورای فرهنگ عمومی تصریح کرد: ادارات و سازمان های همکار با شورای فرهنگ عمومی نقشی غیرقابل انکار در بخش فرهنگی دارند .
وی افزود: این ارگان ها اگر بتوانند در برنامه های مخالف تصدی گری را کنار بگذارند و جریان سازی کنند قطعا در بخش فرهنگی تحول ایجاد می شود.
حجت الاسلام آزادی خواه تاکید کرد: در این بحث مثلاً اداره فرهنگ و ارشاد با یک بسیج عمومی و استفاده از زبان هنر می‌تواند در بخش فرهنگ عمومی اثرگذار باشد.
تاکنون توجه چندانی به فرهنگ عمومی نشده است
وی با بیان اینکه تاکنون آنگونه که شایسته است به بخش فرهنگ عمومی توجه نشده است تاکید کرد: عدم اولویت بندی و توجه بیشتر به بخش های دیگری همچون عمرانی را می‌توان از مهمترین دلایل کم توجهی به حوزه فرهنگ دانست.
نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نقش شورای فرهنگ عمومی در کشور مغفول نمانده است تاکید کرد: این شورا بیشتر در بروکراسی ها و تشکیل کمیته های صورت جلسات و تنظیم جلسات مانده و از لاک خود بیرون نیامده و نتوانسته در عالم خارج اثرگذار باشد.
وی در پایان تاکید کرد: باید به حوزه فرهنگ توجه بیشتری شود و این مسئله نیازمند یک عزم همگانی است.
ضعف پشتیبانی اجرایی شورای فرهنگ عمومی
در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین محمد باقر برقراری، امام جمعه ملایر نیز در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به جایگاه شورای فرهنگ عمومی اظهار کرد: این شورا توانسته مصوبات خوبی در عرصه های مختلف فرهنگی و مناسبت های ملی و مذهبی داشته باشد.
وی به مصوبات شورای فرهنگ عمومی شهرستان ملایر اشاره کرد و افزود: یکی از خریدهای موثر این شورا در ملایر تشکیل بنیاد صیانت از خانواده داشت که عملکرد خوبی داشته است.
امام جمعه ملایر با اشاره به مهمترین نقاط ضعف شورای فرهنگ عمومی تاکید کرد: مهمترین دلایل عدم موفقیت مصوبات شورای فرهنگ عمومی و نماد و نمود آن در جامعه ضعف پشتیبانی اجرایی است.
وی افزود: در شورا تصمیمات اثر گذاری تصویب شده اما این مصوبات باید ضمانت اجرایی داشته باشد و مجریان مصوبات را اجراکنند.
حجت‌الاسلام برقراری ضمانت اجرایی را مشکلی سراسری در کشور دانست و تاکید کرد: اعضای شورای فرهنگ عمومی باید به مصوبات همچون مصوبات قانونی کشور نگاه کنند تا تصمیمات شورای فرهنگ عمومی به عمل و اجرا درآید.
وی گفت: در یکی از جلسات شورای فرهنگ عمومی شهرستان یک هفته به عنوان فرهنگ عمومی شهرستان انتخاب شد.
امام جمعه ملایر تاکید کرد: سالروز شهادت شهید حیدری به عنوان آغاز این هفته در ملایر معرفی شده است و باید منتظر مسئولین برای اجرای برنامه ریزی این هفته بود.
به گزارش عصر همدان، شورای فرهنگ عمومی در سطح استان ها به قدری اهمیت دارد که می تواند با مصوباتش سبب ایجاد تحولاتی در کل فضای استان شود ولی این مهم مغفول مانده و شورای عالی انقلاب فرهنگی که پایه گذار این شورا است چندان ساختار اجرایی و عملی برای این شورا مصوب نکرده که نیازمند است در این خصوص بازنگری جدی داشته باشند.
انتهای پیام/