صادرات بی رویه و بدون نظارت سبب شده استخراج معادن به صورت خام و نامشخص صادر شود و از طرف دیگر واحدهای تولیدی به دلیل نداشتن مواد اولیه که همان مواد استخراجی معادن است با همه ظرفیت کار نکنند و این چنین زنجیره اقتصاد پاره شود.
به گزارش عصر همدان، پدیده شایع خام فروشی از مواد معدنی تا ظرفیت و پتانسیل های هر اقلیم و کشوری تلخ ترین قسمت اقتصاد است که ماحصل زحمات یک مملکت به علت نبود شرایط مناسب بهره برادری تجاری باید به کشورهای دیگر فرستاده شود تا در آنجا فرآوری و دوباره به کشور مبدا برگردد.
پتانسیل مواد معدنی در ایران وجود دارد اما فراهم نبودن مواردی همچون آب صنعتی، انرژی مورد نیاز برای بخش تولید، فقدان شبکه گسترده حمل‌ونقل و امثال آن جلوی رشد بخش معدن را گرفته و خام‌فروشی را به یک راهکار شایع تبدیل کرده است.
همچنین نبود مناسبات تجاری مستحکم و مستمر با سایر کشورها در سطح منطقه‌ای و جهانی از یکسو و عدم تخصیص اعتبار مورد نیاز این بخش در کنار تحریم‌ها از سوی دیگر باعث گسترش پدیده خام‌فروشی مواد معدنی شده است.
فرآوری محصول نیاز به تجهیزات و تکنولوژی دارد و با وجود تحریم‌ها امکان ورود تجهیزات به راحتی میسر نبوده و همین امر موجب شده تا فعالان این بخش ناچار شوند بخشی از استحصال را به‌صورت خام صادر کنند.
انسیه مختاری نژاد، پژوهشگر بخش معدن در گفتگو با خبرنگار ما گفت: یکی از مهمترین مشکلات عمده کشور ما در قسمت معدن خام فروشی است که مواد معدنی را معدن دار استخراج و بعد به صورت خام صادر می کند.
وی افزود: مثلا ایران سنگ آهن را به صورت خام به چین صادر می کند و چین از آن شمش آهن تهیه می کند و از کانی های باطله اش مواد دیگر درست می کند و حوزه فرآوری را گسترش می دهد.
مختاری نژاد ادامه داد: در نهایت همان محصولات فرآوری شده و شمش آهن با قیمت بالایی به ایران فروخته می شود و این چنین زنجیره اقتصاد پاره می شود.
این پژوهشگر همدانی گفت: باید خط کارخانه های زیادی مثل ذوب آهن و غیره در ایران فعال شوند، اینکه صرفا ما یک معدن داشته باشیم کارساز نیست و معدن باید در کنارش کارخانه های فرآوری داشته باشد، باید طوری باشد که بتوان از آن استفاده کرد نه اینکه مثل نفت مدام صادر کنیم.
نباید میزان بهره وری از معدان آزاد شود
مختاری نژاد با بیان اینکه ما میراث داران یک زمین هستیم گفت: نباید با استخراج بی رویه معادن را از بین ببریم چرا که هر چیزی احتیاج به علم و دانش دارد و متاسفانه خیلی از بهره برادران معادن در ایران به این نکته توجه نمی کنند.
وی افزود، تشکیل یک کانی، گاهی میلیون ها سال زمان نیاز دارد و چیزی نیست که بتوان جبرانش کرد و مثل نفت یک ثروت است؛ از طرفی دیگر بهره برادران معادن ما متاسفانه گاهی در کارخانه فرآوری زمینه های لازم برای لایه بندی زمین محل دپو مواد خام که مانع ورود مواد به داخل زمین و نفوذبه آب های زیرزمینی می شود را انجام نمی دهد و مواد به آب های زیر زمینی رخنه کرده و باعث ایجاد بیماریهای مختلف از جمله سرطان می شود.
وی با بیان اینکه شکل و شمایل یک معدن بعد از برداشت شبیه یک خرابه می شود، افزود: ایران متاسفانه در زمینه استخراج هم ضعف دارد چرا که معدن را بهره برادری می کنیم و بعد آن را رها می کنیم در حالیکه در کشورهای دیگر حتی آن را هم بازسازی می کنند و حالت موزه زمین شناسی و معدن درست می کنند اما در ایران هدف صرفا برداشت مالی است و مشکلات زیست محیطی عدیده ای را به وجود می آورند که باعث ایجاد سرطان در اهالی آن منطقه می شود.
انتهای پیام/ط