به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان» مسائل اجتماعی در هر جامعه‌ای دارای اولویت است، مسائل اجتماعی از بنیادی‌ترین مؤلفه‌های شکل‌دهنده به ساختار یک جامعه سالم و پویا هستند. این مسائل، از فقر گرفته تا آسیب‌های اجتماعی، اختلافات فرهنگی و بحران‌های خانوادگی، مستقیم یا غیرمستقیم بر کیفیت زندگی شهروندان، امنیت روانی جامعه و حتی ثبات سیاسی و اقتصادی کشور تأثیر می‌گذارند.حل این چالش‌ها نه تنها به ارتقای رفاه عمومی کمک می‌کند، بلکه زمینه را برای توسعه پایدار و تقویت همبستگی اجتماعی فراهم می‌سازد.
در جامعه کنونی، مدیرکل اجتماعی استانداری‌ها به‌عنوان یکی از حلقه‌های کلیدی نظام مدیریتی کشور، نقشی محوری در ساماندهی و بهبود شرایط اجتماعی ایفا می‌کنند.
سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی، هماهنگی بین‌سازمانی، پایش و ارزیابی، حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر و مدیریت بحران‌های اجتماعی از وظایف مدیرکل اجتماعی استانداری‌ها است به همین منظور برای آگاهی از برنامه‌های مدیرکل اجتماعی استانداری همدان گفتگویی با اسداله ربانی‌مهر داشتیم که در ادامه می‌خوانید.
عصر همدان: با توجه به اینکه دوماه از انتصاب شما به عنوان مدیرکل اجتماعی استاندار همدان می‌گذرد، مبنی فعالیت خود را بر چه اساس قرار دادید؟
ربانی‌مهر: در دوماه اخیر محور برنامه‌های ما براساس افزایش نشاط اجتماعی و کاهش آسیب‌های اجتماعی بوده و به صورت کلی هدف اصلی ما در همه برنامه‌های استانداری افزایش سرمایه اجتماعی است. این موضوع بارها مطرح شده و نیاز است که در این زمینه تلاش کنیم.
عصر همدان: نقش سازمان‌های مردم نهاد و تشکل‌های مردمی در کاهش آسیب‌های اجتماعی را تا چه اندازه اثرگذار می‌دانید؟
ربانی‌مهر: یکی از اولویت‌های ما تعامل با گروه‌های مختلف، تشکل‌های مردمی، رسانه‌ها، ورزشکاران و مجموعه‌های مختلف است تا بتوانیم از طریق تعامل و ارتباط با این مجموعه‌ها در جهت افزایش سرمایه اجتماعی مؤثر باشیم.
در حوزه سازمان‌های مردم نهاد لازم است که بگویم بیش از ۵۰۰ سازمان مردم نهاد داریم و این‌ها ظرفیت بسیار خوبی محسوب می‌شوند، من معتقدم سازمان‌های مردم نهاد یک فرصت برای افزایش سرمایه‌های اجتماعی ما هستند و گروه‌هایی که در زمینه‌های مختلف فرهنگی و هنری، مؤسسات خیریه و تشکل‌ها فعالیت می‌کنند، می‌توانند در بحث کاهش آسیب‌های اجتماعی بسیار تأثیرگذار باشند.
هدف ما چه در بخش دولتی و چه در بخش غیر دولتی که تشکل‌های مردمی هستند، آن است که بتوانیم به مردم خدمت کنیم. در جامعه علی‌رغم همه کارهای خوبی که انجام شده اما لازم است گروه‌های مردمی ورود پیدا کنند و فعال باشند.
در مدت زمان دو ماه طرح ساماندهی سازمان‌های مردم نهاد را تهیه کردیم که با اجرای این طرح بسیاری از فعالیت‌های حوزه سمن‌ها بهتر خواهد شد و باعث شبکه‌سازی در حوزه سازمان‌های مردم نهاد می‌شود. با این طرح بخشی از موازی‌کاری در حوزه تشکل‌ها برطرف و انسجام و هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف استان همدان ایجاد می‌شود.
عصر همدان: در راستای افزایش نشاط اجتماعی در استان همدان چه اقداماتی انجام شده است؟
ربانی‌مهر: همانطور که گفتم کاهش آسیب‌های اجتماعی و افزایش نشاط اجتماعی اولویت ما است، این موضوع در جلسات مختلف بارها بیان شده است. در راستای افزایش نشاط اجتماعی در همدان برخی برنامه‌های مختلف فرهنگی و هنری از طریق اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره کل میراث فرهنگی و شهرداری همدان در بهمن و اسفندماه بخاطر مناسبت‌های مختلف هفته جوان، هفته ازدواج، جشن‌های نیمه شعبان و دهه فجر برگزار شده است و با توجه به اینکه در آستانه عید نوروز نیز قرار داریم برنامه‌های متنوعی در دستور کار قرار دارد.
از همه دستگاه‌ها خواسته‌‌ایم در روزهای پایانی سال در حوزه فرهنگی و اجتماعی برنامه‌هایی داشته باشند البته تأکید شده است که حتماً حرمت ماه مبارک رمضان حفظ شود.
عصر همدان: در بررسی و پایش‌های انجام شده مهم‌ترین آسیب اجتماعی در استان همدان کدام است؟
ربانی‌مهر: ۱۵ آسیب اجتماعی در سطح استان داریم که البته این‌ها در سطح کشور هم مطرح هستند و شامل طلاق، خودکشی، فوت براثر تصادف و سایر موارد می‌شوند اما در همدان سه مورد از آسیب‌های اجتماعی شامل طلاق، خودکشی و اعتیاد جزو آسیب‌های اولویت‌دار هستند و باید برنامه‌های بهتری برای کاهش آن‌ها داشته باشیم.
استان همدان در بین ۱۲ مورد دیگر از آسیب‌های اجتماعی، خوشبختانه رتبه ۲۰ به بالا را بین ۳۰ استان کشور دارد که شامل مواردی مثل تصادفات، کودک‌آزاری و همسر آزادی می‌شوند.
به صورت کلی وضعیت اجتماعی و فرهنگی استان همدان خوب است اما در مجموع نیاز است که تلاش کنیم در حوزه طلاق، خودکشی و اعتیاد هم به وضعیت مطلوب برسیم.
عصر همدان: برای کاهش سه آسیب اجتماعی اولویت‌دار چه برنامه‌هایی دارید؟
ربانی‌مهر: در راستای کاهش طلاق اقدامات خوبی صورت گرفته و بهزیستی به عنوان متولی این حوزه در شورای اجتماعی استان معرفی شده است و قرار است برنامه‌ها را از سایر دستگاه‌ها دریافت و برنامه‌ریزی کند، ورود جدی در برنامه‌هایی مثل مشاوره ازدواج و غربالگری از اقدامات مد نظر است.
امسال ۳ هزار و ۳۰۰ مورد طلاق اتفاق افتاده که نسبت به سال گذشته شاهد کاهش ۹ درصدی طلاق در استان همدان بودیم که نشان از فعال بودن مراکز مشاوره و همکاری دستگاه‌ها دارد؛ در بحث ازدواج نیز با ۹ هزار و ۷۰۰ مورد، کاهش ۲ درصدی ازدواج را شاهد هستیم.
در بحث مقابله و پیشگیری از اعتیاد ستاد مبارزه با مواد مخدر استان و دبیرخانه ستاد درحال فعالیت هستند و همکاری خوبی بین آن‌ها و آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها از جمله دانشگاه علوم پزشکی و سایر دستگاه‌های فرهنگی مثل شهرداری، بهزیستی، کمیته امداد و ورزش و جوانان شکل گرفته است.
در بحث خودکشی نیز دبیرخانه و کمیته تخصصی در استانداری درحال پیگیری است و اولین کار انجام شده برگزاری دوره آموزشی تخصصی برای آموزش و پرورش، اداره کل بهزیستی و دانشگاه علوم پزشکی بوده است و همه مربیان مدارس و مشاورین در طرح «نماد» و طرح «۱۵۷۰» آموزش‌های لازم را دریافت کردند.
خبر خوب در این حوزه این است که روند خودکشی در استان نسبت به سه سال اخیر کاهشی بوده است. با تاکید استاندار همدان تلاش می‌شود از همه ظرفیت‌ها استفاده شود، کمیته‌های تخصصی تشکیل شده و با حضور معاون اجتماعی وزیر کشور موضوع مورد بررسی قرار گرفته است در حال حاضر انسجام و هماهنگی خوبی بین دستگاه‌های فرهنگی و گروه‌های مختلف مرجع مثل مشاوران و روانشناسان را شاهد هستیم.
در خصوص خودکشی تأکید براین است که اول مشاوره غربالگری و شناسایی انجام و در وهله بعدی بحث درمان و پیشگیری مشکلات انجام شود که خوشبختانه این روند به خوبی درحال انجام است.
عصر همدان: با توجه به اینکه استان همدان یکی از استان‌های در معرض خطر جمعیت است چه اقداماتی در این راستا خواهید داشت؟
ربانی‌مهر: در مجموع کشور در حوزه جمعیت وضعیت خوبی ندارد و استان همدان یکی از پنج استان اول کشور در معرض خطر سالمندی است اما نکته مهم آن است که با اقدامات انجام شده شهر همدان به عنوان شهر دوستدار سالمند انتخاب شد و در این طرح اداره کل بهزیستی و شهرداری متولی اصلی این طرح هستند.
طرح توسط یکی از اساتید دانشگاه بوعلی سینا تدوین شده تا بخشی از مسائل و مشکلات حوزه سالمندی را پیگیری کنیم و انتظارات در این حوزه تا حدودی برطرف شود، در مجموع تلاش ما این است نسبت به موضوع جمعیت اهتمام ویژه داشته باشیم، جوانی جمعیت از برنامه‌های دارای اولویت است.
راه حل اصلی برای نجات جمعیت فرهنگ‌سازی است، یکی از آسیب‌های جامعه تک‌فرزند بودن خانواده‌ها عنوان می‌شود و سعی براین داریم خانواده‌ها را تشویق به فرزندآوری کنیم.
علت کاهش جمعیت و عدم تمایل زوجین به فرزندآوری علاوه براینکه به موضوعات فرهنگی مربوط می‌شود، به موضوعات اقتصادی نیز ربط دارد؛ در استان‌هایی که شاید به لحاظ توسعه‌ای شرایط مناسبی ندارند وضعیت جمعیت نسبت به مناطقی که شرایط اقتصادی بهتری دارند، بهتر است و همین نشان می‌دهد که همه مشکلات در بحث فرزندآوری مسائل اقتصادی نیست و مسائل فرهنگی بسیار مهم است.
در وهله اول به نظر من مسائل فرهنگی در بحث فرزندآوری نقش دارد و این اعتقاد باید برای خانواده‌ها ایجاد شود که خانواده‌های دارای فرزند بیشتر از نظر نشاط اجتماعی و امید به آینده موفق‌تر هستند، هرچند مسائل اقتصادی هم تأثیر دارد اما مسئله فرهنگ نیز بسیار مهم است و رسانه‌ها و آموزش و پرورش باید تلاش کنند تا جامعه ارزش جمعیت بیشتر را بداند.
عصر همدان: با توجه به اینکه استان همدان گردشگرپذیر است اما در برخی از مناطق گردشگری شاهد تکدی‌گری، فالگیران و کودکان کار هستیم که چهره شهر را زشت می‌کنند، برای این آسیب اجتماعی چه اقداماتی خواهید داشت؟
ربانی‌مهر: با دستگاه‌های متولی مثل نیروی انتظامی، بهزیستی و شهرداری در جلسات ستاد سفر بررسی شده و مکاتباتی صورت گرفته شده است تا با معتادان متجاهر و افرادی که به عنوان دوره‌گرد در پارک‌ها و مناطق گردشگری حضور دارند و خیلی از آن‌ها مربوط به استان همدان هم نیستند برخورد شود.
البته حضور این افراد نسبت به قبل خیلی کم‌تر شده است اما در فصل گردشگری و ایام نوروز به صورت ویژه‌تری با این افراد برخورد می‌شود و به جای آن‌ها قرار است در تفرجگاه‌ها و مناطق گردشگری نمایشگاه‌هایی برپا شود و از ظرفیت سیاه‌چادرهای عشایر که نماد آداب و رسوم سنتی ما هستند در مناطق مختلف گردشگری شهر استفاده شود.
در مجموع تلاش ما این است که بتوانیم صنایع دستی استان همدان را به گردشگران معرفی کنیم و فضا را برای معرفی جاذبه‌های گردشگری استان به مسافران و جذب بیشتر گردشگر فراهم کنیم.
عصر همدان: سخن پایانی شما را می‌شنویم.
ربانی‌مهر: اعتقاد داریم در حوزه اجتماعی هرچند مباحث اعتبارات مالی مهم است اما اصلی‌ترین موضوع فرهنگ‌سازی است که با همکاری رسانه‌ها، نخبگان، سازمان‌های مردم نهاد و گروه‌های مرجع امکان‌پذیر است و تلاش می‌کنیم از این ظرفیت استفاده کنیم تا ارتقاء سرمایه اجتماعی، کاهش آسیب‌های اجتماعی و افزایش نشاط اجتماعی در جامعه را به‌عنوان سه موضوع مهم در حوزه اجتماعی شاهد باشیم.
با تأکید استاندار همدان دستگاه‌های فرهنگی و اجتماعی هم ورود خوبی داشتند و انسجام خوبی بین دستگاه‌ها وجود دارد تا با این همکاری‌ها، نشاط اجتماعی حاصل شده و شاهد کاهش آسیب‌های اجتماعی در استان باشیم.
باتوجه به جایگاه فرهنگی و اجتماعی استان همدان باید آسیب‌های اجتماعی را کاهش دهیم و برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی که موجب افزایش نشاط اجتماعی در استان شود افزایش پیدا کند.
انتهای خبر/ سع