به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان»؛ شب یلدا برای ایرانیها از جایگاه و اهمیت ویژهای برخوردار است و در اقصی نقاط کشور این شب با رسم و رسومات خاصی همراه است.
شهرستان بهار نیز از این موضوع مستثنی نیست و آداب و رسوم خاص خود را در شب یلدا مانند دیگر نقاط ایران دارد.
اهالی شهرستان بهار آداب و رسوم خاص خود را از قدیمالایام برای شب یلدا داشته و دارند
یکی از شهروندان سالمند بهاری گفت: در گذشته که یخچال و تجهیزات نگهداری میوه و غذا نبود و بدین شکل مغازههای میوه فروشی جهت عرضه محصولات در پاییز و زمستان وجود نداشت، از اواخر تابستان و اوایل پاییز برای شب یلدا یا به اصطلاح شب چله اقدام به ذخیره میوهجات میکردیم
وی گفت: چغندر، کدو، خربزه، انگور و بعضاً هندوانه را به شیوههای مختلف در مکانی خنک و مناسب نگهداری میکردیم تا در طول زمستان مخصوصاً شب چله از آنها استفاده کنیم.
یکیدیگر از شهروندان گفت: آن زمان که در زمستان برای گرم کردن خود از کُرسی استفاده میکردیم، شب چله نیز خانوادهها دور هم در کرسی جمع میشدیم و بزرگترهای خانواده برایما از ماجراها و داستانهای قدیمی و شعرهای ترکی میگفتند و به این نحو فرهنگ کهن و قدیمی بهار را به آیندگان انتقال میدادند.
وی گفت: تهیه ذغال و سوخت کُرسی در آن زمان کار آسانی نبود و ملزومات خود را میطلبید اما گرمای آن به گرما و صمیمیت خانوادهها میافزود، و مکانی برای شنیدن قصههای شاهنامه و داستانهای قدیمی بود، اما الان با پیشرفت تکنولوژی و آسایش خانوادهها دیگر آن صمیمیت گذشته کمتر در بین مردم مشاهده میشود.
شب یلدا یا همان شب چله در بین بهاریها با محوریت بزرگانِ خانوادهها، همانند گذشته برگزار میشود، اما آسیبهای دنیای کنونی برای افزایش صمیمیت بین خانوادهها مثل فضای مجازی گریبانگیر دورهمیهای شب چله شده است.
حجتالاسلام مهدی کرمی کارشناس مسائل اجتماعی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی عصر همدان گفت: عدم استفاده درست از فضای مجازی، بیشتر توسط نسل جوان، موجب جدایی نسل کنونی از فرهنگ قدیمی و کهن ایرانی و اسلامی میشود.
وی گفت: حتی در فضای مجازی نیز کمتر به آداب و رسوم ویژه شب یلدا که مختص آن منطقه باشد، پرداخته میشود و فضای مجازی کنونی در بحث آموزش اجتماعی و انتقال فرهنگ دچار ضعف بوده و همین موضوع باعث جدایی نسل جدید از فرهنگ نیاکان خود میشود.
کارشناس مسائل اجتماعی گفت: فضای مجازی تبدیل به مرجعی برای کسب اطلاعات و دریافت آموزش زندگی برای جوانان شده است که ولنگاری فضای مجازی و کثرت محتواهای ضد فرهنگی در آن، موجب وارد شدن صدمات به بدنه خانواده و فرهنگ اصیل ایرانی که برای بزرگترها احترام خاصی قائل است میشود.
کرمی افزود: در فرهنگ اصیل ما احترام به خانواده و بزرگترها، مقام آموزگار، مقام علم و دانش و احترام به علمای دین از شاخصههای فرهنگی و اجتماعی جامعه است، اما در فضای مجازی که جریانهای ضد فرهنگی در آن اقدام به تولید و انتشار محتواهای مخرب میکنند، همه این مفاهیم را با عناوین مختلف مورد هجمه قرار میدهند و چون در نبرد فرهنگی تغییرات آرام آرام و نرم صورت میگیرد، کسی متوجه عوض شدن مفاهیم اصلی در طی چند سال نمیشود.
وی افزود: همه مفاهیم اصیل فرهنگی از گذشته در فرهنگ ما بوده است مانند؛ برنامههای مختص شب چله که از ارزشهای فرهنگی و خانواده ایرانی است و باید مراقب بود در جنگ فرهنگی موجود با ابزار فضای مجازی، دچار فراموشی نشود، چراکه اگر فرهنگ از بین برود، دیگر چیزی برای خانواده ایرانی باقی نمیماند و آئین شب چله یکی از مصادیق بارز فرهنگیِ در خطر تهدید است.
شب چله به صِلهرحم و دورهمی خانوادهها در این شب و برگزاری رسم و رسومات معروفش در بهار ختم نمیشود.
یکی از رسومات رایج در بین اهالی شهرستان بهار تهیه یلدایی یا چلهای برای نو عروسان است، بهنحوی که، اگر اولین شبِ چله دختر و پسری که با هم عقد کرده یا نامزد کرده باشند فرا برسد، خانواده داماد برای خانواده عروسشان با تهیه میوه و آجیل شب یلدا و کادو، چِلهای را با رسم و رسومات خاص خود میبرند.
و هنگامی که دختر و پسر با هم ازدواج کنند و به خانه بخت بروند، در اولین شب چله پس از ازدواجشان خانواده عروس با تهیه اقلام شب چله به خانه عروس و داماد رفته و آنرا طی مراسمی به عروس و داماد اهدا میکنند.
یکیدیگر از رسومات شب چله در بهار این است که آقایان برای خواهران خود بهمناسبت این شب اقدام به تهیه یک هدیه میکنند، که البته اینکار بیشتر برای خواهرانی که ازدواج کرده و به خانه بخت رفتند صورت میگیرد.
رسم است که برادران در خرید کادو برای خواهرانشان، اگر برادر فرزندی دارد کادو را به فرزندش داده تا فرزند، آنرا برای عمه یا عمههایش ببرد و عمه نیز ازقبل هدیه ای برای برادرزاده درنظر میگیرد.
شب یلدای امسال هم فرا میرسد و خانوادههای بهاری مثل هرسال در اینشب دور هم جمع شده و بعضی از خانوادهها همانند گذشته کرسی برپا کرده و دور آن جمع میشوند و بار دیگر فرهنگ زیبای اصیل ایرانی را بهنمایش میگذارند.
امید است مسئولان و خانوادهها نسبت به تهاجم فرهنگی به آداب و سُنن ایرانی و اسلامی در فضای مجازی بیشتر از قبل حساس بوده و برای آن چارهای بیاندیشند تا در آینده شاهد فراموشی آداب و سنن هزاران ساله اصیل ایرانی مثل شب یلدا نباشیم.
انتهای خبر/ع