مردمان دیار استان همدان هنگامه ماه میهمانی خدا، آداب و رسوم ویژه ای دارند، از تمیز کردن مساجد به عنوان مهمترین سنت برای استقبال از ماه خدا و روزه قلاغی کودکان که بگذریم، به سنت های غذایی در این رمضان می رسیم، عسل سفید همدانی ها و شیره ملایری ها زینت بخش سفره های افطاری می شود و تویسرکانی ها سفره های خود را با انواع غذاهای گردویی و شاطه حلوایی رنگین می کنند.
به گزارش خبرنگار عصر همدان؛ در آستانه ماه مبارک رمضان هستیم، ماه مهمانی خدا، اینجا در زمین عرشیان به فرش آمده اند و سفره های خود را برای پذیرایی از مهمانان ویژه خدا یعنی روزه داران آماده کرده اند.
در هر شهر و دیاری سنت های خاص و ویژه ای در ماه مبارک رمضان ادا می شود، برخی از سنت ها هرچند به دست فراموشی سپرده شده، اما عمده آنان از جمله آداب و روسم مردمان دیار استان همدان پا برجا مانده است.
تمیز کردن مساجد مهمترین سنت برای استقبال از ماه خدا
مردم روزه دار و مؤمن همدان بر این سنت های مذهبی و ملی ارج می نهند و با تمیز کردن مساجد حتی در این روزهای کرونایی به استقبال پربرکت ترین ماه قمری می روند.
یکی از مراسم همدانی ها کلوخ اندازان است، در این آئین مردم این شهر در روز آخر ماه شعبان هنگام عصر کلوخی برداشته و نیت کرده تا پایان ماه گناه نکنند و بعد آن کلوخ را بر زمین کوبیده و معتقد بودند با شکستن آن، امیال نفسانی خود را زیر پا می‌گذارند و گاهی در غروب همین روز دستان خود را به دعا برداشته و همگی با یکدیگر دعا می کردند که خداوند متعال توفیق یک ماه روزه داری را به آنان بچشاند و به برکت تندرستی یشان، با تهیه و توزیع برخی غذاها از جمله کباب سرداشی بین نیازمندان دیگران را در شادی خود شریک می کردند.
چاوش‌خوانی و سحرخوانی برای بیدار شدن اهالی هنوز در برخی از روستاهای این استان همچنان مرسوم است.
روزه قلاغی؛ کودکان را با حال و هوای روزه داری آشنا می کند
برخی خانواده ها برای فرزندان خود که روزه اولی هستند هدیه ای تهیه می کنند تا در هنگام افطار به او تقدیم کنند و برخی دیگر فرزندان خود را که هنوز به سن تکلیف نرسیده، تشویق به گرفتن روزه کله گنجشگی می کنند، تا از همان دوران کودکی با آداب و سنن روزه داری آشنا شوند.
کودکانی که روزه گرفتن بر آنان واجب نشده، هنگام سحر به همراه والدین خود بیدار شده و سحری می خورند و دیگر تا نیمه روز غذایی تناول نمی کنند و پس از آن خوردن غذایی اندک در ظهر، مجدد چیزی میل نمی کنند تا به هنگامه افطار.همدانی ها به روز کله گنجشکی روزه قلاغی می‌گویند.
سفره های از جنس سادگی
سفره های افطاری همدانی ها، سفره هایی از جنس سادگی است و البته گاه گاهی هم می شود برخی خواسته و ناخواسته به آن طعم و رنگ تجمل گرایی می دهند، به دور از این سفره های تجملاتی، سری به مایحتاج سفره های افطاری در این ماه در استان می زنیم.
فرنی، آش‌رشته، کماج، رشته پلو، شیربرنج و نان گرده برخی از ملزومات سفره های افطاری و سحری همدانی هاست.از بوی آش های محلی و خوش و طعم رنگ که این روزها با تره های بهاری و کوهی تهیه می شود و بر سر سفره های افطاری جای می گیرند که بگذریم به سوغات های مخصوص برخی از شهرهای استان می رسیم که هر کدام نمادی از برکت شیرینی بر سر سفره است.
عسل سفید همدانی ها و شیره ملایری ها زینت بخش سفره های افطاری
انگشت پیچ همدانی ها که گاهی برخی این محصول را به عنوان عسل سفید و سوغات پرطرفدار به ویژه در ماه مبارک رمضان می شناسند، شیرینی سنتی به آنچه در سفره است، می بخشد، این سوغاتی شیرین همدانی روان و بسیار انرژی و مقوی برای روزه داران است، چرا که از سفیده تخم مرغ، گلاب، شکر، آب و جوهرلیمو تهیه می شود.
به گفته قنادهای قدیمی این محصول شیرین بیش از ۱۰۰ سال است که در همدان تهیه می شود و هم به باب دهان همدانی است و هم مسافران، البته همدانی ها با حلوازرده هم از مهمانان روزه دار خود بر سر سفره های افطاری پذیرایی می کنند.
حلوا زرده از زرده تخم مرغ، شکر و گلاب تهیه شده و با توجه به پروتئین و ارزش بالای غذایی از ویژگی خاصی برای مقوی ساختن روزه داران برخوردار است و به نوعی تنظیم کننده قند خون روزه داران در این ماه محسوب می شود.
شیره شارژه کننده
و اما هرچه باشد می رسیم به شیره انگور و گرچه در شهرستان های متعدد استان همدان توسط بانوان با سلیقه و همکاری مردان از انگور تهیه می شود اما به طور عمده این محصول مغذی را به ملایری ها نسبت داده اند و شیره ملایر هم معروف است.
رنگین شدن سفره های رمضانی پایتخت طلای سبز با انواع غذاهای گردویی
و اما در تویسرکان پایتخت طلای سبز ایران، علاوه بر سنت های مرسوم مانند بیدار کردن همسایه و یا دوست و آشنا حتی با تلفن و به قول امروزی ها با تک زنگ برای سحری، غذاهای محلی و البته مقوی و مغذی بسیاری توسط کدبانوهای این منطقه تهیه می شود.
در پایتخت طلای سبز ایران، با گردو انواع آش ها، خورش ها و حلواهای مقوی پخته و بر سر سفره های افطاری و سحری قرار داده می شود که از آن میان می توان به انواع غذاها و دسرها تهیه شده با گردو از جمله؛ کباب گردو، آش سماق، کوفته نخودی، خورش، خوراک، گل سینه، حلوا، مربا و ترشی گردو اشاره کرد.
شاطه حلوایی تویسرکانی ها، لواشی از جنس حلوا؛ مغذی برای روزه داران
ناگفته نماند شاطه حلوایی، سوغات ۱۵۰ ساله تویسرکانی ها که برخی آن را نان لواشی از جنس حلوا می نامند، با ترکیبی از جوانه گندم، عسل، گردو و بادام می تواند محصولی مغذی و ارزان قیمت برای روزه داران باشد.
جوانه گندم مواد اولیه اصلی شاطه حلوایی است، این ماده اولیه در تنظیم سیستم عصبی، بهبود ایمنی بدن و تمیز کردن دستگاه گوارش مؤثر است و کلسیم و پروتئین موجود در آن با افزایش بنیه، بدن را قوی تر می کند.
از این رو شاطه حلوایی به عنوان نان لواشی از جنس حلوا که برخی تویسرکانی ها آن را لواشک شیرین هم می نامند، می تواند یک تغذیه سالم و مغذی برای روزه داران در ماه مبارک رمضان باشد.
به گزارش عصر همدان؛ امید آن که در این روزگار کرونایی هر خانواده ای اگر سفره ای رنگین و البته ساده افطاری خود را مهیا ساخت کمی هم در کنارش به فکر سفره های افطاری محرومان نیز باشد.
انتهای پیام/ز