شیرین شکیب در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری و تحلیلی «عصر همدان» با اشاره به اینکه افسردگی نوجوانان تا حدودی مرتبط با ایام سنین نوجوانی و تغییراتی است که در جسم و روح آن‌ها رخ می‌دهد، گفت: البته همه ما انسان‌ها در هر سنین در برخی از مواقع کم انرژی و یا غمگین هستیم که این موضوع طبیعی است.
وی با بیان اینکه اندوه تا حدودی بخشی از رشد طبیعی انسان است، افزود: غم جزئی از زندگی انسان محسوب می‌شود اما اگر همراه با ویژگی‌های دیگری باشد، با در کنار هم چیده شدن نشانه‌هایی از افسردگی می‌شود.
این روانشناس کودک و نوجوان خاطرنشان کرد: مثلا نوجوانی که خیلی غمگین، عصبانی یا خشمگین است و یا از چیزی لذت نمی‌برند و حالش را خوب نمی‌کند و این موضوعات ماه‌ها پشت سر هم ادامه دارد افسردگی محسوب می‌شود.
شکیب با اشاره به اینکه برخی‌ها تصور می‌کنند که افسردگی فقط مختص بزرگسالان است، گفت: خیلی از خانواده‌ها حاضر به پذیرش افسردگی فرزند خود نیستند اما متأسفانه آمار افسردگی رو به افزایش است و نوجوانان به دلیل عوامل اجتماعی بیشتر در معرض آن هستند.
وی با بیان اینکه عواملی همچون سَرخوردگی‌های تحصیلی، عدم هماهنگی والدین و تغییرات هورمونی در ایام نوجوانی باعث افسردگی نوجوانان می‌شوند، افزود: خیلی وقت‌ها افسردگی به همراه اضطراب رخ می‌دهد و همین باعث سرخوردگی فرد می‌شود و از موقعیت‌های مختلف روزمره دوری می‌کند.
این روانشناس کودک و نوجوان ادامه داد: در دوره نوجوانی بچه‌ها به ارتباطات حساس هستند اما متأسفانه درگیری‌های زندگی والدین باعث می‌شود نتوانند وقت زیادی برای ارتباط با فرزندان درنظر بگیرند و همین باعث احساس تنهایی در نوجوان می‌شود.
شکیب با اشاره به اینکه مقایسه کردن در نوجوانان زیاد است، تصریح کرد: مقایسه کردن نوجوان با اطرافیانش هرچند اتفاقی طبیعی در ایام نوجوانی است اما موجب افسردگی و ناراحتی او می‌شود.
عوامل افسردگی
وی با تأکید بر اینکه افسردگی همچون سایر بیماری‌ها علل مختلف و مرتبط به یکدیگر دارد، افزود: اولین علت ژنتیک است و افرادی که در خانواده خود فرد مبتلا به افسردگی دارند دو برابر بیشتر در معرض افسردگی قرار دارند.
این روانشناس کودک و نوجوان ادامه داد: دومین عامل محیط و عوامل خانوادگی هستند، مادر نقش مهمی دارد و اگر افسرده باشد در برقراری ارتباط با فرزندان دچار مشکل می‌شود.
شکیب با بیان اینکه مادر افسرده روش‌های خاص خود را برای تربیت فرزندانش دارد، گفت: مثلا بسیار کنترل‌گر و ایرادگیر است و این موضوعات فرزند را اذیت می‌کند چرا که نوجوان به شدت احتیاج به دیده شدن و محبت دارد و دید دقیق و مقایسه‌ای بر همه ابعاد زندگی خودش دارد.
وی با اشاره به اینکه طلاق عامل دیگری است باعث ایجاد افسردگی می‌شود، عنوان کرد: سوء استفاده‌های جنسی نیز ممکن است موجب افسردگی در نوجوانان شود.
این روانشناس کودک و نوجوان خاطرنشان کرد: در نوجوانی افسردگی بیشتر به چشم می‌خورد و دلیل آن فعالیت متفاوت هورمون‌های بدن است، چون هورمون‌ها با شدت زیادی ترشح می‌شوند که باعث بهم ریختگی تعادل شده و بر عملکرد مغز اثر می‌گذارند.
شکیب با تأکید براینکه استفاده بیش از حد از فضای مجازی موجب افسردگی نوجوانان می‌شود، افزود: همین موضوع باعث گوشه‌گیری نوجوان شده و در هر لحظه در معرض پیام‌ها و اطلاعاتی قرار می‌گیرد که می‌تواند موجب افسردگی شود.
وی با بیان اینکه افسردگی در دختران و پسران متفاوت است، گفت: ابتلا دختران به افسردگی دوبرابر بیشتر از پسران است؛ دختران زودتر از پسران به بلوغ شناختی و عاطفی می‌رسند و همین علت اصلی ابتلای بیشتر و زودتر دختران به افسردگی است.
این روانشناس کودک و نوجوان با اشاره به اینکه علائم افسردگی در دختران و پسران متفاوت است، عنوان کرد: علائم افسردگی در دختران نوجوان شامل گوشه‌گیری، دوری از محیط‌های اجتماعی، خواب کم یا بیش‌از حد معمول، عزت نفس پایین، کم‌خوری یا پرخوری، نادیده گرفتن سلامت جسمانی خود و افت نمرات شدید است.
شکیب ادامه داد: ناراحتی و عصبانیت بخاطر مسائل بسیار کوچک، اعتیاد شدید به تلفن همراه، مشکلات تمرکز و یادگیری، مشکل تصمیم‌گیری، مصرف دارو، مصرف سیگار و خودکشی از دیگر علائم افسردگی دختران است.
وی با بیان اینکه علائم افسردگی در پسران شامل شکایت از دردهای غیرقابل توضیح است، گفت: مثلا به نوعی می‌خواهند بگویند خیلی حال بدی دارند اما توضیح جامع و کاملی نمی‌دهند.
این روانشناس کودک و نوجوان با اشاره به دیگر علائم افسردگی در پسران، افزود: نگرانی دائمی، اختلال در خواب، اختلال در وزن، عدم توجه به ظاهر و شلخته بودن، خشم و پرخاش، تحریک پذیری عصبی، سردرد دائم، اعتیاد به تلفن همراه، گوشه‌گیری اجتماعی و در نهایت استفاده از الکل و مواد مخدر از جمله این علائم است.
شکیب خاطرنشان کرد: در افسردگی اولین موضعی که دیده می‌شود غفلت فرد از خود است، افسردگی خشمی است که فرد به سمت خودش نشان می‌دهد.
وی با تأکید براینکه در مواجه با فرد افسرده اولین و مهمترین موضوع حفظ رابطه خوب بین افراد خانواده است، تصریح کرد: والدین در برابر نوجوانان احساس جنگ قدرت دارند و حس می‌کنند نوجوان به آن‌ها بی‌احترامی می‌کند حال ما توصیه می‌کنیم تا جایی که می‌شود ارتباط خانوادگی صمیمی باشد و نوجوان را قضاوت نکنند.
این روانشناس کودک و نوجوان ادامه داد: با آرامش و خونسردی باید به سخنان نوجوان توجه کرد حتی اگر حرف‌های او متفاوت با عقیده والدین باشد.
شکیب با بیان اینکه به نوجوان باید نشان داد که می‌توانند به والدین تکیه کنند، گفت: وقتی نوجوان با پدر و مادر خود درد دل می‌کند یا نیازهای خود را بیان می‌کند باید او را درک کرد و در برابر او شنونده خوبی بود.
وی با اشاره به اینکه افسردگی سرایت روانی دارد، افزود: باید دوستان فرزندانمان را بشناسیم و مطمئن باشیم دوستان او افسرده نیستند.
این روانشناس کودک و نوجوان خاطرنشان کرد: محدودیت از رسانه‌های اجتماعی را باید خانوادگی رعایت کنیم و اینگونه نباشد که به فرزندان تذکر دهیم بیشتر کتاب بخوانند اما خودمان دائما از تلفن همراه استفاده کنیم.
شکیب با بیان اینکه برنامه‌ریزی برای انجام فعالیت‌های پرتحرک و شاد الزامی است، عنوان کرد: اوقات ورزش و تفریح بچه‌ها مهم است ولی بیشتر خانواده‌ها تأکید دارند که فرزندشان فقط درس بخواند تا شغل خوب برداشته باشد.
وی با تأکید بر اینکه افسردگی بر روی همه مسائل نوجوان تأثیر می‌گذارد، گفت: نمرات و تحصیل نوجوان، ارتباط با افراد خانواده و دوستان و وضعیت روحی و جسمانی نوجوان تحت تأثیر افسردگی قرار می‌گیرد پس خانواده‌ها توجه کنند اگر علائم آن را به مدت طولانی دیدند حتما با یک مشاور ارتباط بگیرند.
این روانشناس کودک و نوجوان در پایان با اشاره به اینکه مراجعه به روانپزشک و روانشناس موضوع بدی نیست، افزود: برخی تصور می‌کنند اگر به روانشناس مراجعه کنند اتفاق بدی افتاده و حتی مصرف قرص و دارو را نمی‌پذیرند در حالی که داروها برای بهبود روح و روان افراد ساخته شده است.
انتهای خبر/ سع