به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان» جمعیت یا اَبَر بحران جمعیت کشور موضوعی است که این روزها در مورد آن صحبت می‌شود، اما چرا به این بحران، ابَر بحران اطلاق می‌شود؟
بررسی چند آمار به سوال ما پاسخ می‌دهد؛ با این که جمعیت از ۹۰ میلیون نفر عبور کرده اما جمعیت کل کشور قضاوت درستی به ما نمی‌دهد که آیا این موضوع مطلوب است یا خیر؟
اگر چند شاخص جمعیت شناسی را مرور کنیم خواهیم دریافت که نرخ رشد جمعیت یعنی میزان تغییرات جمعیت در یک بازه زمانی مشخص مثلا سالانه چگونه بوده است، در سال ۱۳۶۸ نرخ رشد جمعیت ۳/۹۱ بوده و در سال ۹۸ به زیر یک درصد رسیده است.
تا پایان سال ۱۴۰۲ نرخ رشد تقریبا ۶ درصد شده و ضمن اینکه نرخ رشد تا سال ۱۴۱۵ صفر درصد خواهد شد و با این تفاسیر تا سال ۱۴۲۰ نرخ رشد منفی یعنی کاهش جمعیت کل را تجربه خواهیم کرد که همین یعنی شرایط مطلوبی در کشور نیست و بحران همه جانبه در حال وقوع است.
نرخ باروری نیز مسئله مهم دیگری است که شاخص دوم بررسی می شود، میانگین تعداد فرزندی که یک خانم در طول عمر به دنیا می‌آورد همان نرخ باروری است، درسال ۶۵ نرخ باروری ۶ و نیم فرزند به ازای هر زن بوده و در حال حاضر تا پایان سال ۱۴۰۲ نرخ باروری ۱/۶ فرزند به ازای هر زن شده است.
با این اوضاع روند کاهش بسیار سریع نرخ باروری، یک چالش بزرگ در حوزه جمعیت است.
و اما شاخص سوم که تعداد تولدها است در بررسی موضوع جمعیت اهمیت دارد، درحالی که در دهه ۶۰ بیش از ۲ میلیون تولد داشتیم اما در سال‌های اخیر در سال ۱۳۹۴ تولدها به یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر رسید.
در سال ۱۴۰۲ نیز میزان تولد به یک میلیون و ۵۷ هزار رسیده است و در کنار آن نیز حدود ۵۰۰ هزار مرگ و میر سالانه هم ثبت می‌شود و همین موضوع یک رکورد نیز هست چرا که کمترین میزان تولد ثبت شده همچنان در حال کاهش است.
با نگاه به آمارها عمق بحران را مواجه می‌شویم، متأسفانه در هفت سال گذشته نیم میلون تولد سالانه از دست دادیم و بحران بزرگی روبه رو خود داریم.
سالخوردگی جمعیت یعنی نسبت جمعیت افراد بالای ۶۰ سال که سالمند هستند ۱۳ درصد است و تا سال ۱۴۲۹ این عدد با سرعت زیادی به بیش از ۳۱ درصد می‌رسد.
این یعنی ما با سرعت زیاد به کشوری سالمند از منظر جمعیت تبدیل و با چالش‌های بسیار گسترده در موضوعات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی روبه رو می‌شویم،
امروز ابر بحران جمعیت کشور شکل گرفته اگر زودتر تدبیر نکنیم نهاد خانواده اصیل و هوشمند ایرانی به شدت دچار دگرگونی و انقلاب می‌شود.
شاخص جمعیت شناسی هشدار می‌دهد که در حال انقلابی میان خانواده‌ها در ایران هستیم و برای نجات جامعه، خانواده و نسل آینده در کشور باید توجه جدی به فرزندآوری شود، این موضوع در برخی استان‌ها از جمله همدان شرایط حادتری دارد.
در همدان هم نرخ رشد جمعیت منفی است چراکه یکی از دلایل آن مهاجر فرستی به شمار می‌رود، مسئولان و نخبگان دغدغه‌مند باید هرچه سریع‌تر به موضوع تحولات جمعیت توجه و ابعاد علمی و گسترده آن را بررسی کنند تا به اصلاح الگوی فرزندآوری برسیم.
زینب سعیدی