به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان»؛ موضوع شفافیت آرای نمایندگان در سال‌های اخیر مورد بحث و تبادل نظر بین نخبگان و مردم است.
سالِ گذشته در نزدیکی انتخابات مجلس، این موضوع در بین مخالفان و موأفقان نمایندگان و کاندیداهای انتخاباتی تبدیل به یکی از موضوعات داغ شده بود.
اولین‌بار در انتخابات دوره یازدهم مجلس در سال ۱۳۹۸ موضوع مطالبه شفافیت داوطلبانه در مرحله اول از خود کاندیداها به‌صورت خودجوش و مردمی مطرح شد و همین موضوع تبدیل به یکی از موضوعات جذب آرا برای بسیاری از نمایندگان بود.
بسیاری از کاندیداهای انتخاباتی در آن سال، قول شفافیت آرای خود به‌صورت داوطلبانه را در صورت ورود به مجلس به‌مردم می‌دادند.
بسیاری از کاندیداهای انتخاباتی پیمان‌نامه‌ای به‌نام پیمان‌نامه شفافیت را که دارای چند بند بود به‌صورت داوطلبانه امضا کردند و تعهد دادند که در صورت ورود به مجلس در اولین قدم اموال و دارایی‌ها و آرای خود را داوطلبانه شفاف نمایند.
انتخابات تمام شد و برخی از همین کاندیداها با رأی مردم وارد مجلس شدند اما به تعهد خود عمل نکرده و برای فرار از آن بهانه‌های مختلفی آوردند.
در نهایت پس از گذشته سه سال از عمر مجلس یازدهم در اسفندماه ۱۴۰۱ دقیقاً یک‌سال مانده به انتخابات دور بعدی مجلس، بالاخره سامانه شفافیت داوطلبانه آرای نمایندگان راه‌اندازی شد.
نمایندگان در طول چندماه کوتاه عضو این سامانه شدند اما نه همه نمایندگان.
لازم به ذکر است قبول شفافیت آرای داوطلبانه کامل نبود و رأی استیضاح و اعتماد به وزرای دولت در سامانه شفاف نیست.
با وجود این‌که همه آرا و مصوبات در مجلس در سامانه شفافیت داوطلبانه ثبت نمی‌شود اما برای شروع قدم خوبی بود.
آمار همین سامانه در انتخابات مجلس دوازدهم در اسفندماه گذشته برای آنهایی که می‌خواستند نماینده خود را بشناسند بسیار مثمرثمر بود.
بسیاری از مردم تا آن‌موقع از تعداد حضور و غیاب و یا عدم مشارکت نماینده خود در صحن علنی مجلس خبر نداشتند.
اما همین اطلاع از آمار حضور و غیاب و آرای نماینده باعث بالا رفتن سواد سیاسی مردم و دقت بیشتر نمایندگان در تصویب و یا عدم تصویب قوانین شده است.
انتخابات گذشته تمام شد و مجلس جدید روی کار آمد اما انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری چهاردهم و معرفی لیست وزرا به مجلس، مجلس جدید را در بدو شروع کار با آزمونی بزرگ مواجه کرد.
طبق قانون از روز گذشته رئیس جمهور منتخب، از لیست وزرای خود را که به مجلس ارائه داده بود در صحن علنی مجلس دفاع کرد و نمایندگان کمیسیون‌های تخصصی در مورد وزرا شروع به گفتگو و بحث و تبادل نظر پرداختند.
پیش‌بینی می‌شود تا روز چهارشنبه بیان نظرات و دیدگاهها درباره وزرای پیشنهادی و دفاع وزرای پیشنهادی ادامه داشته و در نهایت رأی اعتماد یا عدم اعتماد نمایندگان به کابینه دولت در آن‌روز مشخص شود.
مباحث و حواشی بسیاری حول برنامه‌های وزرای پیشنهادی به مجلس در روزهای اخیر به‌وجود آمده است.
مباحث بسیاری درباره مواضع سیاسی برخی از افراد کابینه پیشنهادی دولت در سال‌های گذشته و یا عدم ارائه برنامه قوی برای تصدی وزارت‌خانه مطرح است.
روز گذشته در حاشیه اخبار مجلس اعلام شد که آرای اعتماد یا عدم اعتماد نمایندگان مجلس به وزرای پیشنهادی دولت به‌صورت دستی و کاغذی انجام خواهد شد.
و باز دوباره مشاهده مواضع نمایندگان مردم در قبال تک تک وزرای پیشنهادی علی‌رغم وعده‌های انتخاباتی، امکان‌پذیر نخواهد بود.
در سایه محرمانه‌گی آرای نمایندگان به کابینه دولت، معلوم نیست شاید نماینده‌ای در مخالفت یا موافقت با وزیر پیشنهادی در سخن‌گاه مجلس صحبت و سخنرانی کند اما در رأی اعتماد تصمیم دیگری بگیرد.
آن‌چه که مشخص است وجود شفافیت باعث جلوگیری از بسیاری از اتفاقات ناخوشایند می‌شود.
بسیاری از نمایندگان فعلی وعده داده بودند که از شفافیت مالی تا شفافیت آرای خود را به‌صورت داوطلبانه به‌مردم ارائه دهند، اما شفافیت نصف و نیمه اتفاق افتاده است.
البته چندماه پیش بود که قانون شفافیت قوای سه گانه نیز تصویب و ابلاغ شد اما هنوز هم آرای اعتماد نمایندگان به کابینه دولت دستی و کاغذی و محرمانه است.
هم‌چنین شفافیت مالی برخی نمایندگان نیز به‌همین نحو برای مردم عنوان نشده است.
البته وقتی به مجلس‌های کشورهای مختلف جهان در قاره‌های مختلف نگاه می‌کنیم، به‌وضوح تأثیر شفافیت را در مترقی بودن آن مجلس و کشور را مشاهده می‌کنیم.
همان شفافیتی که ۱۴ قرن پیش الگوی حاکمیت جهانی یعنی امیرالمومنین علی علیه‌السلام آن‌را سرلوحه کار خود قرار داده و از شفافیت با مردم سخن گفته است.
اجرای شفافیت توسط کشورهای پیش‌رفته انسان‌را به‌یاد سخن شهید مطهری می‌اندازد که می‌گوید: غربی‌ها در عمل به اسلام از ما جلوتر هستند.
بدیهی است نهادی که خود اقدام به قانون‌گذاری می‌کند باید در اجرای آن قانون پیش قدم بوده و از آن صیانت نماید.
اما اگر این اتفاق رخ ندهد انتظاری از دیگر قوا نیست و نخواهد بود.
امید است حدأقل برخی از نمایندگان که قبل از انتخابات قول شفافیت را می‌دادند، در رأی اعتماد به وزرای پیشنهادی دولت نیز صادقانه با مردم از دلایل رأی اعتماد یا عدم اعتماد به وزرا سخن بگویند.
انتهای خبر/ع