باتوجه به نزدیکی به جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان در همدان و رنگ و بو گرفتن نمایش‌ها در فصل تابستان بر آن شدیم مقایسه‌ای از تئاتر با زبان یک هنرمند که تئاتررا از دهه ۵۰ تا دهه ۹۰ دیده است داشته باشیم بر همین اساس به سراغ فرهاد اسماعیلی هنرمند سرشناس ایران رفتیم و جویای قضیه شدیم.
فرهاد اسماعیلی کارشناس ارشد ادبیات نمایشی، متولد سال ۱۳۴۶ است و در کارگردانی و بازیگری سینما و تئاتر تبهرخاصی نیز دارد همچنین وی سابقه طولانی در گویندگی و اجرای برنامه در صدا و سیما دارد.
اسماعیلی گفت: دهه پنجاه یعنی همان سالهایی که من در دوران کودکی بر سر می بردم کانون‌های پرورش فکری کودکان و نوجوانان در دوران پر شکوه خود به سر می‌بردند برهمین اساس ما یاد گرفته‌ایم کتاب بخوانیم، تئاتر ببینیم و در فضای تاریک و روشن تئاتر رویا ببافیم.
وی ادامه داد: در دهه شصت و دوران جنگ شرایط تئاتر دستخوش تغیراتی شد و برخی سالن‌های نمایش بنا به عللی بسته شدند و آنگونه که باید اقتصاد تئاتر نمی‌چرخید، اما تئاتر نقش اجتماعی خود را زمان جنگ در پناهگاه ها ایفا کرد چرا که درآن زمان در پناه گاه‌ها تئاتر اجرا می‌شد و بعد از زمان جنگ تئاتر رویکرد دیگری پیدا کرد و به سمت و سویی رفت که در تلاش بود ایران جدیدی را نشان دهد و چون قطب نمای فرهنگی نداشت به این سو و آن سو می‌زد.
وی اضافه کرد: در دهه هفتاد جشنواره‌های تئاتر رنگ جدیدتری گرفتند طوری که می‌توان دهه هفتاد را تولدی دوباره برای اجرای نمایش‌ها در ایران نام برد چرا که در همان دهه هفتاد بود که بسیاری ازافراد تصمیم گرفتند در تئاتر مانده و به سوی تلوزیون یا سینما نروند.
این نویسنده تصریح کرد: امروز در دهه ۹۰ بعد از گذشت سه دهه از تاریخچه تئاترمابه خوبی می‌توانیم تفاوت‌ها را مشاهده کنیم، خوشبختانه از آنجایی که من در هر سه دهه بودم تغییر نسل را دیده‌ام؛ نسلی که در دهه شصت وارد تئاتر شده بود نسلی بود که با دغدغه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی جنگ به این وادی قدم گذاشته بود بنابراین نمی‌توانست کار سخیف انجام دهد اما نسلی که دهه هفتاد به تئاتر روی آورده بود در صدد کارهای حرفه ای گری بود بر همین اساس آغاز تئاترهای حرفه ای نیزاز همان دهه هفتاد شکل گرفت.
اسماعیلی خاطرنشان کرد: حرفه ای گری در تئاتر در دهه هفتاد اوج گرفت و اواسط همان دهه انجمن منتقدین ایران تاسیس شد و انجمن های بازیگری متعددی نیز تاسیس ورسمیت پیدا کردند و در سال هشتاد گروه‌های نمایشی با شکل و نظمی بهتربا قواعد و قوانین جدید مرکز هنرهای نمایشی مسیرتئاتر را پیمودند بر همین اساس دهه هشتاد نمایش ها پخته شده و دهه نود میوه و ثمره آن را می‌بینیم.
آینده تئاتر ایران را تئاتر کودک می سازد
نویسنده نمایشنامه آرزوهای بافتنی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه آینده تئاتر ایران را تئاتر کودک می سازد، گفت: علت آن این است که متاسفانه آینه بزرگسالان زنگار گرفته و گاهی پیام‌های خوبی هم که به آنان منتقل می‌شود به دلشان نمی‌نشیند اما آینه درون کودک پاک است انعکاس هرچیزی که به آن بدهی به تو برمی‌گرداند بنابراین به نظر من سرمایه گذاری روی تئاتر کودک به ویژه خردسال بزرگترین سرمایه گذاری است.
وی افزود: به تمام همکاران و هنرمندان پیشنهاد می‌کنم گنجینه ادبیات داستانی ایران و جهان را مرور کرده و براساس نیازهای روز برای کودکان نمایشنامه بنویسید و تئاتر اجرا کنندچرا که کودکان بهترین مخاطبان ما هستند که به تماشاگران حرفه ای تئاتر در سالهای آینده تبدیل می‌شوند.
وی با اشاره به اینکه ما در تئاتر دنبال تعهد هستیم، یادآور شد: در هر مقام و سمتی که قرار داریم نویسنده، بازیگر، طراح نور و… اگر عالی ترین و متعهد ترین خود باشیم اتاق خوبی خواهد افتاد، چرا که بذری که می‌کاریم بهتر به ثمر می‌نشیند.
همکار من لطفا به تئاتر کودک نیا تا پله‌ای برای ورودت به سینما و تلوزیون شود
وی خطاب به هنرمندان اظهار کرد : همکار من لطفا به تئاتر کودک نیا تا پله ای برای ورودت به سینما و تلوزیون شود، تئاتر مانند یک سرسره است خودش هنرمندان را به سوی سینما و تلوزیون هول می‌دهد پس اصلاً نیاز به زور زدن نیست، مگر می‌شود بازیگر ناب تئاتر باشی و سر از سینما در نیاوری؟
این هنرمند در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه برای تئاتر خوب نیازی به سالن های مجهز، بازیگران حرفه ای و نمایشنامه قوی نیست، تصریح کرد: اشکال عمده ما نه در میزان تئوری بلکه در باور هایمان است، تنها چیزی که باعث می‌شود یک نمایش خوب تولید شود تعهد و عشق به وطن و دغدغه‌مند بودن است.
همدان زمنیه حرکت فرهنگی دارد
اسماعیلی خاطرنشان کرد: همدان پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین که حدود ۲۵ سال میزبان جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان است و دارای تاریخچه فرهنگی است زمنیه حرکت فرهنگی دارد.
وی با تأکید بر اینکه اگر تئاتراز همدان اوج نگیرد از کجا بگیرد؟ یادآورشد: جایی شایسته‌تر از همدان برای حرکت فرهنگی آن هم در زمینه تئاتر سراغ ندارم بنابراین وظیفه هنرمندان همدانی است که تئاتر را ارتقا دهند.
این هنرمند خاطرنشان کرد: استاندر همدان هر ساله در تلاش است که جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان در همدان باقی بماند برای ماندگاری آن تلاش‌های فراوانی صورت گرفته است تا همدان مرکز بالندگی تئاتر کودک ایران شود، اگر این اتفاق رخ ندهد تمام زحمات برباد می‌رود.
منبع: ایسنا