شورای نگهبان به‌عنوان رکن رکین نظام جمهوری اسلامی ایران در ۲۶ تیرماه ۵۹ توسط امام خمینی(ره) شکل گرفت تا مانع ورود افراد خائن، غیر معتقد، غیر متعهد و غیر متخصص به ارکان تصمیم گیر در حوزه های مختلف شود و «نظارت بر قانونگذاری»، «تفسیر قانون اساسی» و «نظارت بر انتخابات» از جمله مهمترین وظایف شورای نگهبان است.
یه گزارش عصر همدان؛ شورای نگهبان ۴۰ سالگی را پشت سر می‌گذرد و همچنان این شورا محکم و استوار در حفاظت از موازین اسلامی و قانون اساسی ایستاده است.
امروز چهلمین سال تأسیس یکی از مهمترین نهاد های نظام جمهوری اسلامی است، نهادی که در طول سال ها همواره بعنوان ارکان اصلی نظام اسلامی و مانع دست درازی بسیاری از خائنان به کشور و نظام بوده است.
شورای نگهبان به‌عنوان رکن رکین نظام جمهوری اسلامی ایران در ۲۶ تیرماه ۵۹ توسط امام خمینی(ره) شکل گرفت تا مانع ورود افراد خائن و و غیر معتقد، غیر متعهد و غیر متخصص به ارکان تصمیم گیر در حوزه های مختلف شود و «نظارت بر قانونگذاری»، «تفسیر قانون اساسی» و «نظارت بر انتخابات» از جمله مهمترین وظایف شورای نگهبان است.
با توجه به فرارسیدن سالروز تاسیس شورای نگهبان گفتگویی با حجت الاسلام جلال مرادی، رئیس دفتر نظارت و بازرسی شورای نگهبان استان همدان انجام دادیم که در ادامه می خوانید.
عصر همدان: ضرورت وجود شورای نگهبان چیست؟
مرادی: وجود شورای نگهبان هم به لحاظ منطقی و هم عقلی ضروری است، این را عقل و منطق پذیرفته که برای اداره امور و انجام کار باید بر آن نظات باشد و وقتی قرار است نظام مقدس جمهوری اسلامی با آن عظمت به‌عنوان امید مستضعفان تشکیل شود، برای صیانت از عدم‌تخطی و عدم انحراف از چهارچوب قانونی اساسی و اسلامیت نظام لازم است نهادی باشد که از انحراف و تخطی از اسلامیت و جمهوری اسلامی جلوگیری کند.
به‌گونه‌ای که حضرت امام ره فرمودند شورای نگهبان صد در صد مورد تائید من است، و رهبر انقلاب نیز فرمودند نبض نظام جمهوری اسلامی است و حضور و عدمش مصادف با حضور و عدم خود نظام جمهوری است.
عصر همدان: چرا امروز که وارد ۴۲ سال از انقلاب می‌شویم، در چهلمین سال تأسیس شورای نگهبان قرار داریم؟
مرادی: ببینید فقهای شورای نگهبان را حضرت امام ره بعد از تصویب قانون اساسی که تشکیل آن در آذر ۵۸ بوده، منصوب کردند و به پیشنهاد رئیس قوه قضائیه و آرای منتخبان مردم در مجلس جمهوری اسلامی ۶ حقوق‌دان انتخاب شدند که در تیر ۵۹ انتخاب صورت گرفت و در ۲۶ تیر ۵۹ شورای نگهبان شروع به کارکرد.
عصر همدان: چرا سیاست‌های کلی انتخابات توسط مجلس پیگیری نمی‌شود؟
مرادی: مقام معظم رهبری در مهرماه ۹۵ سیاست‌های کلی انتخابات را به سران سه قوه ابلاغ کردند که توسط دو قوه باید این انجام می‌شد؛ البته لایحه جامع انتخابات را دولت ارائه داد و در مجلس هم به کمک شورای نگهبان خصوصاً پژوهشکده شورای نگهبان این کار به‌نوعی بررسی شده و به صحن علنی هم آمد اما متأسفانه در مجلس دهم شرایطی را فراهم آوردند که نه قانونی و نه شرعی بود، مجلسی که متأسفانه در دو هفته آخر تریبونی علیه این نهاد مقدس هم شد.
امیدواریم با آن تعابیری که رهبر معظم انقلاب نسبت به مجلس یازدهم به‌عنوان مجلس انقلابی و امیدآفرین مجلسی که هم مجریان باسابقه و هم پیشکسوتان قانونگذاری و هم جوانان انقلابی و متدین و پرانگیزه هستند، بتوانند قانون جامع انتخابات را ذیل سیاست‌های کلی انتخابات تبیین کنند.
عصر همدان: مهمترین مشکلات در حوزه نظارت شورا چیست؟
مرادی: مهمترین مشکلی که در بحث نظارت هست، همین نواقصی است که ما در قانون انتخابات داریم، مثلاً” در کجای دنیا ۱۶ هزار نفر برای ۲۹۰ پست ثبت‌نام می‌کند؟!در کجا داریم که با دو شرط ۳۰ سال سن و فوق‌لیسانس برای مجلس ثبت‌نام کنند، درحالی‌که برای کوچک‌ترین نهاد اداری یا بنگاه خصوصی که بخواهیم کسی را جذب یا استخدام کنیم، گزینش‌هایی صورت می‌گیرد، حداقل عدم سو پیشینه یا اعتیاد را می‌خواهند این موارد هیچ‌کدام در ثبت‌نام لحاظ نمی‌شود.
زمان بررسی به‌تناسب ثبت نامی‌ها در انتخابات دیده نشده، کارآمدی متناسب علمی، جسمی و توانمندی بر اساس نمایندگی مجلس در این قانون دیده نشده، این نواقصی است که در قانون انتخابات وجود دارد و رفع این نواقص مهمترین مسئله‌ای است که نظارت شورای نگهبان دنبال می‌کند و به‌نوعی مطالبه همه مردم هم است. حتی انتخاب‌کنندگان و انتخاب شوندگان در انتخابات مجلس این مسئله را مطالبه می‌کنند و امیدواریم که انجام شود.
عصر همدان: آیا سلایق سیاسی افراد شورای نگهبان در نظارت مؤثر است؟
مرادی: شورای نگهبان نهادی نظارتی است و بدون وجود این شورا قوانین مصوب مجلس نمی‌تواند به‌عنوان قانون معرفی شود چراکه باید تائید شورای نگهبان را داشته باشد و همین جایگاه را قانون اساسی به آن‌ها داده است.
اعضای شورای نگهبان، حقوقدانان و فقهایی اند که بعضی از این بزرگواران جزو مراجع تقلید هستند و اصل مهم برای آن ها عمل به اصول قانون اساسی بر اساس سیاست‌های کلی ابلاغیه رهبر معظم انقلاب است.
نگاه به قانون اساسی، نگاهی شرعی و قانونی است نه اینکه سیاسی باشد، شورای نگهبان باکسی عقد اخوت و دشمنی ندارد، هرکسی در این کشور بر اساس قانون و بر اساس شرع صلاحیت داشته باشد تایید می شود و فرقی هم نمی‌کند از چه جناحی و چه حزب و یا گروهی باشد.
عصر همدان: در سخنان برخی افراد عنوان می‌شود که برای تائید یا رد فلان فرد رایزنی شده؛ آیا این درست است؟
مرادی: برخی این مسائل را مطرح می‌کردند و حتی گفتند رایزنی‌های صورت گرفته اما مواردی بودند که برای احراز صلاحیتشان به علما رجوع کرده و تأییدیه‌هایی آورده‌اند و این تأییدیه‌ها در کنار استعلامی که از منابع موثق از طریق قانون به دست آمده قرار می‌گیرد؛ این ها در حالی است که شاید کاندیداهایی تأییدیه از بزرگی بیاورند اما در کنار آن قطعا بررسی صلاحیت از منابع مختلف استعلام می‌شود.
انتهای پیام/ن