به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان» چندسالی میشود که زنگ خطر کاهش جمعیت و پیر شدن میانگین سنی در کشورمان به صدا درآمده است و هرچه زمان می‌گذرد صدای این زنگ خطر بلند و بلندتر میشود.
در سال‌های اخیر اقداماتی در راستای تشویق زوجین برای فرزندآوری شد که اهداء زمین، اعطاء وام فرزندآوری و ثبت‌نام خودرو برای مادران بدون قرعه‌کشی را شامل می‌شد اما همه این شرایط در کنار هم در وضعیتی که از نظر فرهنگی نتوانیم جامعه را آگاه به آینده ترسناک بدون فرزند و خطرات جمعیت پیر کنیم فایده‌ای نخواهد داشت.
رهبر معظم انقلاب اسلامی از دهه‌های قبل نسبت به خطر کاهش جمعیت بارها خطاب به متولیان و جامعه هشدار دادند و در یکی از سخنرانی های خود فرمودند:« ما باید این را بدانیم چه‌کار داریم می‌کنیم، یعنی واقعاً این آسیب‌ها را بفهمیم، مسئله‌ی جمعیّت را جدّی بگیرید؛ جمعیّت جوان کشور دارد کاهش پیدا می‌کند. یک جایی خواهیم رسید که دیگر قابل علاج نیست. یعنی مسئله‌ی جمعیّت از آن مسائلی نیست که بگوییم حالا ده سال دیگر فکر می‌کنیم؛ نه، اگر چند سال بگذرد، وقتی نسل‌ها پیر شدند، دیگر قابل علاج نیست.»
به گفته بسیاری از کارشناسان مسائل فرهنگی و اقتصادی در کنار یکدیگر موجب کاهش نرخ زاد و ولد در کشور شده است؛ بالا رفتن سن ازدواج، اقدام دیرهنگام برای فرزندآوری و سقط جنین نیز از دیگر علل کاهش جمعیت بیان شده است.
بحران سالمندی را جدی بگیریم
صالحه کشاورزی‌معتمد در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان» با بیان اینکه در صورت عدم افزایش زاد و ولد، تا سال ۱۴۳۰، ۳۲ درصد جمعیت کشور یعنی حدود یک سوم کشور سالمند خواهند بود، گفت: بحران سالمندی بسیار جدی است و همگی خوب می‌دانیم که سرمایه جامعه، نیروهای جوان و فعال آن هستند.
کارشناس خانواده با اشاره به اینکه وقتی که خانواده‌ها به سمت کم فرزندی حرکت کنند، جامعه نیز در سال‌های آینده شاهد پیری و تبعات ناگوار آن خواهد بود، افزود: از سوی دیگر با کم شدن فرزندان، به تدریج نیروهای فعال و توان اصلی کشور از دست خواهد رفت.
وی خاطرنشان کرد: باحرکت به سوی تک‌فرزندی تا چندین دهه آینده، والدین جوان به سمت پیری حرکت کرده و بسیاری از خانواده‌ها فرزندانی برای حمایت های عاطفی، مالی و معنوی نخواهند داشت و این در حالی است که با وجود سوق جمعیت کشور به سوی سالمندی، هیچ برنامه‌ریزی مدونی برای دوران سالمندی خانواده‌ها انجام نشده است.
کشاورزی‌معتمد با بیان اینکه در واقع تنهایی والدین در آینده و به دنبال آن کاهش روابط و افسردگی از جمله تبعات تک‌فرزند داشتن یا بدون‌فرزند بودن است، گفت: متاسفانه امروزه زوجین جوان به پیامدهای این موضوع توجه نکرده و با مطرح کردن مسائل اقتصادی از به دنیا آوردن فرزند خودداری می‌کنند.
زمان برای فرزندآوری به سرعت در حال گذر است
وی با اشاره به اینکه بدون تردید فرزند آوری و پدر و مادر شدن یکی از پُراحساس‌ترین تجربیات هر انسانی است، تصریح کرد: این تمایل فطری بوده و برای تداوم نسل و بقاء انسان‌ها ضروری است، اما در این‌جا لازم است بدانید با بالا رفتن سن و فهم این موضوع که هیچ چیز جای داشتن یک خانواده پرجمعیت را نمی‌گیرد شاید دیگر زمانی برای به دنیا آوردن فرزند نمانده باشد.
کارشناس خانواده ادامه داد: البته در سنین بالاتر نیز احتمال بارداری و فرزندآوری سالم با مراقبت های لازم میسر است ولی باید توجه داشت که افزایش سن خانم‌ها باعث کاهش شانس باروری موفق می شود پس سن طلایی و مناسب فرزندآوری را نباید بخاطر دلایل واهی از دست داد.
کشاورزی‌معتمد در پایان با بیان اینکه با افزایش سن خانم ممکن است فرد به برخی بیماری‌های مزمن مانند فشار خون، دیابت، بیماری‌های قلبی مبتلا شود که در صورت بارداری نیازمند مراقبت‌های بیشتر بوده و بارداری را پرخطر می‌کند، تصریح کرد: همچنین به تأخیر انداختن بارداری، احتمال ناباروری، عوارض حاملگی، عوارض جنینی و مشکلات هنگام زایمان را افزایش می‌دهد.
تربیت فرزندان با تعداد بیشتر راحت‌تر از تربیت یک فرزند است
طیبه جواهری‌موحد در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان» با بیان اینکه دارای پنج فرزند است، گفت: من ۳۸ سال سن دارم و فارغ‌التحصیل سطح دو حوزه علمیه هستم و ده سال مربی حفظ قرآن در جامعهالاقران همدان بودم.
وی با اشاره به اینکه فرزند اول او ۱۳ سال سن دارد و حافظ پنج جزء قرآن کریم است، افزود: فرزندم به ورزش تکواندو علاقه دارد و در این رشته ورزشی مشغول کسب مهارت است.
مادر پنج فرزند ادامه داد: فرزند دوم من کلاس چهارم و حافظ سه جزء قرآن کریم است و در هنر نقاشی مهارت دارد، فرزند من نیز هانیه نام دارد که کلاس اول بوده و حافظ دو جزء از قرآن کریم است.
جواهری‌موحد با بیان اینکه فرزند چهارم او سه سال و ۶ ماه سن دارد، عنوان کرد: کوچکترین عضو خانواده ما نیز محمدصادق نام دارد و دو سال و ۵ ماه از زندگی خود را سپری کرده است.
وی با اشاره به اینکه فرزند بهترین هدیه‌ای است که خداوند به یک زوج می‌دهد، گفت: فرزند شادی و نشاط به زندگی می‌آورد، حال و هوای خانه را تازه و لذت زندگی را دوچندان می‌کند.
مادر پنج فرزند خاطرنشان کرد: قطعاً بزرگ کردن بچه‌ها سختی دارد اما اهداف بزرگ و شیرین سختی کشیدن هم دارد و در جوانی رسیدن به سرمایه بزرگ و نسل بزرگ لذت‌بخش است.
جواهری‌موحد با بیان اینکه در دنیا همه سرمایه‌ها روزی از بین می‌رود به جزء فرزند صالح، گفت: و پیامبر اسلام(ص) در این خصوص فرمودند:«فرزند صالح گلی است از گل‌های بهشت» و همین جمله یعنی داشتن فرزندان خوب همیشه ماندگار خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه هرچقدر فاصله سنی بچه‌ها کمتر باشد بهتر باهم رشد می‌کنند، افزود: با تعداد بیشتر بچه‌ها و فاصله سنی کم آن‌ها، با یکدیگر بازی می‌کنند، می‌آموزند، یکدیگر را درک می‌کنند و حتی گاهی دعوا و مشاجره هم دارند اما آشتی کردن را هم یاد می‌گیرند و اینگونه تربیت راحت‌تر است.
مادر پنج فرزند ادامه داد: برخی تصور می‌کنند با داشتن فرزند بیشتر وسایل رفاهی کمتری میشود تهیه کرد در حالی که نیاز بچه‌های ما همدم و هم‌سن و سالان خود آن‌ها هستند نه ابزارهای بازی که گران قیمت‌اند.
جواهری‌موحد با بیان اینکه تجربه نشان داده است بچه‌هایی که در خانواده پرجمعیت هستند در مقایسه با تک فرزندها در زمینه درسی و اجتماعی جلوتر و موفق‌تر هستند، عنوان کرد: تک فرزندی ظلمی است که پدر و مادر در حق کودک خود انجام می‌دهند حال خواسته باشد یا ناخواسته.
وی در پایان گفت: به زوجین توصیه می‌کنم با داشتن فرزندان بیشتر و جاگذاشتن نسل پاک، به داشتن ایرانی جوان برای همه کمک کنند.
بحران کاهش جمعیت را جدی بگیریم
امروزه با اینکه کمتر شاهد خانواده‌هایی با چندفرزند هستیم اما چندفرزندی در بسیاری از جوامع به ویژه در ایران و سایر کشورهای در حال توسعه، به عنوان یک گزینه مطلوب و مثبت مطرح میشود.
کودکانی که در خانواده پُرجمعیت زندگی و رشد می‌کنند در مقایسه با بقیه کودکان از مزایای بسیاری برخوردارند، مثلا امروز بسیاری از والدین به این نتیجه رسیده‌اند که کودکان با چندین خواهر و برادر احساسات بهتری خواهند داشت و در سنین پایین‌تر دوست داشتن یکدیگر را یاد می‌گیرند.
تقویت روابط خانوادگی، توسعه مهارت‌های اجتماعی، کمک به حمایت در پیری، کمک به اقتصاد خانواده با بزرگتر شدن فرزندان، تنوع تجربیات و آموزش بهتر ارزش‌های اخلاقی از فواید داشتن خانواده با جمعیت زیاد است.
جدای از بُعد خانوادگی، جمعیت زیاد از بُعد اجتماعی نیز به نفع کشور و آینده همه مردم جامعه است، جمعیت به‌عنوان یک سرمایه اجتماعی، نقشی کلیدی در شکل‌دهی به آینده‌ی جوامع ایفا می‌کند.
کاهش جمعیت می‌تواند تبعات منفی زیادی همچون سالمندی جامعه، کاهش نیروی کار، تأثیر بر نظام‌های تامین اجتماعی، کاهش نیروی کار و کاهش قدرت اقتصادی دارد.
ضروری است که سیاست‌گذاران و مسئولان به موضوع جمعیت اهمیت دهند و تدابیر لازم برای تشویق رشد جمعیت و حمایت از خانواده‌ها را اتخاذ کنند. با توجه به چالش‌های موجود، سرمایه‌گذاری در منابع انسانی، آموزش و پرورش، و ارتقای کیفیت زندگی می‌توان به حفظ و تقویت سرمایه اجتماعی کمک و از خطرات ناشی از کاهش جمعیت جلوگیری کرد.
انتهای خبر/ سع