به گزارش عصر همدان، انگار قرار نیست که قصه راهآهن و قطار در استان همدان بهزودی به اتمام برسد و بتوانیم با خیالی آسوده از این نماد توسعهیافتگی و ابزار مهم و اصلی در جابجایی مسافر و کالا یاد کنیم و به آن دلخوش باشیم.
جانمایی اولیه ایستگاه راهآهن در همدان با اعتراض بسیاری از کارشناسان و مسؤولان روبهرو شد تا بالاخره طی سفر وزیر راه و شهرسازی اسبق به همدان، یک ایستگاه درونشهری در کنار پایانه اتوبوسهای مسافربری تعریف شود. احداث این ایستگاه حرفوحدیثهای بسیاری نیز به دنبال داشت چراکه برآوردها نشان میدهد هزینه بسیاری لازم است تا بتوانیم این ایستگاه را احداث کنیم؛ برخی حرف از ریلگذاری در زیرزمین به میان میآورند که نیازمند هزینه گزاف است که سنگ بزرگ نشانه نزدن است و حتی از منظر آیندهنگری و توسعه خطوط ریلی نیز منطقی نیست.
البته باید خدا را شکر کرد که وزیر راه و شهرسازی حاضر به کلنگزنی آن نشد؛ ضمن اینکه هزینه بالا تنها دلیل ما برای رد احداث ایستگاه در باغ میوه و یا پایانه اتوبوسهای بینشهری نیست، بلکه افزایش ترافیک بلوار ورودی تهران نیز دلیل محکمی برای آن به شمار میرود. در حال حاضر به اندازه کافی بار سنگین ترافیک بر روی این بلوار وجود دارد و اگر بار ایستگاه راهآهن نیز به آن اضافه شود، به زودی باید برای حل این معضل نیز چارهای اندیشید و هزینهای را متقبل شد چر که هم اکنون سهراه فرهنگیان به اندازه کافی زیر بار سنگین ترافیک در ساعات پیک قرار دارد.
با این وجود اگر از بلوار بعثت حرکت کنیم و یکبار به ایستگاه قطار در رباط شورین برویم و بار دیگر به باغ میوه که محل مورد نظر فعلی برای ایستگاه راهآهن است، حرکت کنیم متوجه خواهیم شد احداث این ایستگاه جدید تنها باعث صرفهجویی سه کیلومتری خواهد شد و عملاً سه کیلومتر توجیهی برای هزینه کلانی که برای انتقال این ایستگاه متقبل میشویم، نخواهد بود.
اما پیشنهادی که میتوان برای رفع این مشکل ارائه داد چیست؟ در درجه اول برای گسترش شهر راهی جز پیشروی به سمت شمال استان را نداریم و میتوانیم توسعه شهر را با توجه به میزان زمین موجود در این مناطق به سمت رباط شورین سوق دهیم. شهر همدان عملاً از سمت جنوب با کوه الوند مواجه است و امکان توسعه را در این بخش که بیشتر مورد توجه مردم است ندارد، اما امروز چارهای جز توسعه شهر به سمت شمال جغرافیایی را نداریم. توسعه شهر به سمت رباط شورین که اقدامات لازم برای الحاق آن به شهر همدان نیز در جریان است میتواند مشکل دوری ایستگاه را نیز حل کند و عملاً هزینه کمتری برای دولت و به تبع آن برای مردم به دنبال داشته باشد؛ ضمن آنکه زمینهای موجود در این بخش یا رها شدهاند و یا کشاورزی اندکی در آن جریان دارد؛ در ثانی کشاورزان نیز از تغییر کاربری زمینهای خود خوشحال خواهند شد و از این امر استقبال میکنند چراکه ارزشافزوده آن چند برابر میشود.
اما اگر بخواهیم ایستگاه جدیدی نیز در داخل شهر ایجاد کنیم، بهترین فضای موجود حد فاصل چهارراه بابک و شهرک اندیشه است. در این بخش زمین بسیار مناسبی وجود دارد که بارها برای طرحهای مختلف مطرح شده است و میتواند محل مناسبی برای ایستگاه داخل شهری شود؛ قرارگیری در کنار یکی از کمربندیهای شهر که دسترسی همه مناطق شهری را به سهولت فراهم میکند، مشکل دسترسی را برطرف میکند؛ ضمن آنکه ادامه راهآهن تا این نقطه هزینه کمتری در بر خواهد داشت و از نظر اقتصادی نیز توجیه پذیر است.
مزیت دیگر این منطقه آن است که امکان توسعه و ایجاد بسترهای جدید را نیز فراهم میکند؛ اگر به فرض امروز بتوانیم از زیر و یا روی زمین خط آهن را به پایانه و یا باغ میوه برسانیم با فضایی محدود و هزینه زیاد مواجه میشویم که همین نبود فضا میتواند در آینده باعث شود اجرای طرحهای توسعهای به استانهای دیگر غرب کشور اختصاص یابد و توجیه دولتمردان عالیرتبه این باشد که در همدان هزینههای سنگینی انجام شده و از اجرای طرحهای جدید خودداری کنند و به استانهای دیگر پرداخته شود.
اما مکان پیشنهادی ما این امکان را فراهم میکنند که پایانه اتوبوسها و مینیبوسهای شهرستانی و روستایی را نیز به این مکان منتقل کرد و ایجاد ایستگاه ترکیبی را با گستره بهتر و بیشتر تحقق بخشید.
در حال حاضر اگر شرکتهای جدید حملونقل مسافر از پایانه مسافربری همدان تقاضای دفتر کنند امکان تخصیص فضا برای آنها وجود ندارد و باید با پارتیشنبندی فضاهای دیگر یا طبقات بالایی این امکان را فراهم کرد. از سوی دیگر امروز پایانه شهرستانها و روستایی نیز در نقاط دیگر شهر وجود دارند. اما اگر در منطقه جدید ایستگاه ترکیبی ایجاد شود مسافران میتوانند به راحتی به سایر نقاط استان منتقل شوند و رضایتمندی مردم افزایش یابد.
این اقدام باعث میشود سه مکان مهم و استراتژیک برای شهرداری همدان آزاد شود و بتواند در این مناطق با یک برنامهریزی امکان ایجاد درآمدهای پایدار را برای خود فراهم آورد. به عنوان مثال میتوان پایانه حمل و نقل مسافری را به یک هایپر بزرگ و یا هر طرح اقتصادی اختصاص داد و به شهر کمک شایان توجهی کرد.
متأسفانه طرح اولیه احداث ایستگاه در جنب پایانه مسافربری نیز کارشناسی نیست و سازه شیشهای در نظر گرفته شده برای آن، میتواند برای مسافران و شهروندان در هنگام بروز بلایای طبیعی دردسر آفرین شود، همچنین هزینه سنگینی برای نظافت آن باید متقبل شد.
در پایان امیدواریم مسؤولان و تصمیمگیران و تصمیمسازان این پیشنهاد را حداقل مطالعه کرده و در هنگام تصمیمگیری به آن توجه کنند.
خوشبختانه استاندارد سابق همدان از مضرات انتقال ایستگاه از زیر زمین آگاه بود و به این کار دست نزد. از سوی دیگر تغییر و تحولات در وزارت راه و شهرسازی را نیز باید به فال نیک بگیریم و فرصتی برای همدان به حساب آوریم که باید به خوبی از آن بهره برده و راه توسعه را فراهم کنیم. امروز از بسیاری از تصمیمات غلط در گذشته آه و حسرت میکشیم پس نباید دوباره اشتباهات را تکرار کنیم تا آینده در نتیجه تصمیمات ما آه کشیده و حسرت بخورند.