به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی«عصر همدان»؛ تغییر سبک زندگی در کشور در طی سال‌های اخیر، توسط هجمه‌های تبلیغاتی سنگین و تحریم‌های شدید اقتصادی دشمنان، از راه‌های گوناگون، تحولات جمعیتی عظیمی را به دنبال داشته است که در آینده‌ای نه چندان دور ارمغانی جز سالمندی جمعیت و کاهش نیروی جوان ندارد، این معضل برای آینده کشور که به سرعت درگیر پیری جمعیت می‌شود بسیار نگران کننده است.
در واقع پیری جمعیت می‌تواند منشا چالش‌های فراوانی برای دولت و کشور باشد، چرا که جمعیت، مبنای سرمایه‌گذاری در زمینه توسعه راه و مسکن، توسعه تولید و بنگاه‌های اقتصادی، توسعه تاسیسات آموزشی و درمانی، ایجاد تسهیلات رفاهی و تامین انرژی و… است که می‌طلبد دولت با برنامه‌ریزی صحیح و به موقع از وقوع چالش‌های جدی پیشگیری کند.
بنابراین این چالش از عوامل مختلفی نشات گرفته است و برای حل مسئله می‌طلبد تمام جوانب را مورد بررسی قرار داد تا با کارشناسی و چاره‌اندیشی به موقع از ایجاد این بحران در کشور جلوگیری شود.
شهروندی با بیان اینکه تغییرات فرهنگی می‌تواند بر دیدگاه مردم در مورد خوشبختی تاثیر بسزایی داشته، عنوان کرد: مثلاً در این بین می‌توان به تاثیر رسانه‌ها بر روی ذهن مردم اشاره کرد که به معرفی دنیای فانتزی، بی‌دغدغه و بی‌مسئولیت با داشتن تنها یک فرزند و یا حتی بسنده کردن به داشتن حیوان خانگی پرداخته، شکل فرهنگ غنی کشور را تغییر خواهد داد.
وی افزود: اگر در اطرافیان خود دقت بیشتری داشته باشیم، کسانی بیشتر به سمت و سوی تک فرزندی می‌روند که دیگر اعتقاد کافی به اسلام و فرهنگ اصیل ایرانی_ اسلامی نداشته و بیشتر عمر خود را غرق در فضای مجازی مسموم غربی کرده‌اند.
شهروند دیگری به صمیمیت خانواده گسترده گذشته اشاره کرد و افزود: اگر همان دیدگاه‌های قبلی در زندگی ما وجود داشت، الان زندگی‌ها بیشتر رونق داشت.
وی تاکید کرد: برخی از خانواده‌های امروزی بیشتر به رفاه خود فکر کرده، و اعتقادی به افزایش جمعیت و روزی‌رسان بودن خدا ندارند، ای کاش کمی از اعتقاد پاک نسل گذشته، در جامعه ساری و جاری می‌شد و مردم بیشتر بخدا اعتماد می‌کردند.
میلاد صالحی “پژوهشگر خانواده و جمعیت”، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی«عصر همدان»؛ اظهار کرد: تحولات جمعیت، برآیند تغییر و دگرگونی عوامل شکل دهنده آن است؛ عواملی که با عنوان فرایندهای سه گانه باروری، مرگ ومیر و مهاجرت شناخته می‌شوند و درعین حال با عوامل ناپیدای دیگری مانند کمیّت و ویژگی‌های جمعیتی، شکل نهایی به خود می‌گیرند لذا تحولات جمعیتی، محصولِ دگرگونی‌هایی است که خود، متأثر از عوامل بیرونی هستند. عواملی زیرساختی همچون اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی به‌عنوان اصلی‌ترین محرک‌های جمعیتی به‌شمار می‌آیند.
وی افزود: در این میان ، می‌توان مدعی شد که عوامل فرهنگی هم بر فرایند باروری جمعیتی تاثیر دارند و با تغییر ساختار فکری و نگرشی و باورداشت‌ها و ذهنیت‌ها، ترکیب سن و نرخ باروری دستخوش تغییرات بنیادین می‌شود، همانگونه که پیداست فرهنگ از مفاهیمی است که ، تعاریف پرشمار و گوناگونی دارد.
این پژوهشگر اضافه کرد: شاید بهترین معادل‌سازی برای این مفهوم ، جمله زیر باشد: فرهنگ به شیوه‌ای از زندگی اطلاق می‌شود که اعضای یک جامعه آن را فرامی‌گیرند و بدان عمل می‌کنند و از نسلی به نسل دیگر انتقال می‌دهند.
صالحی خاطرنشان کرد: لازم بذکر است فرهنگ دارای سه مؤلفه مهم ابعاد شناختی چون ارزش‌ها ، ابعاد سازمانی چون هنجارها، ابعاد مادی که در قالب هنر و معماری و رسانه تجسم می‌پذیرد ، می‌باشد.
وی عنوان کرد: منظور ما از بیان رابطه میان فرهنگ و جمعیت، بررسی این مسئله است که عوامل فرهنگی تجلی‌یافته در باورها، ارزش‌ها، نگرش‌ها، هنجارها و ترجیحات اجتماعی، چگونه به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر تحولات جمعیتی اثر می‌گذارند؟
این پژوهشگر با بیان اینکه بنابر نظریه انتقال جمعیتی، هر چقدر میزان توسعه یافتگی در منطقه و کشوری بیشتر باشد، انتظار می‌رود میزان باروری پایین‌تر باشد؛ زیرا فرایند گذار باروری از طریق عواملی با ماهیت فرهنگی، شدت بیشتری به خود گرفته است؛ عواملی همچون : نشر و ترویج جنبش‌های زنان و نیز برابری طلبی جنسیتی در تحصیلات ،شغل و کارکردهای اجتماعی مشابه پسران و دختران که در سایه این متغیرهای فرهنگی شاهد کاهش باروری تدریجی مانند تأخیر در ازدواج و کاهش تمایل به آن، تأخیر در فرزندآوری، افزایش طلاق، افزایش خانواده‌های غیرمتعارف، افزایش و مقبولیت رفتارهای
جنسی خارج از ازدواج، توافق بر بی‌فرزند ماندن اختیاری و سقط جنین و… از جمله پیامدهای هجوم فرهنگی می‌باشد.
صالحی ادامه داد: روشن است که این تغییرات به منزله تغییرات فرهنگی، بر سرعت و شتاب تحولات باروری تأثیری بسزا داشته‌اند.
وی خاطرنشان کرد: پس از گمانه‌زنی‌های بیش از یک دهه بین متولیان فرهنگ و قانون و مجریان آن اعم از مجمع تشخیص مصلحت نظام در تدوین پیش‌نویس سیاست‌های کلی جمعیت ، مصوبات سه‌گانه جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی تا تصویب قاون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده توسط مجلس شورای اسلامی و ابلاغ آن به قوه مجریه، ظرفیت‌های قانونی قابل توجهی به مسئله جوانی جمعیت افزوده شد اما موضوع فرهنگ سازی برای جوان‌سازی جمعیت را باید از دو بعد بررسی کرد؛ اول همان چیزی است که متن قانون جوان‌سازی تا اندازه‌ای تلاش کرده آن را پوشش دهد یعنی توزیع مسئولیت میان نهادها و ارگان‌های مختلف متناسب با ماموریت‌های هر دستگاه، اما بعد دوم که باید با نگاه کلان‌تری به آن توجه کرد، این است که ببینیم ردپای درخواست‌ها و مطالبات مردمی در جریان این سیاست‌گذاری کجاست؟
این پژوهشگر در پایان گفت: لذا در مرحله پساقانون ، ماموریت نخبگان ، کارشناسان فرهنگی و حلقه‌های میانی فرهنگ جوانی جمعیت شناخت نیازهای فرهنگی و نقش‌آفرینی فرهنگی براساس آن نیازها و متناسب با اقلیم مخاطبین است.
انتهای خبر/ سا