با توجه به نزدیک شدن به انتخابات مجلس شورای اسلامی به سئوالاتی درباره انتخابات اسفند ۹۸ پاسخ داده شده است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی عصر همدان؛ این پایگاه خبری تحلیلی در نظر دارد تا فرارسیدن روز انتخابات مجلس شورای اسلامی هر روز به تعدادی سئوال در خصوص انتخابات اسفند ۹۸ پاسخ دهد.
جهت مشاهده بخش اول بر روی این لینک کلیک کنید.
جهت مشاهده بخش دوم بر روی این لینک کلیک کنید.
جهت مشاهده بخش سوم بر روی این لینک کلیک کنید.
جهت مشاهده بخش چهارم بر روی این لینک کلیک کنید.
گفتار دوم: اهمیت و کارکرد انتخابات
۱۲ – انتخابات دارای چه فایده و کارکردی است؟
انتخابات در نظام مردم سالار کارکرد های ممتازی دارد که اهمیت انتخابات و ضرورت توجه به آن را بیش از پیش آشکار می کند. در مروری سطحی به مسئله می توان موارد زیر را به منزله اهم کارکردهای انتخابات بر شمرد:
۱-انتخابات عالی ترین مظهر حضور مردم در عرصه سیاسی و مهمترین مجرای تحقق حاکمیت مردم است. نظام مردم‌سالار نظام حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش، نظام داشتن حکومتی برخاسته از مردم و پاسخگو در برابر مردم است.
۲-انتخابات فرصتی است برای مردم که نظر خودشان را نسبت به شیوه حکومت و مدیریت یک دولت ابراز کنند و اگر نسبت به آن نارضایتی داشته باشند، کسی یا گروهی دیگر را که مناسب تر و باکفایت تر می شناسند، جایگزین کنند. بدین وسیله سیستم سیاسی را به اصلاح و بهبودی و تکامل تدریجی پیش می رود.
۳ – یکی از مهمترین کارکردهای انتخابات، قاعده‌مند کردن انتقال قدرت سیاسی از گروهی به گروه دیگر است. فقدان قاعده برای انتقال و توزیع قدرت سیاسی و مسئولیت اداره جامعه، مصائب سیاسی گوناگونی به دنبال می آورد. انتخابات به گروه هایی که برای تصاحب قدرت سیاسی رقابت می‌کنند، تضمین می دهد که بهترین راه و شیوه های کسب قدرت، حضور در انتخابات است. کسب قدرت از راه انتخابات ضمن دارا بودن مشروعیت لازم از سوی مردم،مسالمت آمیز ترین شیوه در رسیدن به اریکه قدرت است
۴ – انتخابات زمینه‌های لازم برای چرخش نخبگان و دگرگونی در بخش‌هایی از گروه حاکمه را به طور مستمر فراهم می کند. در یک نظام مردم‌سالار قدرت در چرخش است و به طور مداوم دست به دست شده و هیچ کس برای همیشه از دستیابی به قدرت محروم نمی شود.
۵ – برگزاری انتخابات مشارکت آمیز و رقابتی، احساس مسئولیت نظام در مقابل خواست های جامعه را افزایش می دهد.
۶- انتخابات و فضای شور رقابتی پیش از آن موجب افزایش آگاهی‌های سیاسی _اجتماعی ملت شده و فضای مناظرات و میتینگ های تبلیغاتی نامزدها، زمینه آگاهی مردم از وضعیت کشور در حوزه‌های مختلف را فراهم می آورد.
۷- سازماندهی انتخابات واقعی با افزایش مشارکت و گسترش رقابت سیاسی بین گروه‌های مختلف سیاسی_اجتماعی ، بستری مناسب برای رقابت تشکل های موجود در جامعه به وجود می‌آورد و حتی شرایط و زمینه های لازم برای ظهور گروه‌های جدید سیاسی_اجتماعی فراهم می شود. بر اساس این، انتخابات به منزله عرصه مبارزه در رقابت گروه ها یا بسط علایق سیاسی در بین آحاد مردم، آنها را به حقوق سیاسی خودشان آشنا کرد و باور شهروندان را به رعایت ارزش‌های مردم سالارانه تقویت می‌کند .از سوی دیگر، رقابت مسالمت‌آمیز بین گروه‌های سیاسی را برای تصاحب قدرت نهادینه کرده و موجب تقویت آنها می‌شود .
۸- در نهایت مهمترین کارکرد ویژه انتخابات و مشارکت سیاسی مردم، خنثی سازی توطئه ها و تهدیدات دشمنان است که در عین حال موجب افزایش اقتدار نظام و امنیت ملی کشور شده و پیامدهای مثبت منطقه‌ای و بین المللی برای هر نظام سیاسی خواهد داشت.
۱۳- مهمترین دستاورد شرکت در انتخابات چیست؟
آنچه به عنوان محور کلیدی بحث انتخابات می‌توان مورد توجه قرار گیرد، مسئله ” کارآمدی” است. کارآمدی تا آنجا در مسئله مدیریت کشور اهمیت دارد که می‌توان شاخصه‌ای برای مشروعیت داشتن یا مشروعیت نداشتن کارگزاران در نظام اسلامی قرار گیرد. حضرت آیت الله العظمی خامنه ای درباره نسبت بین کارآمدی و مشروعیت می فرمایند:«مشروعیت همه‌ی ما بسته به انجام وظیفه و کارآیی در انجام وظیفه است. بنده روی این اصرار و تکیه دارم که بر روی کارآیی ها و کارآمدی مسؤولان طبق همان ضوابطی که قوانین ما متخذ از شرع و قانون اساسی است، بایست تکیه شود. هرجا کارآمدی نباشد، مشروعیت از بین خواهد رفت. این‌که ما در قانون اساسی برای رهبر، رئیس‌جمهور، نماینده‌ی مجلس و برای وزیر شرایطی قائل شده‌ایم و با این شرایط گفته‌ایم این وظیفه را می تواند انجام بدهد، این شرایط، ملاک مشروعیتِ برعهده گرفتن این وظایف و اختیارات و قدرتی است که قانون و ملت به ما عطا می کند.»(۱۳۸۳/۶/۳۱)
از این منظر می‌توان گفت، همه این ملاک‌ها و معیارهایی که برای انتخاب کارگزاران نظام اسلامی مشخص شده، مطلوب به کارآمدی است؛ یعنی وجود ملاک‌ها و معیارهای حتی در حاکم اسلامی نیز لازمه رسیدن به اهداف حکومت اسلامی است. و گرنه خداوند متعال در این فکر نبوده است که برای افراد یا تباری خاص یا طبقه خاص، شانیتی متمایز از دیگران قائل شده و دیگران را به تبعیت از ایشان سوق دهد؛ چرا که در بحث حکومت اسلامی، مسئله اصلی، پذیرش مسئولیت است؛ مسئولیتی که قرار است کاری را به انجام برساند که همانا تحقق اهداف حکومت دینی باشد؛ مسئولیت در نظام اسلامی برای فرد مسئول، جایگاه و شأن خاصی به همراه ندارد؛ به همین دلیل حضرت امام (ره) می فرمایند:« اینجا صحبت از مقام نیست بلکه صحبت از وظیفه است» معظم له بر این باور هستند: « اگر مردم، کارآمدی را در مسئولان کشور مشاهده کنند، اعتقادشان به آنها و به نظام اسلامی و اسلام روز به روز بیشتر خواهد شد.»(۱۳۸۱/۱۲/۱۳)
ایشان تاکید دارند: «آنچه که برای مردم در این انتخابات و همه گزینش های ملی و انتخابات مهم است، این است که سطح کارآمدی نظام روز به روز ارتقا پیدا کند؛ این اساس مسئله است. اگر مردم دنبال رئیس جمهور یا دنبال نماینده مجلس می گردند یا دنبال دیگر کسانی هستند که می خواهند آنها را با انتخاب تعیین کنند، در پی آن هستند که انسان های کارآمدی را براریکه مسئولیت بنشانند تا آنها بتوانند سطح کارآمدی نظام را افزایش بدهند و مشکلات مادی و معنوی مردم را حل کنند؛ این خواست مردم است. حالا گروه ها و احزاب و عناصر سیاسی هم هر کدام نقطه نظرهایی دارند؛ آن نقطه نظرات برای خودشان است. مردم می خواهند کسانی مسئولیت ها را به عهده بگیرند که دلسوز، با کفایت و کارامد باشند بحمدالله امروز کارهای زیادی شده زیربناهای مهی از کشور اماده یس بهره برادری شهد است. بازوان قوی و با کفایت یک مسئول مومن و فادار به ارمان های انقلاب که ارمان های مردم است خواهد توانست بسیاری از گره ها را باز کند مردم دنبال این هستند.»(۱۳۸۳/۸/۲۴).
در نتیجه کارآمدسازی نظام جمهوری اسلامی را می توان مهمترین دستاورد انتخابات دانست. انتخاباتی که در آن رای دهندگان با آگاهی کامل و مبتنی بر فهم صحیحی از شرایط و نیازها و اولویت های کشور، به نامزدهایی رای دهند که شایسته ترین افراد برای تصدی قدرت در قوه مقتننه باشند. لذا به نظر می رسد به جای توجه به مولفه های فرعی و بزرگنمایی برخی شاخصه های ثانوی و برای تعیین مجلسی که در دهه پنجم انقلاب اسلامی با وجود مشکلات متعدد و دشمنی های فراوان، راه دشورای را در پیش رو دارد، بیش از پیش به تشکیل مجلسی کارامد با حضور نمایندگان با تجربه و کارآمد نیازمندیم و باید مراقب بود با شعارزدگی، کسانی را به مجلس نفرستیم که از توانایی لازم برای انجام امور نمایندگی در حد کافی برخوردار نیستند.
۱۴– در نگاه حضرت امام خمینی (ره) شرکت در انتخابات از چه اهمیتی برخوردار است؟
بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره) همواره در پیام ها و سخنرانی هایشان بر اهمیت انتخابات و ضرورت مشارکت حداکثری ملت در انتخابات تاکید داشتند.
ایشان درباره اهمیت شرکت مردم در انتخابات می فرمایند: «این وظیفه ای است الهی وظیفه ای است ملی وظیفه ای است انسانی وظیفه ای است که ما باید به آن عمل بکنیم همه مان باید در انتخابات شرکت بکنیم.»(۱۳۶۲/۱۲/۱۴)
امام خمینی (ره) درباره لزوم بالا بودن سطح مشارکت مردم می فرمایند: «شما چنانچه سطح رأیتان از زمان سابق خدای نخواسته کمتر بشود، بوق های تبلیغاتی خارج و شکست خورده‌های فراری به خارج خواهند گفت که ایران از اسلام رو برگردانده و از جمهوری اسلامی روبرگردانده است»(۱۳۶۰/۷/۷)
آن حضرت همبستگی میان مردم را عامل اصلی خنثی نمودن توطئه های دشمنان در داخل وخارج می دانستند، لذا به دعوت همه اقشار ملت برای حضور در پای صندوق های رای پرداخته و می فرمایند: «عزیزان من! که امید نهضت اسلامی به شماست، در روز تعیین سرنوشت کشور بپاخیزید، و به صندوقها هجوم آورید و آرای خود را در آنها بریزید، و با کمال آرامش و مراعات کامل اخلاق انسانی – اسلامی، این امر مشروع را انجام دهید.»(۱۳۵۸/۱۲/۲۱)
حضرت امام (ره) به عنوان مرجع عالیقدر شیعه هشدار می دهند: «اگر خدای نخواسته بر اسلام یا کشور اسلامی، از ناحیه عدم دخالت در سرنوشت جامعه، لطمه و صدمه‌ای وارد شود، یک یک تمام ملت در پیشگاه خدای قهّارِ توانا مسئول خواهیم بود؛ و نسلهای آینده، که ممکن است از کناره گیریهای کنونی مورد هزار گونه تجاوز واقع شوند، ما را نبخشند. یکی از وظایف مهم شرعی و عقلی ما برای حفظ اسلام و مصالح کشور، حضور در حوزه‌های انتخابیه و رأی دادن به نمایندگان صالح و کاردان و مطلع بر اوضاع سیاسی جهان و سایر چیزهایی که کشور به آنها احتیاج دارد می‌باشد و مجلس محتاج به متخصصین رشته‌های مختلفی است که کشور احتیاج به آنها دارد.»(۱۳۶۲/۱۱/۲۲)
انتهای پیام/