به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان» چندسالی می‌شود که زنگ خطر بحران پیری جمعیت در کشور به صدا درآمده است و اقداماتی برای جلوگیری از آن را شاهد بودیم که برخی از آن‌ها موثر و برخی بی‌فایده بودند.
بحران سالمندی مسئله‌ای جدی است که باید خیلی پیش‌تر از این‌ها در جامعه به آن پرداخته می‌شد و اذهان را نسبت به آن آگاه می‌کرد، با وجود تأکیدات مکرر رهبر معظم انقلاب اسلامی در این باره اما غفلت مسئولان و مردم در این امر باعث شد تا لحظه به لحظه به این بحران نزدیک‌تر شویم.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دی ماه سال ۱۴۰۰ در یکی از سخنرانی‌هایشان نسبت به این موضوع هشداری جدی دادند و فرمودند: «یک چیزهایی هم هست که نیازهای آینده است؛ این‌ها را خیلی‌ها تشخیص می‌دهند و انجام می‌دهند، بعضی‌ها هم غفلت می‌کنند. مراد من از این نیازهای مربوط به آینده نیازهایی است که اگر شما امروز به فکر نیافتید و برایش کاری انجام ندهید، فردا درخواهید ماند؛ یعنی فردا گیر می‌کنید؛ اگر امروز به فکرش نباشید، فردا مشکل برای شما درست می‌شود… مسئله فرزندآوری و تکثیر نسل که من این همه روی آن تأکید می‌کنم، از این قبیل است. امروز اگر ما به فکر تکثیر نسل نباشیم، مسئله فرزندآوری را امروز اگر چنانچه برایش فکر نکنیم، پانزده سال دیگر، بیست سال دیگر، دیر خواهد بود؛ کشوری خواهیم شد که عنصر لازم برای حرکت پیشرفت را، یعنی جوان را، به قدر کافی در اختیار نخواهد داشت. امروز باید به فکر فردا بود.»
امروز بررسی‌ها پیرامون فرزندآوری و بحران پیری در کشور انجام شده و موقع آن است تا چندسال باقی مانده را به تبیین و تشویق خانواده‌ها بپردازیم بلکه هرچه سریع‌تر شاهد رشد آمار جمعیتی کشور باشیم اما این تبیین جامعه زمانی است که اطلاعات درخصوص اثرات منفی پیر شدن جمعیت به درستی به مردم منتقل شود.
همه شاخص‌های جمعیتی کشور منفی است
صالح قاسمی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان» با بیان اینکه در مسئله جمعیت باید بسیار دقیق تحقیق و پژوهش کرد، گفت: مقام معظم رهبری در حدود ۱۱سال، ۶۸ مرتبه در خصوص جمعیت سخنرانی داشتند که با تعابیر خاصی همراه بوده است.
وی با اشاره به اینکه در کل جهان جمعیت کاهشی بوده است، افزود: نکته مهم آن‌جا است که در کشورمان سریعترین کاهش نرخ باروری را شاهد بودیم و از سال‌های ۶۵ که در هر خانه پنج فرزند بود رسیدیم به نرخ ۱.۲ که زیر سطح جانشینی است.
دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور ادامه داد: سطح جانشینی جمعیت یعنی به ازای هر دونفر زن و شوهر، دونفر را جایگزین خود کنند درحالی که الان نرخ جانشینی در کشور کمتر از این است.
قاسمی با تأکید براینکه در یک دهه پیش، نیم میلیون تولد سالانه از دست رفت، تصریح کرد: اخیرا عده‌ای گفتند آمار افزایشی شد که غرض سیاسی پشت آن است اما تمام شاخص‌ها همچنان کاهشی است.
وی با بیان اینکه سالمندی جمعیت بالای ۶۰ سال است نه ۶۵ سال، عنوان کرد: برخی‌ها تعاریف را تغییر می‌دهند اما دقت کنیم طبق تعریف اصلی سن سالمندی بالای ۶۰ سال است.
دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور با اشاره به اینکه بحران اصلی کشورمان، سالمندی است، گفت: از هر سه نفر یک نفر بالای ۶۰ است و متأسفانه دونفر دیگر نیز میانگین سنی بالای ۳۰ سال دارند.
گسست امنیتی و فرهنگی نتیجه کاهش جمعیت
قاسمی خاطرنشان کرد: بحران سالمندی تمام ساختار کشور را برهم می‌ریزد و در اولین تاثیر خود در ساختار اقتصادی تاثیر می‌گذارد و کاهش نیروی کار یعنی گسست امنیتی و فرهنگی در کشور چون همراه با ورود نیروی کار خارجی خواهد بود.
وی با بیان اینکه سالمندی در همه دنیا در ۱۳۰ سال رخ می‌دهد اما در کشور ما طی ۲۰ سال اتفاق افتاده است، افزود: همین موضوع موجب شده تا برای ما تبدیل به بحران شود.
دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور ادامه داد: یکی دیگر از دلایلی که سالمندی در ایران بحران است مربوط به وضعیت توسعه و پیشرفت کشور می‌شود، در دنیا سالمندی پس از توسعه رخ می‌دهد اما در کشورمان شاهد سالمندی پیش از توسعه هستیم.
قاسمی با اشاره به اینکه در شرق آسیا، کشورهایی مثل چین، ژاپن، تایوان و کره همراه هبا هم سالمند می‌شوند و یا در غرب و اروپا منطقه باهم به سمت سالمندی پیش می‌رود، گفت: در این شرایط در منطقه غرب آسیا تنها کشوری که سالمند می‌شود ایران است و همین مسئله پیامدهای بیشتری دارد.
وی در پایان با تأکید بر اینکه سقط، ناباروری و تجرد از دلایلی کاهش جمعیت است، عنوان کرد: باید همه این مسائل از ریشه بررسی شده و توجه داشته باشیم که اقتصاد و فرهنگ، دو مسئله مرتبط به کاهش جمعیت و بحران میانسالی در کشور است.
سراشیبی سالمندی در کمین کشور
سالمند شدن افراد همراه است با سراشیبی عمر اما این اتفاق نه تنها در زندگی فردی افراد بلکه در آینده کشور و اجتماع تأثیرات منفی به همراه دارد، نمی‌توان جلوی سراشیبی عمر فردی را گرفت اما با اقداماتی موثر در راستای افزایش جمعیت می‌توان آینده کشور و مردم را از ورود به سراشیبی سالمندی و پیری نجات داد.
امروز مهم‌ترین هدف همه ما باید جوانسازی جمعیت باشد، باید بدانیم که اگر این اتفاق نیافتد چه آینده پر خطری در کمین همه ما خواهد بود و خارج شدن از آن بسیار زمان‌بر است.
از مشکلات اقتصادی و فرهنگی گرفته تا در خطر افتادن امنیت جامعه پیامدهای منفی کاهش جمعیت است و اگر زودتر برای مقابله با آن اقدامی نشود، در آینده نه چندان دور میانگین سنی کشور از ۳۰ سال، بالاتر می‌رود.
باید جامعه را آگاه کرد تا برای خود و فرزندانشان هم که شده به سمت جوانسازی جمعیت کشور حرکت کنند تا فردایی بهتر و پویاتر داشته باشیم.
انتهای خبر/ سع