بسیاری از مادران در دنیای مدرن امروز برای کم کردن بار مسئولیت خود در نگهداری از کودک و یا شرکت در مهمانی ها از تلویزیون و انیمیشن یا بازیهای رایانه ای به عنوان پرستار کودک استفاده می کنند و بدون آگاهی از تبعات کار خود تنها به سرگرم شدن کودکان فکر می کنند.
به گزارش عصر همدان، تربیت و پرورش کودکان در دنیان مدرن امروز و با حضور انواع رسانه ها نسبت به گذشته تحولی شگرف یافته است. کودک امروز از سالهای اولیه تولد خویش در هجوم رسانه های مختلف از جمله تلفن های هوشمند، شبکه های اجتماعی، اینترنت، تلوزیون و بازیهای رایانه ای قرار میگیرد وکار والدین در تربیت فرزندان با شرایط کنونی دشوار تر است.
کارشناسان معتقدند در تربیت فرزندان دو امر غفلت از رسانه ها یا اعتماد بیش از حد به رسانه تبعات جبران ناپذیری را برای خانواده به همراه خواهد داشت. بسیاری از مادران برای کم کردن بار مسئولیت خود در نگهداری از کودک و یا شرکت در مهمانی ها و دورهمی های زنانه کودکانشان را با دنیای بزرگ رسانه تنها می گذارند. این گروه که تعداد انها کم هم نیست از تلوزیون و انیمیشن یا بازیهای رایانه ای به عنوان پرستار کودک استفاده می کنند و تنها می خواهند کودکشان سرگرم باشد بدون اینکه از تبعات کار خویش آگاه باشند.
در این گزارش تأثیر انیمیشن ها و کارتونهای جذاب را بر ذهن کودکان بررسی می کنیم.
عصر همدان:ویژگی مهم رسانه های تصویری مانند انیمیشن ها بر ذهن را بفرمایید؟
قاعد میرابیان کارشناس فضای مجازی و استاد دانشگاه : در رسانه ها اولین هدف صاحبان رسانه القای تفکر رسانه است؛ اینکه مردم دنیا به چه چیزی فکر کنند. مهمترین خصوصیت رسانه انتقال مفاهیم است. تفکری که رسانه را کنترل می کند به دنبال یکسان سازی اندیشه است. انتقال مفاهیم از طریق رسانه و تصاویر دیداری بسیار سریعتر و راحت تر از انتقال چهره به چهره و گفتاری است .
میرابیان ادامه داد:سوال اینجاست اکثر رسانه ها به دست چه کسانی کنترل می شوند و در انحصار چه کسانی هستند؟ و در پاسخ به این سوال و پس از کاوش در رسانه ها و شرکت های سازنده آنها متوجه خواهیم شد که صهیونیست ها اداره کنندگان اصلی رسانه های جهان هستند .
عصر همدان: آیا انیمیشن های داخلی قدرت برابری با انیمیشن های خارجی را دارند ؟
میرابیان: قطعا دنیای رسانه در دست صاحبان آن است و کودکان ما مجذوب معروف ترین کارتون های دنیا هستند. به واقع کمپانی اندیشه سازی والت دیزنی که یک شرکت قدرتمند ساخت انیمیشن های خارجی است، درطی ۹۰ سال گذشته جایگاه انیمیشن و رسانه را متوجه شده و با استفاده از رسانه های قدرتمند مفاهیم خودش را به نسل های آینده انتقال می دهد .
انیمیشن های ایرانی مغلوب تجربه کمپانی های خارجی و جذابیت کار آنها میشوند
کمپانی های قدرتمند انیمیشن سازی با استفاده از موتوهای جستجو و گوگل در بین چندین کشور جهان و گروههای مختلف به نظر سنجی می پردازند و ابزارهای لازم را برای بهره برادری بهینه در اختیار دارند. کمپانی های بزرگ انیمیشن سازی از تجربه بسیار بیشتری نسبت به موسسه های تازه تاسیس داخلی بهره مند هستند و نسبت به سلایق مختلف مخاطب آگاهی بیشتری دارند,محدودیت هایی که برای انیمیشن داخلی وجود دارد برای انیمیشن های خارجی وجود ندارد و انها از جذابیت بیشتری برخوردار هستند .
آرتروز فکری؛ عارضه ای که با کارتون های رنگارنگ به سراغ کودکان می آید
عصرهمدان: انیمیشن ها چه تاثیراتی بر روی کودکان دارد ؟
میرابیان: تفاوت فرهنگی کارتون های روز دنیا با جامعه شیعه برای کودکان جامعه ما اثری مخرب دارد. برخی از کارتون های جذاب و دوست داشتنی، اشاعه دهنده بی حیایی در بین کودکان هستند و به کودکان دروغ گفتن را اموزش می دهد. از سوی دیگر تماشای تلوزیون به عنوان یک رسانه و در ساعاتی که کودک می تواند بازی کند، حس تحرک و خلاقیت را از کودکان می گیرد . تماشای تلویزیون برای کودکان زیر هفت سال توصیه نمی شود زیرا موجب ارتروز فکری برای آنها می شود .کودکان قادر به تفکیک دنیای واقعی و غیر واقعی نیستند .
عصرهمدان: با توجه به اینکه تماشای انیمیشن موجب اتروز فکری برای کودکان زیر هفت سال می شود والدین چگونه می توانند کودکان خود را سرگرم نمایند ؟
میرابیان: والدین باید فرصت کافی برای بازی و وقت گذراندن با کودکان خود داشته باشند. کارتون ها و انیمیشن ها پرستار کودک نیستند و سپردن کودک به تلوزیون بی تدبیری بزرگی است. ما باید بدانیم بازی فیزیکی باعث رشد مغز کودکان می شود. کودکانی که با والدینشان بازی می کنند خلاقیت بیشتری دارند .
برای آگاهی از پیامدهای تماشای کارتون برای کودکان به سراغ سهیلا خالقی تبار مدرس و مشاور دانشگاه و دکترای تخصصی روانشناسی رفتیم و با وی به گفتگو نشستیم .
کودکان قدرت تشخیص دنیای واقعی از غیر واقعی را ندارند
عصرهمدان: انیمیشن ها چه تاثیراتی بر روند رشد شخصیت کودکان دارد ؟
خالقی تبار: انیمیشن ها تاثیر بسیار زیادی در روند رشد شخصیتی کودکان دارند. با توجه به دیدگاه روانشناسی پیاژه کودکان خود محور هستند و همه چیز را از زاویه دید خودشان بررسی می کنند. همچنین کودکان جاندار پندار هستند و قدرت تشخیص دنیای واقعی و غیر واقعی را ندارند. انیمیشن تاثیر بسیار زیادی بر روی باورها و نگرش و ارزشهای آنها دارد .
کودکان در دوران کودکی به دنبال همسان سازی و الگو پذیری هستند و سعی می کنند خود را به جای نقش اول کارتون بگذارند و حرکات او را انجام دهند .
عصر همدان: والدین در برخورد با انیمیشن ها باید چه سیاستی را اتخاذ کنند؟
خالقی تبار: ما نمی توانیم کودکان را به طور کلی از دیدن کارتون محروم نماییم اما اغلب کارتون ها ساخت کشورهای خارجی است که با فرهنگ، ارزشها و نگرشهای ما تفاوت دارد از این رو والدین در انتخاب انیمیشن ها باید توجه خاصی داشته باشند. وقتی شخصیت هایی نظیر بن تن به قهرمان ذهن کودک تبدیل میشوند کودک از این شخصیت الگو میگیرد. کودکانی که انیمیشن های خشونت آمیز تماشا می کنند اغلب رفتار خشونت آمیز بیشتری از آنان بروز می کند .
کارتون های خشونت آمیز و ترسناک هرچند در ابتدا برای کودکان جذاب است و به دیدن انها علاقه نشان می دهند اما کودکان را دچار ترس و نگرانی مزمن می کند.
نباید انیمیشن ها از زندگی کودک حذف شود
عصرهمدان: اساساً انیمیشن می تواند برای کودک مفید باشد؟
خالقی تبار:ما نمی توانیم کودکان را محدود کنیم و انیمیشن ها را از زندگی کودکان به طور کامل حذف کنیم یکی از نقاط قوت تماشای انیمیشن افزایش قدرت مشاهده کودکان است. در شناخت رنگ ها به کودکان کمک می کند و موجب افزایش یاد گیری بصری کودکان می شود .
عصر همدان: والدین در انتخاب انیمیشن ها به چه نکاتی باید توجه داشته باشند ؟
خالقی تبار: اولین وظیفه والدین این است که قبل از کودکان خویش انیمیشن ها را تماشا کنند و انها را مورد باز بینی قرار دهند. اگر فرصت کافی برای دیدن انیمیشن ها را ندارند سعی کنند کنار فرزندانشان به تماشای انیمیشن بپردازند و با صبر و حوصله به سوالات فرزندانشان در خصوص انیمیشنی که تماشا می کنند پاسخ بدهند.
والدین باید دنیای واقعی و دنیای خیالی را برای بچه ها تفکیک کنند و یک زمان مناسب را برای افزایش ارتباطات اجتماعی کودکان اختصاص بدهند.
اختلال خواب کودک در سایه کارتون های جذاب
یکی از پیامدهای منفی انیمیشن ها اختلال خواب در کودکان است. طبق تحقیقات روانشناسان تماشای تلوزیون برای کودکان باید به ۳ تا ۴ ساعت در طول هفته محدود باشد و والدین ساعت مشخصی را برای انیمیشن دیدن کودکان اختصاص بدهند و در کنار تماشای تلوزیون برای رشد ذهن خلاق کودکان ساعتی را به فعالیت های جسمی حرکتی کودک اختصاص بدهند . پیشنهاد ما به والدین این است که والدین سعی کنند از انیمیشن هایی استفاده کنند که بر روی حل مسئله کودکان کار کرده است .
سخن پایانی:
مادران در پرورش فرزندان خود باید به رسانه ها نیز توجه کنند و از تبعات استفاده کودک از تلوزیون و کارتون های زیبا و جذاب آگاه باشند. والدین با داشتن تفکر انتقادی و نگاه کاوشگرانه به انیمیشن ها می توانند در انتخاب مناسب انیمیشن برای کودک دخیل باشند. والدین در انتخاب کارتون های خارجی باید وسواس بیشتری داشته باشند زیرا کودکان دنیای واقعی و غیر واقعی را از هم تشخیص نمی دهند و رفتارهای نادرستی مانند خشونت، استعمال دخانیات ، زورگویی و یا رفتارهای جنسی نامناسب به راحتی از طریق انیمیشن ها در کودک نهادینه میشود و قهرمان های پوشالی کارتون های خارجی به الگو و قهرمان ذهنی کودک بدل می شوند.
انتهای پیام